WhivieBlog

Ardnahoe Distillery

Port Askaig
Isle of Islay
PA46 7RU
UK
+44 1496 840777
https://ardnahoedistillery.com/
info@ardnahoedistillery.com

Laing

In 2013 gingen Fred en Stewart Laing uit elkaar, waarbij Fred het bedrijf Douglas Laing & Co verder bestuurde met zijn dochter Cara en Stewart Laing samen met zijn zonen Andrew en Scott een nieuw bedrijf opstartte onder de naam Hunter Laing & Co. De stocks en de merken werden onderling netjes verdeeld, waardoor Stewart een stevige fundering had om uit de startblokken te schieten.

Dat was tevens het startschot voor hem om zijn ambitie van een eigen distilleerderij te bezitten om te zetten in realiteit. Dat hij zijn zinnen had gezet op Islay had verschillende redenen. Zo had hij als 18-jarige knaap, in 1965, zes maanden lang gewerkt bij Bruichladdich, maar ook de familie aan moeder’s kant heeft al sinds 1915 een pub in Bowmore, vlakbij de befaamde ronde kerk. Daarnaast is hij als blender ook steeds op zoek naar Islay whisky en moest vaststellen dat er steeds minder werd aangeboden. Een distilleerderij overnemen op Islay bleek te duur, dus besloot hij in 2015 om er zelf maar één te bouwen.

In 2016 kreeg Hunter Laing & Co de nodige toestemmingen om aan de bouw van de 8 miljoen pond kostende distilleerderij te beginnen. Het is de meest recente en de negende distilleerderij op het eiland, maar er zijn nog minstens twee andere distilleerderijen in opbouw.

McEwan

In 2017, terwijl de bouw volop aan de gang was, kon Stewart Laing niemand minder dan de legendarische Jim McEwan aantrekken als productiedirecteur. McEwan was twee jaar eerder op pensioen gegaan, maar het vooruitzicht om nu zelf een whisky te kunnen ontwikkelen was te mooi om te laten passeren. McEwan werkte eerder 38 jaar lang voor Bowmore, alvorens over te stappen naar Bruichladdich. Ondertussen heeft hij Andrew en Scott onder zijn vleugels genomen, zodat zij de dagdagelijkse operaties kunnen overnemen wanneer McEwan dan eindelijk toch op verdiende rust gaat.

De distilleerderij, genoemd naar de waterbron Ardnahoe Loch, ligt in het noordoosten van Islay, pakweg halverwege tussen Bunnahabhain en Caol Ila, betrekt zijn malt (geturfd tot 40ppm) van de Port Ellen Maltings en heeft een capaciteit van zo’n miljoen liter per jaar. Fermentatie met Mauri gist is relatief lang: zo’n 60 tot 70 uur.

Op 14 oktober 2018 liep de eerste spirit uit de stills en het eerst vat werd te slapen gelegd op 9 november van datzelfde jaar, maar het zou nog tot april 2019 duren alvorens de distilleerderij officiëel open ging voor het grote publiek. Met het prachtige uitzicht over de Sound of Islay richting het Isle of Jura is het sinds de opening een grote publiekstrekker.

Range

De fans hebben relatief lang op de eerste release, de zogenaamde Inaugural Release, moet wachten. Hij werd pas op de markt gebracht in 2024, nadat hij vijf jaar had gerijpt. De eerste release was overigens een vatting van Ardnahoe die gerijpt had om zowel ex-bourbon- als ex-oloroso sherryvaten.

Ondertussen zijn er een handjevol andere release verschenen, zoals de Bholsa en de Infinite Loch. Ook voor Feis Ile, het jaarlijkse malt- en muziek-festival op Islay, werd een exclusieve botteling gelanceerd.

Distilleerderij: Caol Ila
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Caol Ila 11 Year Old 2013/2014, Unchartered Whisky Co, Orange Wine Hogshead #UC043, 308 bts
Kleur: koper
ABV: 56.2%

Oranje

Deze jonge Caol Ila is, voor zover ik weet, de eerste en enige die op een zogenaamd Orange Wine hogshead gerijpt werd. Orange wine heeft, voor alle duidelijkheid, niets met appelsienen of ander oranje fruit te maken, maar is een witte wijnsoort die geproduceerd wordt zonder de schil van de druiven te verwijderen. Die schil bevat tannine, fenolen en kleurpigmenten die normaal gezien eerder als ongewenst worden beschouwd voor witte wijn. Noem het een witte wijn met maceratie. En ja, hij is donkerder dan wat je van een witte wijn gewend bent. De les is voorbij: we gaan proeven van deze ‘oranje’ Ileach!

