WhivieBlog

Brouwerij: Badass Brewing
Regio: Nederland
Fles: HappyFace Quardrupel Beek Whisky, 33cl
Kleur: bruin
ABV: 12%

Half & Half

Badass Brewing werd opgericht in 2016 door vier Nederlandse vrienden Manfred, Patrick, Ed en Rob. ‘Wij zouden toch in staat moeten zijn om een fatsoenlijk biertje te brouwen’ was de gedachte en in januari 2017 zal hun eerste bier – een Tripel – het levenslicht. De rest is geschiedenis. Hun biertjes worden vermarkt onder het label HappyFace. In samenwerking met BEEK Spirits creëerden ze een quadrupel op 12% die geïnfuseerd is met de BEEK whisky (die elders op het blog besproken wordt). De quadrupel schenkt helderbruin (donkerblond volgens de website) met een lichte kraag (kleine) bellen die onmiddellijk gaat liggen. Ik beken: het ziet er niet zo smakelijk uit.

Zoete, moutige geur met hints van donker fruit als rozijntjes en pruimen. Een licht zurige toets als van bloedappelsien. Tegelijkertijd krijg ik ook een stalgeur.

Door de hoge carbonatie komt hij lekker fris binnen. Gevaarlijk drinkbaar zelfs, ondanks zijn alcoholpercentage van 12%. Maar het moet gezegd: van de whisky merk ik niets. Hij heeft een moutig hart met een herbaal kantje, maar is vooral zoet (Zou dat dan toch de whisky zijn? Want die was wel erg zoet, snoeperig zelfs).

De korte afdronk is eerder zoetzuur.

Half & Half

De combinatie van whisky en bier is niet zo ver gezocht. Deze zogenaamde ‘Half & Half’ (een halve pint bier in combinatie met een dram whisky) gaat terug tot de 1920s, toen de Schotten en Ieren in de pub graag nog iets sterkers hadden naast hun biertje. In het geval van de Beek Whisky en de HappyFace quadrupel kan ik helaas niet zeggen dat de som van de onderdelen meer is.

Het bier domineert de combinatie en ik kan me niet van de indruk ontdoen dat ze niet voor elkaar gemaakt zijn. Dat geeft half & half een nieuwe betekenis.

Geproefd door Mark Dermul op 31-01-2021
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Bottelaar: Beek Spirits
Regio: Nederland
Fles: Beek Rum Whisky Barrel Finish, 50ml
Kleur: vol goud
ABV: 45.8%

Jack Daniel’s

Jan Beek stelde, in samenwerking met Badass Brewing een geschenkpakket samen voor de feestdagen. Twee Happy Face biertjes in combinatie met de whisky en de rum van BEEK Spirits. Vandaag zet ik de rum aan de lippen en combineer dit dan met plezier met het bijhorende biertje (dat elders op het blog apart besproken wordt). De rum kreeg overigens een finish op een first fill Jack Daniel’s barrel.

Hola! Dat is een mooie neus. Onrijpe banaan, etherische oliën, een Tupperware doosje, suiker en zachte vanille. Dit staat me erg aan.

Lekker olieachtig, bijna stroperig, op de tong. Onrijpe banaan opnieuw (lekker romig), ananas, hint van marsepein en zachte kruiden met saffraan en nootmuskaat op kop. Prima sterkte, ook. Ik zou je niet kunnen vertellen wat de invloed van het Jack Daniel’s whiskyvat geweest is, behoudens eventueel een extra zoetje. Hoe dan ook, dit is erg lekker.

De afdronk duurt relatief lang, heeft een chemisch zoetje (géén off-note) en een snoeperige toets (wederom banaan).

Speelse rum die het wellicht ook erg goed zal doen in een cocktail. Maar wij zetten hem gewoon naast het speciaal hiervoor gebrouwen HappyFace bier, een quadrupel die met deze rum geïnfuseerd werd.

