WhivieBlog

Brouwerij: Galea
Regio: België
Fles: Galea Antwerp Barrel Aged, Brandy Vanilla barrels Russian Imperial Stout
Kleur: zwart
ABV: 14%

Moddervet

Galea is een craft brewery uit Brasschaat, nabij Antwerpen, die al een aantal leuke biertjes op de markt heeft gebracht en daarmee zelfs al wat prijzen in de wacht heeft gesleept. Ik proef de Antwerp Barrel Aged, een Russian Imperial Stout die 6 maanden op Brandy Vanilla barrels gelagerd werd en dan gebotteld op een heuse 14% ABV! De mout werd geleverd door Dingemans, het beer werd dan nog aangevuld met geroosterde koffiebonen van Crossroast (ook uit Antwerpen) en dan aangevuld met cacao- en vanillebonen en wat verse kaneel, alvorens dus op die speciale Brandy Vanilla vaten te gaan. Hij schenkt gitzwart met een beige kraag van fijne bellen die lang overeind blijft. Mooi!

Donkerzoete neus op chocolade en vanille, koude koffie en appelmoes. Erg, erg romig! Een toets van aarde. Maak daar gerust modder van. Ik ben nu al verkocht.

Hola! Vol en vet. Moddervet (ziet u wat ik daar deed, Noorderburen?). Zalig zoet (maar ook weer niet te…) en romig op meer van hetzelfde, maar aangevuld met een onmiskenbare toets van Café Noir koekjes en kaneel. Vanille steekt midpalate de kop op en gaat domineren, maar je hoort mij zeker niet klagen, hoor.

De afdronk is lang met een zuurtje en een bittertje. Zo mooi.

Okay, da’s een indrukwekkende stout. Aanrader. Dankjewel voor dit leuke flesje, Benny!

Geproefd door Mark Dermul op 24-10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Caol Ila
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Caol Ila 7 Year Old 2012/2020 Asta Morris, Sherry Butt #AM127, 524 bts
Kleur: oud goud
ABV: 60.0%

Minimaal Maximaal Maritiem

Onlangs liep ik mijn vriend Dieter weer tegen het lijf, op het onvolprezen Spirits in the Sky in Brussel afgelopen november. Hij duwde me een heel pakketje samples in de hand met de uitspraak ‘ge gaat weer huiswerk hebben’. Nou, da’s het soort huiswerk waar ik graag tijd voor vrij maak. Eén van de samples uit het pakketje is deze Caol Ila 2012 van niemand minder dan Zotte Bert in zijn Asta Morris range van enkele jaren terug, toen nog met het gekke kikker-label. Behoudens vergissing is dit de 7^e en voorlaatste Caol Ila die hij bottelde (want in 2022 lanceerde hij nog zijn ‘Asta Ila’). Heeft u trouwens dat ABV opgemerkt?

Nou, op de neus is deze verrassend fruitig en zoet en wat ‘lichter’ dan zijn broertjes op sherry, maar daarom zeker niet minder mooi. Ik hou hier wel van. Ik krijg wat pompelmoes en zelfs ananas, gevolgd door wat gezouten karamel en jute zakken. Iets van diesel en teer, maar ook zachte toetsen van assen en walnoten. Maar minimaal maritiem (oh, wat hou ik toch van alliteraties).

Op smaak is hij meteen erg peaty en krachtig en wordt hij maximaal maritiem. Zout en peper en flink wat warmende rook. Een mooie, medicinale toets laat zich opmerken. Het fruit tekent nog steeds present, maar speelt hier duidelijk tweede viool. De gezouten karamel en iets van Ganda-ham is onmiskenbaar. En heerlijk! Het DNA van het huis primeert en dat doet deugd.

De afdronk duurt een eeuwigheid en brengt een grote glimlach op mijn tronie.

Jammer dat ik die vier jaar geleden gemist heb, want dit is weer zo’n kanjer van Zotte Bert. Dankjewel, Dieter, voor dit heerlijke sample!

88/100

Geproefd door Mark Dermul op 14-11-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Caol Ila
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Caol Ila 13 Year Old 2008/2022 The Whisky Jury for TastToe, FDC Oloroso Cask Finish, 202 bts
Kleur: vol goud
ABV: 55%

FDC

Niet zo gek lang geleden werd ik enkele samples in de hand gedrukt door mijn makker Rony. Daar zat onder meer deze Caol Ila 2008 bij die exclusief voor TastToe werd gebotteld, een shop uit Boortmeerbeek waar ik al vaker ben gepasseerd. Ik leerde nog dat het vat geselecteerd werd door niemand minder dan The Whisky Jury en dat de malt bovendien 2 jaar werd gefinisht op een oloroso sherryvat van Fernando de Castilla. Er werden uiteindelijk 202 flessen gereleased.

Geweldig aromatische neus op maritieme elementen zoals scheepstouw, visnetten, dieselmotoren, roest en zeewier, maar opgeleukt met enkele – weliswaar subtiele – zoetere toetsen van de sherry.