Dat zorgt wel voor een aangename, flink atypische neus. Terwijl het DNA van Caol Ila onmiskenbaar is (en rokeriger dan ik gewend ben van dit huis), wordt het mooi omfloerst door erg fruitige en snoeperige toetsen als van perzik, appelsienlikeur (dan toch?) en guimauve (jawel, hoera, da’s lang geleden!). Tot slot nog een toets die ik enkel kan omschrijven als brandwondenzalf, wat ik dan weer niet zag aankomen. Doe er een paar druppels water bij en het wordt en waar snoeperig fruitbommetje wat me doet denken aan Tutti Frutti (wat bovendien op het label staat!).

De malt danst over de tong. Er lijkt wel een bruistablet in gevallen, zowel qua tinteling als qua smaak. Dat eerste is erg prettig, dat tweede een pak minder. Maar al snel wordt dat opgevangen door toetsen van appelsien, banaan en een verrassend flinke rokerigheid. Je mond wordt er helemaal warm van. Het alcoholpercentage laat zich wel erg voelen, moet ik bekennen. Dit is een stevige jongen. Verdund is hij een pak toegankelijker, verliest hij die bruistablet en wordt het een vloeibaar snoepje met en rokerige hoek af. Lekker!

De afdronk is lang, pittig gekruid, rokerig en een mooi midden tussen zoet en zilt, zelfs verdund.

Deze is atypisch, maar wel erg lekker, zeker als je er een theelepeltje water aan toegevoegd hebt. Reken op zo’n 135 EUR. Dankjewel voor het gulle sample, Ellen.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 16-03-2025

Distilleerderij: Kilchoman
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Kilchoman 7 Year Old 2012 Madeira Cask Finish for Bresser & Timmer, Madeira Cask #81/2012, 244 bts
Kleur: brons
ABV: 56.3%

Rode Twist

Kilchoman en Madeira is wat mij betreft een match made in heaven. Herinner u die release van Prima Vinum enkele jaren geleden? Peter Van Dijck, de sympathieke zaakvoerder, liet toen twee vaatjes samen kieperen omdat hij niet kon kiezen. Het Nederlandse Bresser & Timmer kon dat blijkbaar wel, want zij gingen voor een single cask dat in 2012 te slapen werd gelegd en 7 jaar later werd gebotteld op vatsterkte. Het vat bracht 244 flesjes 56.3% op. Ik verwacht me wederom aan een heerlijke Islay malt met een rode twist. Prachtig kleurtje, overigens.

Snoeperig zoet op een mix van rood fruit en rood snoepgoed. Denk gummi kersen of Dracula tanden. U weet wat ik bedoel. Daarnaast Fanta lemon en verrassend weinig rook. Cuberdons en… bloedworst! Blind had ik niet eens aan Islay, laat staan Kilchoman gedacht. Maar lekker is het zeker wel.

Krachtige, zoetzure aanzet met nu onmiddellijk een flinke rokerigheid. Enige twijfel na de neus is bij deze volledig weggevaagd. Dit is very peaty, maar tegelijkertijd erg snoeperig en fruitig. Elke rode vrucht die je je kan inbeelden passeert de revue en het is erg lekker. Wat me ook gunstig stemt is dat het vat het DNA van de malt (op de smaak althans) niet overheerst.

Een erg lange, warme, kruidige maar flink drogende finish is mijn deel. Roet op het sterfbed!

Ik blij er bij: Kilchoman en Madeira is een match made in heaven.

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 16-03-2025

Distilleerderij: Lagavulin
Regio: Schotland (Islay)
Fles: LG Peated Whisky 5 Year Old 2019/2025 The Whisky Jury, First fill Oloroso Sherry Cask #15
Kleur: brons
ABV: 48.88%

Meticuleus

The Whisky Jury behoeft absoluut geen introductie meer. Joeri lanceerde onlangs een geturfde, op Oloroso sherry gerijpte smaakbom voor minder dan 50 EUR. Toegegeven, het goedje is pas 5 jaar oud (waarvan 2 jaar op het sherryvat), maar het gaat hier wel om een ronkende naam, toch? Lagavulin is één van Islay’s meest geliefde whisky’s, dus kunnen we hier maar wat blij mee zijn. Nu… Aangezien het vat in België heeft liggen pruttelen, mag Scotch Whisky niet op het label vermeld worden. Sterker nog, het label vermeld ‘Blended Malt, Origin Europe’. Een theelepeltje op papier, voor de goeie verstaander. Het is allemaal window dressing. Merk ook op dat het alcoholpercentage wel heel meticuleus werd gemeten: 48.88%. Ik proefde hem voor het eerst in een soort avant-première op het onvolprezen Liquid Leuven en nam meteen ook een sample mee naar huis dat ik vandaag met veel gusto wederom aan de lippen zet.