Druilerig

Je kan rum met heel wat drankjes combineren, maar bier lijkt me daar niet bepaald één van. Bier rijpen op een rumvat – zoals Duvel deed – tot daar aan toe. Maar een biertje naast een glas rum en van beiden genieten… het lijkt me wat vreemd. Soit, als je deze volgorde respecteert, valt het nog mee. Neem een sip van de rum (die echt wel lekker is) en wals hem rond in je mond. Eens doorgeslikt, laat je hem volgen door een flinke slok van de quadrupel. De rum zal de zoetzure toetsen van het bier verzachten en er een toets van karamel aan toevoegen.

Ik kan niet zeggen dat ik dit een smaaksensatie of een ontdekking vind, maar het was wel een manier om een druilerige zondagnamiddag wat op te fleuren. Meer ook weer niet.

Geproefd door Mark Dermul op 31-01-2021
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Bottelaar: Beek Spirits
Regio: Nederland
Fles: Beek Whisky Rum Barrel Finish, 50ml
Kleur: goud
ABV: 41.2%

Foursquare

Tijdens de feestdagen ontving ik een pakketje van mijn gabber Manny met daarin 4 flesjes: whisky, rum en twee bijpassende biertjes, allemaal afkomstig van BEEK (in hoofdletters). De bezieler is Jan Beek, die zijn eigen merk lanceerde in maart 2018 en sindsdien al heel wat moois gebotteld heeft: Eau De Vie, Calvados, Bitter, Rum, Gin, Oude Genever, Korenwijn, Whisky, Cognac, Negroni, Vermouth, Spiced Rum, Speculaaslikeur, Amaretto, Limoncello en Liqueur d’Orange… U merkt het, hij is van alle (spirit)markten thuis. Ik begin alvast met zijn whisky die 9 maanden lang op een Foursquare rumvat gefinisht werd. Daarna combineer ik dat even met het bijhorende biertje (dat een aparte tasting note krijgt op het blog).

De neus is alvast snoeperig zoet, op veel karamel en citrusfruit (pomelo en limoen), gebakken appeltjes en sultanas. Niet slecht, maar eerder onschuldig en gewoontjes. Het rumvat heeft wellicht flink wat zoets toegevoegd.

De body is prima. Lekker olieachtig. De whisky smaakt zoet, te zoet naar mijn gading, en is erg snoeperig. Een pepertje en wat kruidnagel zorgt voor een warme kruidigheid. De whisky is (helaas) erg ééndimensionaal. Rietsuiker wordt mijn deel, wellicht door het rumvat.

De finish is middellang, mierzoet en doet me niet zo heel veel. Dit kon net zo goed een appelsienlikeur geweest zijn.

Okay, de whisky is dus middelmatig en weinig uitgesproken, maar je moet het ‘in zijn genre’ zien. Dit is immers een whisky die bedoeld is om te combineren met de HappyFace Quadrupel.

Half & Half

De combinatie van whisky en bier is niet zo ver gezocht. Deze zogenaamde ‘Half & Half’ (een halve pint bier in combinatie met een dram whisky) gaat terug tot de 1920s, toen de Schotten en Ieren in de pub graag nog iets sterkers hadden naast hun biertje. In het geval van de Beek Whisky en de HappyFace quadrupel kan ik helaas niet zeggen dat de som van de onderdelen meer is.

Het bier domineert de combinatie en ik kan me niet van de indruk ontdoen dat ze niet voor elkaar gemaakt zijn. Dat geeft half & half een nieuwe betekenis.

Geproefd door Mark Dermul op 31-01-2021
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Brouwerij: Morrells
Regio: UK
Fles: Morrells Celebation Ale 1977, 275ml
Kleur: roodbruin
ABV: ??%

Long live the Queen!

Deze Morrells werd in 1977 op de markt gebracht ter ere van het Koninklijke Jubilee. Het Koningshuis vierde namelijk 25 jaar Koningin Elizabeth op de troon. Morrells sloot in 1998 definitief de deuren. De Queen, daarentegen, is nog steeds actief. Wat kan ik in godsnaam nog verwachten van een biertje dat al meer dan 40 jaar op fles zit? Gebotteld in het jaar dat Star Wars op het witte doek verscheen, maar dit terzijde. Hij schenkt roodbruin met een witte kraag, die weggetrokken is nog voordat je het flesje hebt leeggeschonken.