Op smaak wordt dat prettig verdergezet, maar wel met een kleine trap tegen je tanden. De 55% laat zich in eerste instantie best voelen. Maar eens je speekselklieren de brand wat geblust hebben, word je verblijd met zowel brakke als zoete elementen, waarbij het DNA van het huis zich niet laat wegduwen. Flink maritiem, inderdaad. Stokvis, zeewier, oestersap en zelfs wat olijven en kappertjes. De enige duit die FDC hier in het zakje doet is een zachte toets van honing en een hint van abrikozen. Maar heel subtiel, helemaal niet dominant en precies gebalanceerd.

De afdronk is lang, bevredigend en geeft de sherry uiteindelijk toch de kans om nog even te schitteren. Wow!

Excellente vatkeuze, inderdaad. Als je snel bent kan je misschien nog een fles te pakken krijgen. Ze kost zo’n 135 EUR. Merci, Rony!

88/100

Geproefd door Mark Dermul op 14-11-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Caol Ila
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Caol Ila 11 Year Old for Tensu Spirits Boutique, A Firkin Original 2023, Marsala cask #SC6AB, 30 bts
Kleur: vol goud
ABV: 48.9%

Haribo²

Nog niet zo gek lang geleden proefde ik mijn eerste release van de Firkin Whisky Company. Dat was een Coal Ila 2010 op een Marsala-vat (nummer SC21), gebotteld op 48.9%. Krijg ik afgelopen weekend toch wel een ander sample in de handen gedrukt door mijn gabber Benny J van een Coal Ila van hetzelfde bedrijf, zustervat SC6AB, eveneens een Marsala-vat, waarvan er slechts 30 flessen werden afgevuld – op exact hetzelfde ABV! – voor de whiskyshop Tensu uit Houthalen-Helchteren. Ik ga er dan ook van uit dat die erg op elkaar zullen gelijken. En dat betekent dat we weer een vloeibaar feestje gaan beleven.

Ja, dit is weer snoeperig zoet en bijzonder mooi. Het verschil zit ‘m voornamelijk in het feit dat hier de sappige abrikozen en Haribo-beertjes domineren en het typische karakter van Caol Ila pas in tweede instantie tevoorschijn komt. Denk wit fruit en citrus, zachte turf en een subtiel zilt randje. In die optiek is het Haribo in het kwadraat.

De body is prima en de malt een uitstekende tweestrijd tussen (erg!) zoet en (erg!) brak. Appels versus zeebries, abrikozen versus zout, honing versus woodsmoke. En wat gaat dat mooi hand in hand. Erg aantrekkelijk, hoewel ik me kan voorstellen dat sommige liefhebbers van het huis deze iets te zoet zullen vinden. Het Marsala-vat was alleszins dominant.

En in de finish, kan ik dat zeker volgen. Die blijft wat mij betreft iets te zoet en verdoezeld nu toch net iets te fel het distilleerderijkarakter. Neemt niet weg dat dit erg lekker blijft.

Ja, het is duidelijk een eeneiige tweeling, hoor. Lekker spul. Mooie selectie van zaakvoerder Wim. Dankjewel, Benny!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 14-11-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Caol Ila
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Islay Single Malt 13 Year Old 2009/2022 ‘Aila Col’ The Whisky Jury, Refill Hogshead Twj-Islay-2009-2, 338 bts
Kleur: witte wijn
ABV: 56.3%

Regenachtige dag op Islay

In september 2023 organiseerde ik een heuse The Whisky Jury tasting, waarin we maar liefst 8 flesjes van deze gerenommeerde Belgisch bottelaar op een rijtje zetten. Eentje daarvan was deze Aila Col, een Islay Single Malt van 13 jaar oud, gestookt en te slapen gelegd in 2009 en gebotteld in 2022. Nou, het spreekt vanzelf dat dit een Caol Ila is. En hoewel eerder geproefd, stel ik vast dat er nog geen tasting notes gepubliceerd werden op het blog. Dat kan niet, hé… Even rechtzetten.

Een klassieke neus vol maritieme elementen, rotsen in de branding en zachte turf, perfect gebalanceerd met jonge appeltjes en citroensap. Een zachte toets van teer en olie. Een regenachtige dag op Islay. Dit is gewoonweg heerlijk.

Oh, oh, oh… stevig, romig, flink wat vanille en prachtige maritieme toetsen die je transporteren naar het magische eiland aan de westkust van Schotland. Eenvoudig doch mooi gekruid met peper en zout, terwijl de citrustoetsen de overhand nemen. Precies wat ik van Caol Ila verwacht.

De afdronk is lang, intens en perfectly peaty (lees: niet dominerend). Het witte fruit en de kruiden gaan met de aandacht lopen.

Een extreem cleane en erg mooie Caol Ila. Uitstekend!