Verrassend toegankelijk (net als de prijs) op zachte rook – minder dan je van het huis zou verwachten, eerlijk gezegd – stokvis, roet en zeewier, aangevuld met donkerzoet fruit. Denk pruimen, rozijnen en een verloren gelopen vijg. Hint van hoestsiroop. Deze neus is bijzonder uitnodigend.

Olieachtig op de tong. Dankzij het vriendelijke ABV gaat deze gevaarlijk vlot naar binnen. Nu komt het donkere fruit eerst, alvorens de turfrook zich laat opmerken, maar make no mistake: dit is Lagavulin pur sang. De turf wordt bij de tweede slok een pak prominenter, bij de derde slok zelfs dominant, maar het fruit geeft meer dan voldoende tegengas om de boel perfect in balans te houden.

Wat is dat een lange, heerlijke finish, zeg.

Wat fijn om weer eens een erg betaalbare release van The Whisky Jury te mogen verwelkomen. Dit is veel meer dan bang for your buck, dit is een overheerlijke whisky die zonder enige twijfel mijn richting uit moet komen.

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 30-01-2025

Distilleerderij: Bruichladdich
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Bruichladdich 33 Year Old 1991/2024, Uncharted Whisky, Refill Bourbon Hogshead #UC042
Kleur: licht goud
ABV: 45.7%

Clyneladdie of Bruichlish?

Unchartered Whisky is een relatief nieuwe bottelaar, die pas in 2021 hun eerste release op de markt brachten. Maar dit flesje is toch wel bijzonder… Immers het bevat een Bruichladdich van meer dan drie decennia oud, gestookt in 1991. Dat betekent dus dat het een distillaat is dat gestookt werd voor de sluiting in 1994 (de distilleerderij ging pas in 2001 terug open onder leiding van Mark Reynier, nu bekend van Waterford in Ierland, dat onlangs helaas failliet ging). Ondergetekende was 21 toen deze spirit uit de stills druppelde. Ah, waar is de tijd…?

Blind had ik nooit Islay gezegd, maar eerder aan een waxy, fruitige Highlander gedacht, want dit is een bommetje met wit fruit op kop, gevolgd door flink wat bijenwas (doet me echt aan Clynelish denken!), witte chocolade, iets herbaal en bloemenhoning. Heerlijk met hoofdletter H!

Ook op de tong is het best waxy en fruitig – meer van hetzelfde eigenlijk – maar wordt vooral de herbale kant wat uitvergroot en krijg ik toch nog een verrassende toets van rook te pakken. De chocolade wordt duidelijker, de bijenwas grootser en de malt in zijn geheel erg elegant en boeiend. Complex is een understatement.

Een fantastisch, lange, zoete en zacht drogende finish rondt deze proefsessie af, met een klein, maar prima bittertje op het sterfbed.

Liquid history, toch? En absoluut geweldig. Een flesje gaat je wel zo’n 700 EUR lichter maken, dus dit is zeker geen fles voor ieders beurs, maar een Laddie van meer dan dertig jaar oud kom je niet zo vaak tegen, toch? Met een hele dikke merci aan Eric en Ellen van Whisky Warehouse Belgium die me van een gul sample voorzagen.

90/100

Geproefd door Mark Dermul op 30-01-2025

Bruichladdich staat erom bekend dat ze drie verschillende malts produceren: Bruichladdich, Port Charlotte en Octomore. In ons glas zit een 7-jarige Port Charlotte, geproduceerd met lokaal verbouwde gerst, vandaar de naam Islay Barley. Hij is verrassend (nou, ja) bleek, als je weet dat het een vatting is van 84% bourbon-, 8% virgin oak en 8% Bordeaux wijnvaten. Voor de anoraks onder ons – u weet wie u bent – voeg ik graag nog even toe dat de malt afkomstig is van deze boerderijen op Islay: Island, Cruach, Coull, Rockside, Dunlossit Estate, Mulindry, Craigens & Sunderland Farms. Aan de slag!