De neus is erg gesloten. Ik krijg louter wat pruimenconfituur, dadels en iets van… rosbief. Wordt dan plots erg snoeperig… cuberdons! Ik ben nog niet teleurgesteld.

Hoera, hij smaakt niet walgelijk. Wel een tikkeltje flets, want het meeste CO₂ is er al uit. Ik krijg rood fruit en bittere chocolade met tot slot nog een zuurtje op de achtergrond als van pompelmoes.

De finish is kort op pompelmoes en een bittertje.

Het had veel erger gekund, me dunkt. Long live the Queen!

Geproefd door Mark Dermul op 25-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Brouwerij: Young’s & Co
Regio: UK
Fles: Ram Brewery Celebration Lager, Royal Wedding 1981, 275ml
Kleur: brons
ABV: ??%

Leeftijd

Hoewel Young’s officieel is opgericht in 1830 zou er al sinds 1581 gebrouwen worden op de plek en wordt daarom beschouwd als de oudste brouwerij van het Verenigd Koninkrijk. De Ram brouwerij, zoals ze heette, kwam in handen van Charles Wells, die het bedrijf omdoopte tot Wells & Young’s Brewing Company, waarbij Wells nu instaat voor de brouwerijen en Young voor de pubs. Deze Celebration Lager zag het levenslicht in juli 1981 ter gelegenheid van het huwelijk tussen Charles & Diana. Hij schenkt helder – godzijdank – brons met een lichte kraag die onmiddellijk wegtrekt en zelfs geen film op het bier achterlaat.

Deze ruikt fris fruitig naar abrikozen en perzik met een hint van vlierbloesem. Dat valt al goed mee, hoewel een metalige toets zich ook laat gelden. Ik steek het op de leeftijd van het flesje, ondertussen toch al bijna 40 jaar.

Op smaak is hij bitterzoet, maar evolueert erg snel naar zuur, want me dan weer absoluut niet kan bekoren. Ik steek het op de leeftijd van het flesje, ondertussen toch al bijna 40 jaar…

Van een finish is hier geen sprake. Net zo lang als de finish van een glas bruiswater. Ik steek het op de leeftijd van het flesje… ja, u raadt het al.

Helaas heeft deze lager de tand destijds eveneens niet doorstaan.

Geproefd door Mark Dermul op 25-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Brouwerij: Scottish & Newcastle
Regio: UK
Fles: Courage Royal Wedding 1973, 275ml
Kleur: licht bruin
ABV: ??%

Bloedneus

We proefden eerder al een biertje van Courage, namelijk uit 1981 ter gelegenheid van het sprookjeshuwelijk (nou, ja) tussen Prince Charles en Lady Diana. Maar eerder waren zij ook van de partij toen Princess Anne & Kapitein Mark Phillips in het huwelijksbootje stapten in 1973 – trouwens het geboortejaar van Dearly Beloved. Ik hoop dat hier überhaupt nog wat van overblijft, want dat is natuurlijk al erg oud… (ik heb het duidelijk over het bier!). Wie weet is het wel helemaal niet zo gezond om een biertje te drinken van toen ik zelf amper drie jaar oud was. Maar goed… we riskeren het. Hij schenkt licht bruin als ijsthee, met een quasi-kraag met grote bellen die onmiddellijk verdwijnen.

Nou, de neus valt mij goed mee. Geen off-notes (hoera!) maar wel snoeperige en umami toetsen. Denk aan een dadel met een sneetje spek rond. Chocolade, maar ook kauwgum met de smaak van blauwe bessen. Mooie aciditeit. Goh, wat een meevaller.

Hij is verrassend romig en vol. Allesbehalve waterachtig. Je merkt dat dit ooit een lekker donker bier moet geweest zijn. Flink wat fruitige toetsen (rood en blauw, als u begrijpt wat ik bedoel) met wat citrus (bloedappelsien). Iets van karamel ook. Het beste is er vanaf, da’s duidelijk, maar het blijft doenbaar. Dearly Beloved kijkt me met opgetrokken wenkbrauwen aan als ik dit luidop zeg.