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 29-10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Caol Ila
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Caol Ila 10 Year Old 2011/2021 First Cask for WIN Dranken BV, Hogshead
Kleur: vol goud
ABV: 56.2%

Atelier

WIN – oftewel Whisky Import Nederland – selecteert bij tijd en stond een leuk single cask. In 2021 lanceerden ze deze jonge Caol Ila op vatsterkte. Dankzij Robin S, een collega liefhebber, kon ik een sample te pakken krijgen. Hij zei ‘deze moet je proeven, echt goed!’ en ik antwoordde ‘bezorg mij een sample, I’ll be the judge of that’. Grapje. Maar het sample werd bezorgd en dus ga ik aan het proeven.

De neus is verrassend zoet op appelmoes, perzik en boterbabbelaars. Hoewel de zachte turf onmiskenbaar is, speelt hij toch duidelijk tweede viool. Limoen komt flink opzetten na enkele minuten. Assen en een zachte walm van diesel maken het plaatje compleet. Op de neus is dit alvast erg, erg aangenaam.

Hij is lekker olieachtig en mondvullend en offreert in eerste instantie vooral zoet fruit. Appels, perzik, abrikoos en zelfs wat appelsien. Dit wordt gevolgd door stevige toetsen van woodsmoke, brak water en wat houtkrullen, alsof ik in het atelier van een meubelmaker sta. Honing versus turf, het is echt de moeite.

Lang, zoet, peaty, op appels en peren, maar ook wat citrus: dat is de afdronk van deze heerlijke Caol Ila in een notendop.

Let’s face it: er bestaat geen slechte Caol Ila. Robin heeft gelijk, deze is inderdaad echt goed. Dankjewel, makker!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 29-10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Caol Ila
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Caol Ila 2010, The Firkin Islay, Marsala Cask #SC21
Kleur: vol goud
ABV: 48.9%

Haribo

De Firkin Whisky Company wordt geleid door Michael Collings. Deze naam doet wellicht niet meteen een belletje rinkelen, maar de man verdient het grootste respect, want hij heeft meer dan 50 jaar ervaring in de whisky business, vooral opgedaan bij Diageo. Ik ga u een paar geheimpjes verklappen over meneer Collilngs: hij is de bedenker van de Johnnie Walker Blue Label, stond mee aan de wieg van de Classic Malts reeks, pionierde met de Johnnie Walker Green Label pure malt en kwam tevens op de proppen met het idee voor de Distillers Editions van de klassiekers… toen hij op pensioen ging… ging hij niet op pensioen. Zijn passie leidde ertoe dat hij de Firkin Whisky Company oprichtte, waarmee hij al menig malt gebotteld heeft. Ik proef vandaag de Firkin Islay, een Caol Ila uit 2010 die op een Marsala vat gerijpt heeft.

Hola, dit is een erg mooie neus. Ik krijg enerzijds de typische toetsen die ik met Caol Ila associeer, zoals wit fruit, citrustoetsen en zachte turf, maar dit wordt prima aangevuld met steak op de BBQ, pruimtabak en sappige abrikozen. Dat laatste moet wel van het Marsala-vat komen, toch?

De malt is relatief licht qua body, maar qua smaak is het een bommetje. Denk zeebries, brak water, appel, maar ook woodsmoke, honing, abrikozen en limoensap. Zelfs een verloren gelopen pomme d’amour, echt waar. En helemaal op de achtergrond zelfs een hint van snoeperige Haribo bears. Dit is apart en erg, erg aantrekkelijk. Ik kan een glimlach van gelukzaligheid niet onderdrukken.

De afdronk gaat echter eerder de umami-kant op. Met een mooie kruidigheid en rokerigheid. De balans is uitstekend.

Wat een leuke Caol Ila, zeg! Het Marsala-vat heeft hier echt een leuke, zoete, snoeperige twist aan gegeven die me helemaal bekoort. Aanrader!

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 29-10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Strathmill
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Strathmill 9 Year Old 2014/2023 IN2Spirit, ex-Caol Ila Hogshead finish #804611B, 119 bts
Kleur: witte wijn
ABV: 57.2%

Ileach

Eind november 2023 kondigden Tijs en Steven – de jongens achter de West-Vlaamse bottelaar IN2Spirit – hun 9^e en 10^e release aan, wederom een Siamese tweeling. Dit keer hadden ze een Strathmill uit 2014 verdeeld over twee vaten: een refill Oloroso Quarter cask en een voormalig Caol Ila hogshead. Tja, we kunnen niet anders dan die tegenover elkaar zetten, natuurlijk. Eindigen doen we met de malt gefinisht op het voormalige Caol Ila vat.

De invloed van het geturfde vat mag op de neus niet onderschat worden. Hij overstemt het karakter van de Strathmill gedeeltelijk en offreert stokvis, appels, zeewier, witte chocolade, mirabellen, banaan en touw… en het werkt erg goed! Dit is een bijzonder aangename neus.