Distilleerderij: Bruichladdich
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Port Charlotte 7 Year Old 2014 Islay Barley
Kleur: stro
ABV: 50%

Island, Cruach, Coull, Rockside, Dunlossit Estate, Mulindry, Craigens & Sunderland Farms

Bruichladdich staat erom bekend dat ze drie verschillende malts produceren: Bruichladdich, Port Charlotte en Octomore. In ons glas zit een 7-jarige Port Charlotte, geproduceerd met lokaal verbouwde gerst, vandaar de naam Islay Barley. Hij is verrassend (nou, ja) bleek, als je weet dat het een vatting is van 84% bourbon-, 8% virgin oak en 8% Bordeaux wijnvaten. Voor de anoraks onder ons – u weet wie u bent – voeg ik graag nog even toe dat de malt afkomstig is van deze boerderijen op Islay: Island, Cruach, Coull, Rockside, Dunlossit Estate, Mulindry, Craigens & Sunderland Farms. Ze vormen meteen ook de langste titel voor één van mijn blogposts ooit. Aan de slag!

Flink herbale en eigenlijk lentefrisse neus op kamfer, groenhout, gember en bijzonder subtiele turf – totaal tegen de verwachtingen in, moet ik daaraan toevoegen – aangevuld met kruisbessen, roze pompelmoes en frisse limoen. Hint van vanille en kristalsuiker, wat hem een extra zoetigheid geeft op de neus. Aangenaam.

Olieachtig en zoet met een roetig randje. De pompelmoes en limoen domineren, gevolgd door kruisbes en iets wat me aan onrijpe ananas doet denken. Dan groene tuinkruiden, zoethout en verse nootmuskaat. Midpalate krijgt hij een bitter kantje als van een tamme kastanje. En een zilt randje doet ook zijn intrede, waardoor hij wat maritiem wordt. De rokerigheid domineert op geen enkel ogenblik, wat toch verrassend is, niet? Lekker is het allemaal wel.

De afdronk is lang en na een zacht bittertje zet hij je mond helemaal droog. Vanille krijgt het laatste woord, wie had dat gedacht?

Dit is al mijn 33^e ontmoeting met PC en ze is me goed meegevallen. Reken op zo’n 80 EUR voor een fles.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 29-01-2025

Distilleerderij: Bunnahabhain
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Bunnahabhain 6 Year Old 2017/2024 Staoisha, Brachadair, Sherry Octave #36152, 64 bts
Kleur: mahonie
ABV: 62.1%

Nosferatu

Staoisha is, zoals u wellicht weet, de flink geturfde versie van Bunnahabhain. Die worden veelal – en terecht – op jonge leeftijd gebotteld. Deze is amper zes jaar oud en werd gebotteld door het onvolprezen Brachadair, van een sherry octave – een klein vat. Slechts 64 flessen sterk, maar wel op een flink hoog ABV. Zou ik best water bij de hand houden? We gaan het zien… euh… proeven!

Intense, aromatisch en bijna brutale neus op assen, roet en mos, aangevuld met nieuw hout, koude koffie en Rucola hoestbonbons. Iets van schapenstal verschijnt, ongezouten pindanoten, zwarte peper en rood fruit. Hier is vanalles aan de gang en het is allemaal boeiend.

Mooi olieachtig, bijna stroperig, op de tong met nu eerst het rode fruit – in een gezellig stoofpotje – waarna de turf explodeert en de malt erg herbaal en droog maakt. Donkerzoet en bijzonder rokerig. Zoetzure turf. Je mond staat in vuur en vlam, maar water blijkt toch overbodig. Rubber en zilt komen om de hoek piepen. Erg amusant en lekker.

De afdronk is uitstekend! Lang, roetig (is dat een woord?), maar tegelijkertijd zoet en zilt met een frisse toets als van munt.

Da’s een drammetje voor Nosferatu, I kid you not! Wat een beest! Nog links en rechts te vinden voor zo’n 105 EUR. Dat is niet goedkoop, toegeven, maar toch heb ik er geen enkele moeite mee deze warm aan te bevelen als je, net als ik, van de combinatie turf en sherry houdt.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 29-01-2025

Distilleerderij: Kilchoman
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Kilchoman 100% Islay 14th Edition, OB 2024
Kleur: goud
ABV: 50%

Publican

In tegenstelling tot de andere releases van deze Ileach, is hun 100% Islay een whisky die uitsluitend gemaakt werd van eigen verbouwde én geturfde gerst, in dit geval Publican met 20ppm. En dat hij populair is, wordt bewezen door het feit dat hij al zo lang op de markt is. Dit is al de 14^e editie. De whisky is 9 jaar oud en rijpte op een combinatie van bourbon (90%) en Oloroso sherryvaten (10%).