Ook hier is van een finish amper sprake, behoudens een beetje karamel die aan de tanden blijft plakken.

‘Tja, 1973… Da’s toch een goed jaar, hé schat?’ Ze reikt me ondertussen lieftallig een doekje aan om mijn bloedneus te stelpen.

Geproefd door Mark Dermul op 05-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Brouwerij: Scottish & Newcastle
Regio: UK
Fles: Courage Ceremonial Ale, Royal Wedding 1981, 275ml
Kleur: bruin
ABV: ??%

Rode kool

Courage is nooit een brouwerij geweest, maar wel een investeringsgroep die ooit heel wat brouwerijen in bezit had. Hoewel het niet echt geweten is, denken de meesten dat deze Ceremonial Ale, ter gelegenheid van het huwelijk tussen Charles & Diana in juli 1981, werd geproduceerd bij Scottish & Newcastle. Wat er ook van zij, we gaan hem met veel plezier proeven. Jongens toch, een bier uit 1981 – ik was 11 – als dat maar goed komt. Hij schenkt bruin met slechts een hint van een kraag die onmiddellijk in een kleine film op het bier tot rust komt. Er zitten helaas flink wat vlokjes in mijn glas.

Chocolade, rozijnen, rode kool! Vreemd zoet neus met toch een hoek af. Bloedappelsien en… als je lang genoeg wacht (niet doen dus!): paardenurine! Oei, oei, oei, dat wordt een opgave om deze aan de lippen te zetten, hoor.

Op smaak valt het beter mee, gelukkig, maar nog steeds niet erg lekker. Hij bruist nog prima (had dat niet veracht), maar is wat zuur geworden. Het donkerzoete slaagt er niet in daar doorheen te priemen.

De afdronk? Welke afdronk (gelukkig maar).

Courage… ja, je moet verdomd moedig zijn om dit uit te drinken. Ondertussen weten we allemaal dat veel van deze biertjes niet meer te zuipen zijn, natuurlijk. Maar ik blijf er een vreemd soort plezier in scheppen ze open te trekken.

Geproefd door Mark Dermul op 05-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Brouwerij: Tolly Cobold
Regio: UK
Fles: Tolly Cobold Royal Wedding Ale 1981, 275ml
Kleur: bruin
ABV: ??%

Smakeloos

Deze brouwerij werd al in 1723 opgericht, maar heeft een euh… kleurrijke geschiedenis. In 1957 was er een fusie met Tollmeache’s Breweries, gevolgd door een acquisitie door Ellerman Shipping Lines in 1977. Dat boeltje werd dan weer overgenomen door Barclay Brothers in 1983 en gevolgd door een stopzetting van de brouwactiviteiten in 1989 nadat Brent-Walker zijn zegje had gedaan. Volgt u nog? Soit, dit werd gevolgd door een management buy-out en Tolly Cobold kon weer bier gaan maken vanaf september 1990. In 1995 werden renovaties uitgevoerd en de brouwerij verkleind (u leest het goed), maar in 2002 ging deze definitief dicht. In 1981 brachten ook zij een speciaal biertje op de markt voor het huwelijk van de eeuw natuurlijk. Geen idee of Prince Charles of Lady Diana dit ooit geproefd hebben, maar dit terzijde. Hij schenkt lichtbruin – ziet er uit als thee – zonder enige kraag.

OK, ik merk al onmiddellijk op de neus dat deze ale de tand des tijds niet heeft doorstaan. Verse vijgen en putgeurtje, een combinatie die mijn maag doet keren. En stoffig! Nog nooit eerder in een biertje gehad, maar doet me denken aan de zolder waar ik raar of zelden kom. Vermolmd hout ook. Dit ruikt niet al te uitnodigend, maar alles voor de wetenschap…

OMG, dit is water uit een roestige leiding. Met heel veel goeie wil – en daar sta ik wel om bekend, trust me – haal ik er nog wat donker fruit en zelfs een hint van chocolade uit, maar dit is overwegend vlak en quasi smakeloos (in beide betekenissen).

De enige gratie van dit biertje is het feit dat hij zo goed als geen finish heeft.