Op smaak komt hij toch wel stevig binnen. Ik hap even naar adem! De smaak is een prima verderzetting van de neus, maar de maritieme toetsen van Caol Ila overstemmen nu toch wel compleet het eerder zachte karakter van Strathmill. Ik weet niet of het fair is om zeggen, maar aangezien ik Caol Ila stukken boeiender vind dat Strathmill, is het in dit geval zeker geen straf. Sterker nog, dit is lekker en blind zou ik eerder aan mijn favoriete Ileach gedacht hebben…

De afdronk is middellang, iets minder maritiem dan verwacht na die smaak. En er zit een vuil kantje aan, moet ik zeggen. Iets wat me een beetje doet denken aan… euh… poetsmiddel? Het is gelukkig niet dominant. Dat is het Caol Ila vat dan weer wel.

Deze Strathmill kon weggeblend worden in de J&B blend of op een ander vaatje gestoken worden ter experiment. Dankjewel, IN2Spirit, om die challenge aan te gaan. Dit was een mooie smaaksensatie. Reken op 97 EUR, net iets meer dan zijn oloroso-broertje, maar hij zit dan ook iets hoger in alcohol. En hij is nog lekker ook!

85/100

Geproefd door Mark Dermul op 02-12-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Strathmill
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Strathmill 9 Year Old 2014/2023 IN2Spirit, Refill Oloroso Quarter Cask finish #804611A, 183 bts
Kleur: goud
ABV: 55.2%

Appelmoes & Appelsienzeste

Eind november 2023 kondigden Tijs en Steven – de jongens achter de West-Vlaamse bottelaar IN2Spirit – hun 9^e en 10^e release aan, wederom een Siamese tweeling. Dit keer hadden ze een Strathmill uit 2014 verdeeld over twee vaten: een refill Oloroso Quarter cask en een voormalig Caol Ila hogshead. Tja, we kunnen niet anders dan die tegenover elkaar zetten, natuurlijk. Beginnen doen we met de oloroso gefinishte malt.

De neus is licht zoet op pannenkoeken met graeffe suiker, lichte toetsen van honing en iets floraal waar ik niet meteen de vinger op kan leggen. De alcohol laat zich opmerken, maar op een goeie manier. Ik krijg nog een aangename toets van yoghurt met ananas en iets fris als van muntthee. Aangenaam.

Prima body en een zachte trap tegen je tanden omwille van het ABV. Eerst komen de zoete toetsen (ik krijg nu zelfs iets van appelmoes), maar die worden relatief snel aan de kant geschoven door tannine, walnoten, kastanjes en een karrenvracht aan witte peper. Zoethout komt zich moeien. Appelsienzeste ook.

De afdronk is middellang, relatief gepeperd en scherp alsook drogend. Gaat van zoet naar bitterzoet naar kurkdroog. Spannend.

Strathmill is een profiel dat mij eigenlijk niet zo ligt. De malt verschijnt dan ook amper op mijn radar (dit is nog maar mijn 23^e), maar het is wel één van de betere die ik al geproefd heb. Reken op 95 EUR.

83/100

Geproefd door Mark Dermul op 02-12-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Glen Spey
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Glen Spey 10 Year Old 2013/2023, IN2Spirit, PX quarter cask #802769B, 167 bts
Kleur: amber
ABV: 53.2%

Fel

Enkele maanden geleden lanceerde Belgisch bottelaar IN2Spirit hun 7^e en 8^e release tegelijkertijd. Immers, het ging om een Siamese tweeling, namelijk een 10-jarige Glen Spey waarvan het vat werd verdeeld over twee types sherryvaten: Amontillado en PX. Laat ons die eens head-to-head zetten, eindigend met de malt die in het PX vat werd gefinisht.

Typisch zoete neus op kersen, rozijntjes, pruimpjes en kruidnagel, maar ook pomme d’amour en toetsen die je met een bourbonvat associeert zoals karamel en vanille. Best of both worlds? Wel, ja en neen. Fijn dat de Glen Spey herkenbaar is en toetsen van beide types vaten meeheeft, maar anderzijds bekruipt mij het gevoel van vis noch vlees. Dat gezegd zijnde, is dit wel een erg aangename neus en een pak toegankelijker dan zijn Amontillado broertje.

Mooi olieachtig en lekker kruidig zoet op donker fruit, kruidnagel, peper en kandijsiroop. Maar ook bij deze jongeling komt de tannine vrij snel opzetten, die voor een bittere toets zorgt als van kastanjes of walnoten. Hij maakt je mond na twee slokken helemaal droog.

De afdronk is lang, kruidig en droog, maar wel aangenaam.

Deze is een pak makkelijker en toegankelijker, maar nog steeds geen whisky voor beginners, als u mij begrijpt. I mean that in the nicest possible way. Ik kan me hier wel een dubbele van uitschenken en me aan een goeie film zetten met deze malt, maar denk dat velen deze nog te fel zullen vinden daarvoor. Zo’n 87 EUR, net als zijn broertje.