De neus is scherp, maar op een prettige manier. Erg mineraal. Doet even aan een bruistablet denken, alvorens er een hint van vanille en vers gesneden ananas tevoorschijn komen. Mos op een rots aan de kust. En uiteraard een rokerigheid, zij het wel eentje die erg delicaat is.

Heerlijk olieachtig mondgevoel. De citrustoetsen krijgen nu de bovenhand, aangevuld met hooi, aarde, vanille en zelfs een hint van – niet lachen – slagroom. Boeiend en entertainent.

De afdronk is middellang op meer van hetzelfde met plots een droog bittertje op het sterfbed.

Wat maken ze toch goed gerief bij Kilchoman. Ik kan haast niet wachten om ze nog eens te gaan bezoeken (note to self: geduld, kerel, da’s pas in september 2026!).

84/100

Geproefd door Mark Dermul op 28-01-2025

In tegenstelling tot de andere releases van deze Ileach, is hun 100% Islay een whisky die uitsluitend gemaakt werd van eigen verbouwde én geturfde gerst, in dit geval Publican met 20ppm. En dat hij populair is, wordt bewezen door het feit dat hij al zo lang op de markt is. Dit is al de 14^e editie. De whisky is 9 jaar oud en rijpte op een combinatie van bourbon (90%) en Oloroso sherryvaten (10%).

Distilleerderij: Bowmore
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Bowmore 12 Year Old, OB 2022
Kleur: koper
ABV: 40%

Eenvoudig Elegant

Het is fair om te zeggen dat deze Bowmore 12 Year Old één van de entry level malts van de distilleerderij is. Dat betekent ook dat de fles erg betaalbaar is, iets wat lang niet van alle entry level malts gezegd kan worden.

De neus offreert mooie toetsen die je met sherry associeert: pruimen, rozijntjes en een toefje rubber dat niet stoort. De rook is erg subtiel en zou je blind wel eens met woodsmoke kunnen verwarren in plaats van turfrook. Elegante neus.

De malt is zacht en olieachtig met een fruitigheid die niet alleen de vruchten uit de neus bovenhaalt, maar aanvult met appelsien en daar nog een walnoot aan toevoegt. En zacht gepeperd. De eik laat zich niet onbetuigd en zorgt voor een licht drogend effect, maar alles bij elkaar is dit een elegante, zij het relatief eenvoudige, malt.

De afdronk had iets meer om het lijf mogen hebben, maar is wel een mooie verderzetting van de smaak. Zonder franjes.

Deze Bowmore 12 is een eenvoudig elegante malt die al te vaak over het hoofd wordt gezien. Zijn zachte prijs dubbel en dik waard.

82/100

Geproefd door Mark Dermul op 28-01-2025

Distilleerderij: Bruichladdich
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Rhinns 12 Year Old 2011/2024 The Roots, Hogshead, 199 bts
Kleur: goud
ABV: 52.3%

Jawadde!

Eind vorig jaar lanceerde Joren Nuyts nog enkele leuke releases, waaronder deze Rhinns (hoewel hij volgens het label al in januari 2024 werd gebotteld). Het bijzondere aan deze whisky is dat het een mix is van 66% geturfde spirit à la Port Charlotte en 33% ongeturfde Bruichladdich, blended at birth (maw, beide distillaten werden tezamen gerijpt, in dit geval in een hogshead). Slechts 199 flesjes zagen het daglicht van deze whisky. Joren was zo vriendelijk mij een sample te bezorgen.

Jawadde! Da’s een erg aparte neus. Enerzijds flink farmy zoals je van een Port Charlotte mag verwachten (met koeienstal en vers afgereden gras, natte hond en modder), aangevuld met wat tabaksbladeren, limoensap en… euh… lampolie. Vreugdevuur op het strand. Abroath Smokies, maar ook sappige perzik en karnemelk. Wat is dat hier allemaal? Heerlijk!

Volmondig, bijna romig, op de tong. Een zoete kern met wat cederhout, marsepein (!) en karamel, gevolgd door maritieme toetsen als extraatje. Vertoont op de tong alvast meer fruit dan op de neus. Naast de perzik nu ook pomme d’amour en zelfs wat bosvruchtenconfituur en een druppeltje bloemenhoning. Complex en indrukwekkend, maar het is duidelijk dat de geturfde Port Charlotte domineert. Dat is absoluut geen straf.