Terug naar het putje door een hopelijk minder roestige leiding (lees: weggekapt).

Geproefd door Mark Dermul op 03-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Brouwerij: Fullers
Regio: UK
Fles: Fullers Celebration Brew, Royal Wedding 1981, 275ml
Kleur: roodbruin
ABV: ??%

Leder

Fullers is één van Engelands oudste brouwerijen, actief – en in familiehanden – sinds 1699. Ze ligt net ten westen van London in Chiswick en werd in 1842 geregistreerd als bedrijf nadat de heren Smith en Turner op de proppen kwamen. Deze Celebration Brew heeft geen alcoholpercentage, zit in een flesje van 275ml – een half pint – en werd gelanceerd in 1981 ter ere van het huwelijk van Charles & Diana. Hij schenkt bruin met een rode schijn – lijkt wel porto – met slechts een hint van een kraag die niet eens tijd krijgt te vormen. Veel bruis zit hier volgens mij helaas niet meer op – maar wat wil je na bijna 40 jaar? Hij is gelukkig wel helemaal helder.

Pruimen, tabak, leder en kandijsuiker – dat is de neus van dit (nu?) fletse bier.

Op smaak valt het allemaal nog goed mee. Licht bruisend en fris met toetsen van rozijnen, chocolade, cuberdons en een hint van… niet lachen… ketchup!

Van een afdronk is hier amper sprake. Da’s maar goed ook, want hij wordt dan plots zoetzuur.

Ik heb nog zo’n een paar flesjes staan en de hardnekkigheid in mij is van dien aard dat ik ze toch allemaal ga proberen. Tot het toiletpapier op is.

Geproefd door Mark Dermul op 03-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

In mei 2019 maakte ik voor het eerst kennis met Stauning. Dat was op het Toulouse Whisky Festival. Maar het enige wat ik daar toen kon proeven was hun new make, die de naam Curious had meegekregen. Sindsdien was deze kleine Deense distilleerderij niet meer op mijn radar verschenen.

Ik was daarom onmiddellijk geïnteresseerd toen Saint Mac een online proeverij aankondigde die bovendien rechtstreeks vanuit de distilleerderij zou gestreamd worden met Alex Munch – één van de oprichters – als gids. Ik was er dus als de kippen bij om mijn proefpakketje te bestellen, dat enkele dagen later veilig arriveerde.

Het aftellen naar vrijdag 16 april was begonnen. Om klokslag 20u ging de uitzending van start.

Laat dit alvast als inleiding dienen: Stauning werd door 9 vrienden opgericht en in augustus 2006 liep de eerste spirit uit de alambieken. Ze gingen voor 400 liter per jaar, totdat Jim Murray hun spirit proefde en de hemel in prees. Ondertussen heeft Diageo een investering gedaan en is de output momenteel zelfs 80.000 liter per jaar (weliswaar dankzij het neerpoten van een volledig nieuwe distilleerderij). Alex drukt ons wel op het hart dat Diageo hen volledig zelf hun ding laat doen – en da’s maar goed ook.

Zelfs NOMA, dat al een paar keer uitgeroepen werd tot beste restaurant ter wereld, heeft alle andere whisky van de kaart gehaald en schenkt enkel nog Stauning aan zijn gasten. Stauning geniet dus wereldwijde faam, ondertussen.

Dat betekent niet dat Stauning makkelijk te krijgen is! Daarom komt deze Masterclass perfect van pas.

Hieronder mijn, weliswaar beknopte, tasting notes van wat we voorgeschoteld kregen:

Stauning Rye, Batch 1-2020, 48%

Deze wordt samengesteld van 70% rogge en 30% gerst. Koperkleurig. Aromatische neus op hooi, overrijpe appels, kerststol, gekonfijte abrikoos en tabaksbladeren. Hint van kersensap en bloedappelsien. Pittig gekruid (kruidnagel, nootmuskaat). Bruin brood, peper & zout en maraschinokersen. Lange finish met een mooi streepje eik en zoethout. Erg lekker!