84/100

Geproefd door Mark Dermul op 02-12-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Glen Spey
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Glen Spey 10 Year Old 2013/2023, IN2Spirit, Amontillado quarter cask #802769A, 176 bts
Kleur: oud goud
ABV: 53.2%

Studieobject

Enkele maanden geleden lanceerde Belgisch bottelaar IN2Spirit hun 7^e en 8^e release tegelijkertijd. Immers, het ging om een Siamese tweeling, namelijk een 10-jarige Glen Spey waarvan het vat werd verdeeld over twee types sherryvaten: Amontillado en PX. Laat ons die eens head-to-head zetten, beginnende met de malt die in het Amontillado vat werd gefinisht.

Hola! Da’s interessant, maar niet makkelijk. Een mooie zoetheid van karamel en bosbessen en zelfs een hint van mango, maar dat wordt erg snel overstemt door de Amontillado. Dat vertaalt zich naar een klein beetje stinky winky en bitterzoete toetsen. Gist, koeienhuid, walnoten en appelsiensap. Het gaat een beetje op en neer. Ik zei het al: interessant, maar niet makkelijk.

Body en sterkte zijn goed. Het begint allemaal aangenaam zoet – daar heb je de mango weer – maar wordt dan plots toch wel erg bitter. Walnoten, pompelmoes en flink wat tannine van het hout. Bij de tweede slok wordt hij zelfs een beetje scherp. Het is een malt waar je voor moet werken. De balans is hier wat zoek.

De afdronk is kruidig – vooral peper – en bitter op tannine.

Dat moet wel een erg actief vaatje geweest zijn! Dit is een malt die je op tafel zet wanneer je met whiskyliefhebbers ‘aan het werk’ gaat. Een studieobject om te analyseren, maar niet eenvoudig om van te genieten. Het hout is erg dominant. Zo’n 87 EUR.

83/100

Geproefd door Mark Dermul op 02-12-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Brouwerij: Brasserie d’Orval
Regio: België
Fles: Orval 2011, 330ml
Kleur: amber
ABV: 6.2%

2011/2016: weeïg

Wat weinig mensen weten is dat het alcoholpercentage van Orval – 6.2% op het label – eigenlijk toeneemt na 6 maanden, omwille van de trage werking van de gist. Na 6 maanden zit het ABV zelfs al op 7.2% (maar daar houdt het wel op). Straf, hé? Om mijn rijtje Orval af te sluiten haal ik het oudste flesje dat ik nog in de kelder heb staan van onder het stof. Deze werd reeds in 2011 gebotteld en zit dus al meer dan een decennium op fles. De vervaldag op het label leest 12/2016. Als dat maar goed komt. Trouwens: wist je dat het originele recept uit het Duitse Beieren komt? Yup, meegebracht door meesterbrouwer Pappenheimer (geweldige naam, toch?). Het bier schenkt donker amber met een spierwitte kraag die heel de proeverij overeind blijft.

De neus is donkerzoet en een beetje weeïg. Pruimen, dadels en perensiroop met een hint van kandijsuiker. Dat valt allemaal nog best mee, ook al zou deze al 7 jaar over tijd zijn…

Op de tong, echter, is het beste er wel van af. Donkerzoet fruit en wat tamme kastanjes, maar het zoetzure moet hier toch wel een beetje plaats maken voor off-notes als metaal en… bloed? Nee, het beste is er vanaf in dit geval. Ook op smaak wordt het snel weeïg. Ik snap het wel, hoor. Het biertje is ondertussen 12 jaar geleden gebrouwen, hé.

Hoewel de afdronk best nog lang te noemen is (voor een biertje), is het niet drogend, maar plakkerig. Maar tegelijkertijd – opnieuw – flink weeïg.

Wel, het lijkt dat dit biertje zijn hoogtepunt beleefd na een jaar of tien, maar dan toch wel bergaf gaat. Deze was duidelijk over zijn hoogtepunt heen. Dankjewel, Bert.

Geproefd door Mark Dermul op 29-10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be)

Brouwerij: Brasserie d’Orval
Regio: België
Fles: Orval 2014, 330ml
Kleur: amber
ABV: 6.2%

2014/2019: subliem

Jawel, Orval mag het officiële Authentic Trappist Ale logo op zijn labels zetten, want het wordt gebrouwen door de Cisterciënzers van de Stricte Observatie binnen de muren van de abdij en dit sinds 1932. Maar het mag wel fijntjes aangestipt worden dat het bier sinds 2013 eigenlijk gebrouwen wordt onder leiding van Anne-Françoise Pypaert – een vrouw! Trivia: Orval bottelt zo’n 26.000 flesjes per uur! Okay, dus ik heb zonet een Orval uit 2020 en 2019 geproefd, maar ik heb er nog twee. Nu gaan we wel al iets verder in de tijd, met een flesje dat in 2014 werd afgevuld met vervaldag in mei 2019. Eens kijken welke invloed dat heeft gehad op het biertje. Ook deze schenkt een donker amberkleurig met een spierwitte kraag met grote bellen, die lang overeind blijft.