De afdronk is uitstekend. Lang, warm, rokerig en belonend.

Helaas is ook deze nergens meer te vinden, natuurlijk (tenzij je naar Lausanne, Zwitersland, trekt). Dus, dankjewel voor het sample, Joren!

89/100

Geproefd door Mark Dermul op 07-01-2025

Distilleerderij: Ardbeg
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Secret Islay 14 Year Old 2009/2023 the Roots, Hogshead, 179 bts
Kleur: witte wijn
ABV: 52.5%

A Beg for Art

Eind vorig jaar lanceerde Joren Nuyts nog enkele leuke releases, waaronder deze Secret Islay. Deze release van The Roots mag dan al een Secret Islay zijn, als je ‘A Beg for Art’ op je label zet, moet je al van Mars komen om niet te snappen dat dit een Ardbeg is. En een flink bleke op de koop toe.

Oh, de neus is goed, maar zou me blind niet meteen aan Ardbeg doen denken. Grafiet (potlood), vingerverf, teer en iets van houtlijm. Apart, maar het werkt wel (en nog geen klein beetje ook). Even lijkt het wel alsof er een paar druppels Tequila aan mijn glas is toegevoegd. En helemaal op de achtergrond (zonder te storen!) ontwaar ik nog wat Sunlight zeep.

Op smaak is het ook een bijzondere bedoening, moet ik zeggen. Afgezien van een hint van appel en citroensap, krijg ik brakke toetsen als van zeewater, Hollandse Scheermessen (neen, niet om je baard mee af te doen, maar de overheerlijke schelpdieren), flink wat peper en zout en wat anijszaad on top. Brak, gebeeldhouwd en ongelooflijk strak. De pekel van groene olijven, tuinkruiden en zoethout. Hier is vanalles aan de gang.

De afdronk is zijn troefkaart. Lang, brutaal, kruidig en zilt.

Nergens meer te vinden, helaas. Ook ik had ‘m gemist en kan enkel maar ‘dank u’ zeggen tegen Joren, die me van een sample voorzag (merk op, Joren, dat ik ‘m op mijn verjaardag proefde). Hopelijk had u meer geluk en kon u afgelopen winter van deze Beg for Art genieten.

88/100

Geproefd door Mark Dermul op 07-01-2025

Het is fair om te zeggen dat deze Bowmore 12 Year Old één van de entry level malts van de distilleerderij is. Dat betekent ook dat de fles erg betaalbaar is, iets wat lang niet van alle entry level malts gezegd kan worden.

Distilleerderij: Bunnahabhain
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Bunnahabhain 6 Year Old 2014/2021 Staoisha, Signatory Vintage, Refill Butt #1046, 606 bts
Kleur: vol goud
ABV: 60.0%

Ribbekes met Honing

De zwaar geturfde whisky van Bunnahabahain wordt Staoisha genoemd, naar het meer achter de distilleerderij waar ze hun water van betrekken. Deze werd gerijpt op een refill butt (een sherryvat, dus) en gebotteld na ocharme 6 jaar door Signatory in hun befaamde Un-Chillfiltered Collection (u weet wel, die met de verschrikkelijk eenvoudige labels). Deze was ‘Bottled for Belgium & Luxembourg’, dus we prijzen ons gelukkig.

Wie heeft de BBQ aangestoken? Of is dat een vuurkorf op het terras tijdens deze koude winterdagen? Hoe dan ook, da’s wat ik ruik, aangevuld met een flinke toets van Oxo of Maggymix. Na enkele ogenblikken evolueert dat verder naar flink zilte toetsen alvorens ook maar iets van fruit van zich laat opmerken. Denk gebakken appels, maar gewikkeld in spek (dat zou ik nu niet bepaald aanbevelen, maar u snapt wat ik bedoel). Tot slot nog iets van paprikachips, I kid you not.

Lekker olieachtig en verrassend toegankelijk voor zo’n hoog ABV. Water? Niet nodig. De alcohol is prima geïntegreerd. Ik krijg opnieuw wat BBQ toetsen (ribbekes ingewreven met honing!). De kruiden laten zich niet onbetuigd, hoor. Wederom paprika en ook iets van oregano. Lekker umami, deze Bunna. Gezouten spek laat zich ook weer opvallen, maar van fruitigheid is nu geen sprake meer. Het stoort niet.

De afdronk is lang, zilt en umami op pruimtabak en gerookt vlees.