Stauning Bastard, 2016/2019, Research Series, 46.3%

Dit is op z’n zachtst gezegd een specialleke, want hoewel de basis dezelfde is als voor de Rye, rijpte deze op Virgin American Oak en… Oro de Oaxaca Mezcal vaten! Het zoete en kruidige van de rogge schemert door, maar met een leuke, milde funkiness van de mezcal. Een zacht ziltje verschijnt. Subtiel maar onmiskenbaar. De afdronk is zacht rokerig en drogend. Apart maar wel erg leuk.

Stauning Barley 6 Year Old 2014, Limited Edition, 47%

Dit is één van de oudste whisky’s van de distilleerderij, een vatting van 3 vaten, zowel PX als Sauternes. Hij was in een oogwenk uitverkocht, blijkbaar. Een beetje weeïge neus die me aan fruitpap en baby-adem doet denken (da’s géén off-note voor alle duidelijkheid). Wordt snoeperig zoet met flink wat grapefruit, iets van mango en abrikozen, maar ook groene kruiden en harde kaas. Op smaak proef je letterlijke beide vaten en dat vind ik een voordeel. Maar hij is net iets te scherp om echt top te zijn. Wel erg boeiende malt.

Stauning 3 Year old KAOS batch 1-2020, 46%

Kaos… de naam alleen al stemt me blij. Deze eerste batch bevat 3-jarige whisky, zowel rogge als mout, zowel geturfd als ongeturfd, een totaal van zes vaten. Appels en peren, maar ook bloemen en vanille, geroosterd brood en hazelnoten. Zachte rook en een tikkeltje herbaal. Op smaak krijg ik een mix van wit fruit, groene kruiden, maar ook iets van klei en munt. Lange, ietwat bevreemdende maar erg lekker afdronk.

Ondertussen ben ik, net als alle deelnemers aan deze tasting, erg onder de indruk van het stillhouse. Ik zet het alvast op mijn bucket list om Stauning te gaan bezoeken.

Stauning Smoke, Batch 2-2020, 47%

De ‘Smoke’ laat weinig aan de verbeelding over, natuurlijk. Dit moet wel de geturfde versie zijn van onze Deense vrienden. De neus bevestigt dat onmiddellijk. Er is nochtans een Stauning Peat. Wat is dan het verschil? Dit is een vatting van whisky waarvan de gerst gedroogd werd met turf en whisky waarvan de gerst gedroogd werd met heide. Wit fruit bij een vreugdevuur. Ik ben er alleszins erg tuk op. Oh, ja, het is een vatting van 14 vaten.

Stauning Peat, OB 07.2019, 48.4%

Hola, dit is een leuke neus. Groene druiven, kiwi, meloen en houtschaafsel. Zelfs een kleine metalige toets. Maar prima sterkte, lekker fruitig en zoet met een maritiem kantje. Da’s goed, hoor! Op de afdronk krijg ik zelfs wat frambozen. Dit is best uniek te noemen.

Stauning Curious, Research Series, OB 2019, 43%

Ik ben zot van new make, dat weet ondertussen iedereen die mij een beetje kent. En deze Curious, de new make van geturfde rogge (!) die oorspronkelijk bedoeld was voor gebruik in cocktails, is erg lekker. Op de neus doet het me zelfs wat aan mezcal denken. Clean, wit fruit, citrus en rook. Hij mocht wat mij betreft nog iets hoger in alcohol zitten. Maar dit lust ik echt wel. Puur of met een blokje ijs en mijn weekend kan beginnen.

Nou, dit was echt de moeite. Alex was een geweldige gids, het feit dat we de distilleerderij te zien kregen was top en de whisky was een absolute ontdekking.

En blijkbaar is Stauning nu eindelijk in ons landje beschikbaar, dus het feest kan beginnen.

May the Malt be with you!

Stauning Distillery
Stauningvej 38
DK 6900 Skjern
Denemarken
+45 88 44 21 22
https://stauningwhisky.com
info@stauningwhisky.dk

Negen Vrienden

De start van de Deense Stauning distillery is op z’n zachts gezegd eigenaardig en doet wat denken aan de start van Mackmyra in Zweden. Negen vrienden (een dokter, een beenhouwer, een leraar, een helicopterpiloot en vier ingenieurs) besloten in 2005 om een distilleerderij op te starten in een oude slagerij. Ze hebben geen voorkennis over het maken van whisky, weinig  budget maar wel veel passie en de hulp van de natuur. Want ze hebben het Deense klimaat mee: wind, zee, heide en turf.