Nou, op de neus ligt hij alvast heel erg dicht bij de botteling uit 2019. Zoetzuur op pompelmoes, perzik, abrikoos en iets van rozijntjes. Het enige verschil is dat deze een ietwat onfrisse indruk maakt, want ik krijg – weliswaar helemaal op de achtergrond – een toets van putgeurtje. Stel je voor!

Op smaak is daar gelukkig niets van te merken. Wederom een zeer goeie balans tussen zoet en zuur met een licht drogend effect. Sterker nog: op smaak is deze subliem. Hoezo vervaldag 2019? ’t Is van de moet, zeker? Bij het bottelen van Orval wordt een kleine hoeveelheid suiker en een unieke Brettanomyces-cultuur toegevoegd dat voor deze smaakevolutie zorgt. Wel, ik zeg u, na 9 jaar is hij absolute top! Ik ga wat flesjes in een hoekje van de kelder verstoppen tot 2033!

De afdronk is in dit geval lang te noemen, zoetzuur en licht drogend, maar vooral bijzonder smakelijk en dorstlessend. Ik kan me amper bedwingen hier nog een slot van te nemen en dat is goed nieuws!

Deze is duidelijk mijn favoriet van de reeks. Koop u een paar flesjes Orval en leg ze tien jaar aan de kant, you’ll thank me later. Bedankt, Marc!

Geproefd door Mark Dermul op 29/10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be)

Brouwerij: Brasserie d’Orval
Regio: België
Fles: Orval 2019, 330ml
Kleur: amber
ABV: 6.2%

2019/2024: quasi perfect

Wist je dat Orval afkomstig is van ‘val d’or’ oftewel gouden dal? Volgens de legende liet gravin Mathilde van Toscanië per ongeluk haar trouwring vallen in de bron van dit dal en was het een forel die haar de ring terugbracht, nadat ze God’s hulp had ingeroepen. Prompt liet ze hier een klooster bouwen. Enfin… in mei 2021 proefde ik mijn allereerste Orval. De reacties op Facebook waren ronduit hilarisch, maar dat bracht me wel op het idee om een paar flesjes bij elkaar te zoeken van verschillende jaargangen om deze eens op een rijtje te zetten. Na de Orval uit 2020 (her)proef ik nu een botteling uit 2019 (vervaldag 08/2024). Hij schenkt amberkleurig met een mooie, witte kraag met grote bellen. Die blijft lang overeind.

Een erg zoete en licht zure toets komt mijn neusvleugels tegemoet. Perzik, abrikoos, roze pompelmoes en rozijntjes… Deze is al een pak zuurder, als ik dat mag zeggen, dan de meer recente versie. Het lijkt er op dat de Brettanomyces hier hun stempel hebben gedrukt.

Ah, op smaak is het quasi perfect. Een zalige balans tussen de zoete toetsen van fruitigheid enerzijds en de dorstlessende bitterheid van de gist anderzijds.

De middellange finish is zacht zoet en zuur tegelijkertijd, maar wel dorstlessend droog. Nog een slok? Nog een slok!

Het lijkt er op dat je het bier dus inderdaad best in de kelder bewaart tot het zijn vervaldag nadert, zoals mij door verschillende liefhebbers werd ingefluisterd. Ik had deze wellicht best nog een maand of 8 laten staan… Geen nood: er is nog.

Geproefd door Mark Dermul op 29-10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be)

Brouwerij: Brasserie d’Orval
Regio: België
Fles: Orval 2020, 330ml
Kleur: amber
ABV: 6.2%

2020/2025: knapperig vers

Herinnert u zich de hilariteit van iets meer dan twee jaar geleden nog, toen ik op Facebook aankondigde dat ik eindelijk mijn eerste Orval proefde? Dat bracht me op het idee om een paar flesjes bij elkaar te zoeken van verschillende jaargangen om deze eens op een rijtje te zetten. Beginnen doe ik met een recente botteling uit 2020 (vervaldag 08/2025), gebrouwen in de brouwerij die binnen de abdij gevestigd is, opgericht in 1931 om de renovatie te bekostigen. Hij schenkt amberkleurig met een witte kraag met grote bellen die lang blijft staan.

Zoetzure maar hoppige neus op pruimen, rozijnen en pompelmoes. Relatief snoeperig.

Goeie body, zachtjes zoet versus zuur met wederom dat bittertje van de hop. Relatief fruitig en fris met een sluier van karamel. Het zure is hier nog flink onder controle, hoor. Deze kapt gevaarlijk vlot binnen.

De afdronk is middellang en zacht drogend te noemen.

Deze lijkt nog knapperig vers, fris en is bijzonder vlot drinkbaar. Misschien een tikkeltje te vlot?

Geproefd door Mark Dermul op 29-10-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be)

Distilleerderij: Glenglassaugh
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Glenglassaugh Portsoy, OB 2023, Sherry, Bourbon & Port
Kleur: oud goud
ABV: 49.1%

Porto

Portsoy is de naam van een dorp op zo’n 3.5 kilometer van de distilleerderij. Maar het is tevens een knipoog naar de gebruikte vattypes, want naast klassieke bourbon- en sherryvaten, werd deze whisky ook samengesteld met malt die rijpte op portvaten én er zit tevens een beetje geturfde whisky bij. Alvorens te proeven wil ik toch nog even bekennen dat ik de nieuwe verpakking echt wel mooi vind. Dat zegt natuurlijk niets over de inhoud.