Ja, jongens, dit is wel erg goed. Ik zeg vaak dat turf en sherry een moeilijke opgave is (voor mij) maar deze vond ik wel erg aangenaam. Dankjewel, Dieter!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 06-01-2025

Distilleerderij: Bowmore
Regio: Schotland (Islay)
Fles: Bowmore 11 Year Old 2001/2013 The Whiskyman, QV.ID, Whiskysite.nl & Single Malt Whisky Shop, 240 bts
Kleur: goud
ABV: 50.6%

Geweldig

Hola, dit is een beetje een klassieker, hoor. The Whiskyman was een Belgisch bottelaar (Dominiek Bouckaert) die ondertussen op pensioen gegaan is (wat het bottelen van whisky betreft, althans) en dit is één van zijn ondertussen legendarische bottelingen, gedeeld met het ondertussen ook reeds teloor gegane QV.ID, Whiskysite.nl en de Single Malt Whisky Shop uit Zammel of all places. Hij werd in 2001 te slapen gelegd en gebotteld in 2013. Ik kreeg nog een gulle flesrest van mijn makker Bert Dexters.

Pannenkoekenbeslag, subtiele turf, een stal aan de andere kant van het erf, citrus en vermolmd hout: da’s de neus van deze jonge Bowmore in een notendop. Nog een jute zak, wat houtskool en geprakte banaan in de mix. Wat een geweldige neus.

Lekker olieachtig en verrassend maritiem. Een zeebries, een druppel brak water, duidelijk meer uitgesproken turf, terwijl het fruit zich daardoorheen een weg tracht te banen. Zacht gekruid op peper en zoethout. De sterkte is nagenoeg perfect. Deze behoeft absoluut geen water. Prima balans. Wat een geweldige smaak.

De afdronk is middellang, zacht drogend en lekker warmend. Verrassend zoet op het sterfbed. Wat een geweldige finish.

Goh, onbegrijpelijk dat ik die destijds gemist heb. De originele prijs was overigens 65 EUR. Those were the days… Dankjewel Bert!

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 06-01-2025

Dram4Charity, een collectief van whiskyminnende filantropen, lanceert dit jaar een reeks whisky’s waarbij opnieuw de opbrengst integraal geschonken wordt aan het ALS Fonds van Alain Verspecht. De reeks kreeg de naam ‘Frames of Freedom’ mee en de labels zijn van de hand van Alain. Vorige maand werden we reeds verblijd met een uitstekende 8-jarige Caol Ila. Deze keer gaan we naar het hartje van de Speyside, waar onze vrienden een 9-jarige Craigellachie selecteerden.

Distilleerderij: Craigellachie
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Craigellachie 9 Year Old Dram4Charity, 60 bts
Kleur: koper
ABV: 55.2%

Abrikozen

Dram4Charity, een collectief van whiskyminnende filantropen, lanceerde eerder dit jaar een tweede reeks van charity bottlings ten voordele van het ALS Fonds van Alain Verspecht. Drie flessen zal deze reeks sterk zijn. Het thema is Frames of Freedom met mooie labels van Alain zelve. Vorige maand werden we reeds verblijd met een uitstekende 8-jarige Caol Ila. Deze keer gaan we naar het hartje van de Speyside, waar onze vrienden een 9-jarige Craigellachie selecteerden. Het vattype wordt niet prijsgegeven, maar hij is fel koperkleurig wat doet vermoeden dat het niet om een bourbonvat ging. We gaan het ontdekken.

Tip: schenk hem uit en laat hem even ademen. De eerste geur is namelijk verassend umami op hints van zuurkool en rosbief, maar ook iets onaangenaam waar ik niet meteen de vinger op kan leggen. Maar als je hem vijf minuten tijd geeft om zich in het glas te nestelen, wordt hij een pak zoeter en fruitiger. Mooie toetsen van abrikozen domineren, maar er komen wat sultanas en mandarijntjes aan te pas, alsook iets van tamme kastanjes. Butterscotch komt om de hoek piepen. Erg mooi en very Speyside.

Perfecte body! Dit plakt aan de tanden en is onmiddellijk heerlijk zoet, fruitig en zelfs bijna snoeperig. Lekker krachtig met een prima balans tussen enerzijds de zoete toetsen van de whisky en anderzijds de kruiden van het vat. Ik ben er nu toch wel zo goed als zeker van dat dit een flink actief sherry- of Sauternes wijnvat geweest is. Wat een bommetje!