In augustus 2006 druppelde de eerste spirit uit de still. Hun ambitie op dat ogenblik? Zo’n 200 tot 400 liter whisky per jaar. Maar toen Jim Murray, de bekende auteur van de beruchte Whisky Bible hun spirit proefde en poneerde dat dit wel eens de beste geturfde whisky ter wereld kon worden, gingen de negen rond de tafel zitten met de bank om een compleet nieuwe distilleerderij te bouwen. Ondertussen hebben ook Diageo en Distill een vinger in de pap.

Noma

Voor hun whisky gebruiken ze enkel lokaal verbouwde gerst en rogge, maken ze gebruik van een moutvloer en kleine stills. Dat is volgens de negen het geheim achter het typische karakter van deze Deense whisky.

Het duurde nog tot 2011 alvorens de eerste flessen Stauning ook commercieel verkrijgbaar waren. Maar al snel werd Stauning een begrip in de Deense horeca. Zelfs het befaamde Noma besloot enkel nog Stauning whisky op de kaart te zetten. Langzaam maar zeker kreeg Stauning naamsbekendheid en een schare fans. In 2018 werd een volledig nieuwe distilleerderij gebouwd naast de oude – die omgetoverd werd in een bezoekerscentrum – en de productie flink opgedreven.

Range

Hoewel de productie ondertussen is opgedreven naar zo’n 80.000 liter per jaar, is het nog steeds niet makkelijk om Stauning vast te krijgen, ondanks het feit dat ze tot voor kort steevast in flesjes van 500ml werden gebotteld.

Onlangs werd de range in een nieuw jasje gestoken en kan je nu ook flessen van 700ml vinden. Op het moment van schrijven zijn er zo’n 150 verschillende expressies van Stauning uitgebracht.

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 26 Year Old 1990/2016 Finest Collection – Cask Strength, First Fill Sherry Butt
Kleur: amber
ABV: 47.3%

Tunesische Koffie

Hart Brothers brengt haar malt uit in de reeks Finest Collection, waarbij ze enerzijds malts uitbrengt op 46% en anderzijds op Cask Strength. Dit is er eentje van Linkwood uit de tweede categorie. Ze hebben maar liefst 18 Linkwood op hun palmares. Deze rijpte 26 jaar op een first fill sherry butt.

Mooie neus op gekonfijt fruit, Tunesische koffie met slagroom en chocoladeschaafsel, Turks Fruit, stopverf en kaneel. Doet wat aan kerstmis denken, ook. Mooi streepje woodsmoke daarbovenop. Ik vind dit alvast prima. Meer dan prima, zelfs.

Prima mondgevoel, bijna stroperig. Nu is de oloroso wel dominant met verse vijg, rozijntjes en toetsen van appelsienlikeur. Cointreau op steroïden. Erg zoet met een bittere en zure toets, maar prima in balans. Zacht gekruid overigens. De woodsmoke keert ook op de tong weer en maakt mijn mond helemaal gezellig warm.

In de afdronk verschijnt de enige offnote, namelijk een iets te prominente toets van sulfer. Maar de pret kan al lang niet meer op.

Mooie Linkwood, ondanks de overheersende oloroso. Gelukkig vind ik dat ook lekker. Je telt zo’n 240 EUR neer voor een fles. Bedankt, Marcel.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 02-04-2021
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 22 Year Old 1996/2019, Signatory Cask Strength Collection, Hogsheads #8731+8732, 508 bts
Kleur: goud
ABV: 56.0%

Herbaal

De Cask Strength Collection van Signatory ziet er geweldig uit, ook al zijn de decanters erg onhandig om van te schenken. Maar wat er in de decanters gebotteld wordt stelt haas nooit teleur. Vandaag proef ik een 22-jarge Linkwood uit 1996 die op vatsterkte werd gebotteld. Ah, ja, anders zat hij in de verkeerde fles, hé. Sorry, ik was even afgeleid – KAA Gent heeft net Club Brugge met 0-1 verslagen. Vergeef me dat ik even juich. Terug naar de whisky. Het is een vatting van twee hogsheads die samen iets meer dan 500 flessen opleverden.