Ha, de combinatie turf en porto valt al vanaf de eerste snuif op. Aangevuld met gekonfijte vruchten, vooral rode, en appelsienschillen, zwarte bessen, ananas en origine chocolade. Nog een maritieme toets – alweer! – die me doet denken aan zeebries en kiezels op het strand. Woodsmoke maakt het plaatje af. Dit staat mij heel erg aan.

Heerlijk op de tong. Ananas op de BBQ, gerookte ham met een handjevol noten en flink wat kaneel, maar ook anijs en zout. De porto laat zich erg goed opmerken zonder te gaan domineren. De combinatie van de woodsmoke en subtiele turf werkt bijzonder goed. De kruidigheid is prima.

Middellange, warme, kruidige en subtiel rokerige afdronk… ah, dit mocht wat mij betreft nog iets langer duren.

Mijn favoriet van de drie nieuwe releases, moet ik bekennen. Net als de Sandend geprijsd rond de 65 EUR. Dat valt mij erg goed mee. Ik vraag me trouwens af of volgende batches eveneens op dat oneven ABV zullen gebotteld worden.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 18-11-2024
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Glenglassaugh
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Glenglassaugh 12 Year Old, OB 2023, Bourbon, Sherry & Red Wine
Kleur: amber
ABV: 45.0%

Rode Wijn

Met de lancering van de nieuwe core-range in de zomer van 2023 – met de Sandend, Portsoy en de 12 Year Old – werden de malts van Glenglassaugh ook in een nieuw jasje gestoken. Niet alleen erg mooi om naar te kijken, maar blijkbaar ook tot 30% minder glas. En er is geen doos of koker voorzien. Kwestie van hun duit in het zakje te doen qua sustainability. Oh, voor ik het vergeet: de nieuwe tagline luidt ‘Coastal Single Malt Scotch Whisky’. Zo, laten we nu maar snel die nieuwe malt mét leeftijdsaanduiding gaan proeven. En wat een verademing dat deze niet op het klassieke minimum van 40% gebotteld werd.

De neus is enerzijds zoet met vijgen, bessen en (veel) abrikozen, maar vertoont anderzijds ook een vreemd, maar aangenaam umami kantje. Gepofte kastanjes, verbrijzelde hazelnoten en gekonfijte banaan. Een zacht zeebriesje op de achtergrond en nog iets van walnoten. Lekker, zonder groots te zijn.

Licht olieachtig en onmiddellijk zoetzuur. Zoet van het rode fruit, flink wat karamel en vanille en nu ook weer die hazelnoten; zuur van de wijn, agrums en iets van kruiden. Gezouten kararmel, pruimtabak, koffiegruis en kersensap. Ook hier verschijnt midpalate een mooie, zilte toets.

De afdronk is middellang met op noten en Mon Chérie bonbons.

Het rode wijnvat heeft zijn stempel gedrukt, zonder te gaan domineren. Wederom knap werk van Rachel Barrie, wiens handtekening netjes op het label prijkt. Een 12-jarige malt voor zo’n 70 EUR? Da’s een prima prijs voor wat je krijgt.

84/100

Geproefd door Mark Dermul op 18-11-2024
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Glenglassaugh
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Glenglassaugh Sandend, OB 2023, Bourbon, Sherry & Manzanilla
Kleur: zonlicht
ABV: 50.5%

Manzanilla

Het was al van 2019 geleden dat ik nog eens een Glenglassaugh aan de lippen had gezet… In 2008 werd de distilleerderij overgenomen door Brown-Forman en werd Rachel Barrie de Master Blender van dienst. Nadat ze eerst flink wat van haar pijlen op BenRiach en GlenDronach had gericht, stond ze nu mee aan de wieg van de lancering van de nieuwe core-range van deze Highland distilleerderij en verschijnt er ook voor het eerst een 12-jarige in de reeks. Het trio nieuwe bottelingen luistert naast de 12 Year Old naar de namen Sandend – genoemd naar de nabijgelegen Sandend Bay – en Portsoy – een dorp in de buurt en tevens een knipoog naar de portgerijpte whisky in de mix. Ik liet me door Stuart Buchanan influisteren dat het best is met de Sandend te beginnen, dus… aan de slag!

Het begint op de neus allemaal relatief braaf. Eerst snoeperig zoet op zuurtjes van agrum en flink wat vanille met een florale hint. Moutsuikers, kersen, mirabellen… koffie? Dat alles alvorens een aangename zilte toets zijn intrede doet, die me wat aan een jonge, witte wijn doet denken. Dat is zonder enige twijfel de invloed van het manzanilla-vat in de mix. Verrassend mooi voor een ongetwijfeld jonge malt.