En dan, tegen alle verwachtingen in, blijkt de finish de troefkaart van deze malt te zijn. Bijzonder lang, tintelend, suikerzoet en warmend als een abrikozenconfituur. De kruidigheid geeft hem een erg aangename finale.

Als je je neus te snel in het glas stopt, zal je even schrikken. Deze heeft wat tijd nodig. Maar als je het geduld kan opbrengen, zou je wel eens je lekkerste Craigellachie ooit in het glas kunnen hebben.

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 15-03-2025

Distilleerderij: Auchentoshan
Regio: Schotland (Lowlands)
Fles: Auchentoshan 15 Year Old 1981/1996 Cadenhead’s Authentic Collection
Kleur: zonlicht
ABV: 64.1%

Croissants

Nog zo’n reeks van Cadenhead’s die op veel bijval kan rekenen… de Authentic Collection, waarin malts worden ondergebracht die op vatsterkte zijn gebotteld en normaliter enkel in de fysieke shops verkrijgbaar. Mijn maatje Bart vond in zijn uitgebreide barkast – meer dan waarschijnlijk ergens achteraan – een oude release van Auchentoshan, gestookt in 1981, toen ondergetekende ocharme 11 jaar oud was en gebotteld in 1996, enkele jaren voordat ik de godendrank whisky zelf ontdekte. Het ABV is wel fenomenaal, dus hou ik water bij de hand.

Hola, deze neus is wel erg romig. Boerenboter, croissants en vers gebak gaan lichte toetsen van citroengras en honing vooraf, gevolgd door wat vanille, amandelschaafsel en een boeketje bloemen. Dit is lekker en op het verse gebak na erg typisch voor het huis. Blind had ik deze meer dan waarschijnlijk wel herkend als ‘mijn’ malt.

Krachtig, wat niet hoeft te verbazen, maar toch hoeft hier niet per sé water bij. Nu zijn we helemaal in typisch Toshan Land, want ik krijg mooie, lentefrisse toetsen van citroensap, jonge appels, flink wat florale elementen, een takje munt en vanille. My cup of tea. Erg fris en monter.

De finish is middellang, zacht gepeperd, maar bovenal citroenfris.

Kijk, dit is nou precies het type malt dat me niet alleen verliefd deed worden op Auchentoshan, maar een liefhebber van whisky in het algemeen. Merci, Bart!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 30-03-2025

Distilleerderij: Auchentoshan
Regio: Schotland (Lowlands)
Fles: Auchentoshan 12 Year Old 2012/2024 SMWS 5.135 ‘Jammy and jazzy’, 1^st fill American Oak STR Barrique Finish
Kleur: koper
ABV: 59.9%

Open-Minded

Vorig jaar bottelde de jongens en meisjes van de Scotch Malt Whisky Society al hun 135^e vat van Auchentoshan. De malt rijpte 9 jaar op een bourbon hogshead en kreeg dan nog een finish op een 1st Fill American Oak STR Barrique, een verjongd wijnvat dus. ‘Jammy and jazzy’ pronkt er op het label. Naar goede gewoonte werd de whisky op vatsterkte gebotteld.

Donkerzoete neus op bruine suiker, pecannoten, dadels en pruimenconfituur, maar ook iets van verbrand hout en jute zakken. Apart en zeer atypisch voor Auchentoshan, dus moet het wel aan het vat liggen. Dat is ongetwijfeld het ‘jazzy’ gedeelte van de whisky. Dit lijkt wel een bourbon… en niet van het bovenste schap. Ik ben er nog niet aan uit of ik ook ‘m echt lekker vind ruiken. Ik ben geneigd van ‘nee’ te zeggen.

Da’s een wel erg lichte body. En hoewel het DNA van Auchentoshan nu wél herkenbaar is, wordt het flink overstemt door een pikante kruidigheid. Chilipepers, nootmuskaat, kruidnagel en gember. Eens dat wat geblust is wordt het stukken beter op rood fruit (kersen!), karamel, ingedikte cola, BBQ saus en eucalyptus. Vanaf de tweede slok wordt hij lekker ‘jammy’ en ben ik geneigd van ‘ja’ te zeggen op de vraag of dit lekker is. Maar je moet wel geduldig zijn en open-minded.

De afdronk is lang, kruidig, warm en zoet.

Het was geen liefde op het eerste gezicht, maar gaandeweg werd hij wel lekkerder om uiteindelijk een thumbs up te krijgen van de Toshan Man. Was verkrijgbaar (voor de leden althans) voor zo’n 95 EUR, maar is ondertussen volledig uitverkocht.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 30-03-2025