Prima mondgevoel en goeie sterkte. Het snoeperige keert onmiddellijk weer, aangevuld met een toets van wit fruit, een theelepeltje smeuïge honing en zelfs wat butterscotch, alvorens peper en zout voor een zachte kruidigheid zorgen. Ook hier kan ik dat zilte randje echt op prijs stellen. Iets van kalk verschijnt midpalate en maakt hem licht drogend.

Prima afdronk, kort noch lang, met een zuurtje en een bittertje. Rozijntjes, appels, mirabellen, honing en uiteindelijk een zachte kruidigheid. Je mond blijft wel droog achter.

Knap staaltje vakmanschap van Master Blender Rachel Barrie. Ze slaagt er weer in om een boeiende whisky te maken met relatief jonge ingrediënten. De manzanilla toets kon mij erg bekoren. Verkrijgbaar voor zo’n 65 EUR, wat ik best redelijk vind voor een malt op 50.5%.

85/100

Geproefd door Mark Dermul op 18-11-2024
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Milk & Honey Distillery
Regio: Israel
Fles: Milk & Honey 4 Year Old 2018/2023 De Shilton, Virgin Oak hogshead #2018-1050, 120 bts
Kleur: brons
ABV: 67.5%

Aftershave

In het Vlaamse whiskylandschap – en ver daarbuiten – in Shilton Almeida een graag geziene gast. Altijd vrolijk en grappig is hij sinds enkele jaren het gezicht van de Milk & Honey Distillery uit Tel Aviv. Hij reist de hele wereld rond om de M&H whisky te promoten en doet dat op zeer eigen wijze. En hoewel ik het niet zag aankomen, was ik wel erg blij verrast toen ik de aankondiging van deze nieuwe reeks las: De Shilton, met zijn tronie en beringde hand op het zwart-wit label. Bedoeling is nog meer van zulke flessen uit te brengen, waarbij enkel het juweel in de ring van kleur zal wijzigen en een verwijzing wordt naar het vat waarop de whisky gerijpt heeft. Voor deze eerste editie werd gekozen voor een Virgin Oak hogshead. Ik proefde hem voor het eerst op het Spirits in the Sky festival in Brussel, samen met – hoe kan het ook anders? – de Shilton.

De neus is onmiddellijk erg verleidelijk met speculaas, amandelpasta, tabaksbladeren, sigarenkistje, een erg gekruid stoofpotje van donker fruit en kaneel. Vul gerust verder aan met kruidnagel, glühwein, gekonfijte bloedappelsien, wilde bloemen, origine chocolade, bourbon en vlierbloesemlikeur. Hier is echt van alles aan de gang en het is allemaal erg interessant!

Je zou denken dat je de brandweer moet bellen met zo’n ABV, maar da’s echt niet het geval. De alcohol is stevig, doch mooi geïntegreerd. Alle toetsen van de neus keren weer en worden aangevuld met iets van rozenwater en peperkoek, maar ook linoleum (niet storend!) en plasticine (eveneens niet storend!). Mokka steekt de kop op, alsook een toets van chicorei. Machtig!

De afdronk duurt een eeuwigheid en doet me denken aan Shilton’s aftershave.

Wat een heerlijke M&H! Leuk weetje: in november 2023 werd het vat gevuld met 2 jaar oude lambiek. Dat krijgt dus ongetwijfeld nog een leuk vervolg.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 01-12-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Dornoch
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Dornoch 3 Year Old 2020/2023 Private Cask for The Wolfpack, First Fill Bourbon Octave #237, 87 bts
Kleur: goud
ABV: 57.4%

Haaks

De Thompson Brothers uit Dornoch in de Schotse Highlands zijn ondertussen flink aan het timmeren om een volledig nieuwe distilleerderij neer te poten in het gelijknamige stadje, maar dit is nog een whisky uit de brandweerschuur. Het betreft een first fill bourbon octave – een klein vat dus – dat gebotteld werd voor The Wolfpack, een samenwerking tussen het Belgische Klubb23 (onder leiding van Dominic Verstappen) en The Bookinist uit Ukraine (onder leiding van Anatoliy Berezovskiy, die ik persoonlijk ontmoette in Gistel eind november).

Karton, kweepeer, nootmuskaat, jonge appels, pils, bloemsuiker, tijm en oregano… een aparte neus, zoveel is zeker, maar wel erg, erg goed, moet ik zeggen.

Speels en jong, zoet en kruidig. Dat is de smaak in een notendop. Maar dan wel eventjes met een trap tegen je tanden. Wederom erg apart en erg mooi. Doet heel erg old school aan, moet ik zeggen. En dat staat natuurlijk haaks op de jonge leeftijd van dit spul.

De finish is lang, kruidig en een tikkeltje vuil.

Dornoch heeft een geheel eigen stijl die je bijna met geen enkele andere Schotse distilleerderij kan vergelijken. Het is een acquired taste, maar eens je hem acquired hebt kan je niet meer terug. Zoals ik dus… Kudos!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 01-12-2023
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).