Ge-wel-dige neus op wit fruit, vanille, appeltjes, potloodslijpsel, kruisbessen en fruitthee die iets te lang getrokken heeft, waardoor hij wat astringent wordt. Maar dankzij een karrenvracht aan honing wordt een prima balans bekomen. Dit is een erg lekkere neus die naar een slok doet verlangen. Wel… waar wachten we nog op?

Waxy en uitgesproken fruitig. Kruisbessen, appeltjes, hint van banaan. Lekker zomers en fris, maar wel krachtig gekruid op gember en witte peper. Kinine en zoethout voegen een bittertje toe, grapefruit zorgt voor een licht zure toets. Licht drogend vanaf de tweede slok. Iets meer herbale toetsen dan verwacht, maar dat geeft hem alleen maar meer diepgang.

Lange, warme, kruidige, fruitige, bitterzoete en absoluut heerlijke afdronk.

Uitstekende Linkwood. Zo’n 150 EUR en elke cent waard. Bedankt, Benny, deze was wederom top! En bedankt, Signatory, om deze twee vaatjes van een blending lot te redden.

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 20-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Glenrothes
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Glenrothes 24 Year Old 1996/2020, Liquid Art & Dram4ALS for ALS Fonds Alain Verspecht, 150 bts
Kleur: vol goud
ABV: 50.9%

Amyotrofische Lateral Sclerose

ALS is de afkorting van Amyotrofische Lateral Sclerose, een aandoening die momenteel onderwerp uitmaakt van verschillende onderzoeken. Eén van onze whiskyvrienden, Alain Verspecht, is getroffen door de ziekte en heeft een fonds opgericht om geld in te zamelen om deze vooralsnog ongeneeslijke aandoening te helpen onderzoeken. Liquid Art en Dram4ALS hebben de handen in elkaar geslagen en 150 flessen van deze 24-jarige Glenrothes gelanceerd. Niet minder dan 20 EUR per verkochte fles gaat naar het fonds, wat in totaliteit een donatie van 3.000 EUR kan opleveren. Laten we er dus met z’n allen voor zorgen dat ze snel de deur uit zijn. Zelfs al drink je zelf geen whisky: ’t is binnenkort vaderdag. Of maak eens een écht goeie cocktailsaus voor bij die garnalen. Soit: just buy it and do the right thing! Ik heb mijn fles alvast besteld! Oh, ik zou het nog bijna vergeten: hij is nog verdomd lekker ook!

De neus is fris en zacht. Appels, ananas, bananenschillen en een beetje kamfer. Heldere karamel en vanillevla. Hint van witte chocolade en een subtiele florale toets. Erg aangenaam.

Hij is lekker mondvullend. Goeie body en prima sterkte. Zoet als op de neus, maar met een flinke kruidigheid als van witte peper, kamfer, zoethout en zelfs wat chili. Citroenzeste verschijnt, alsook iets van noten. Maak daar gerust marsepein van. Ananas wordt groots. Heerlijke streepje woodsmoke.

De afdronk is middellang, zesty, kruidig, warm, licht drogend en ronduit bevredigend.

Ja, zeg, whisky voor een zeer goed doel en dan bovendien van dit kaliber? Ik ga me nog een fles bestellen.

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 15-04-2021
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 18 Year Old 1997/2015 The Scottish Malt’s Steamship Line – 2^nd Edition, Jack Wiebers, hogshead #7141, 134 bts
Kleur: goud
ABV: 59.5%

Agrum-snoepjes

Jack Wiebers brengt single casks op de markt met vaak vreemde titels en kunstzinnige labels. Deze valt zeker in beide categorieën. Maar het gaat ‘m natuurlijk vooral om de inhoud en dat is een 18-jarige Linkwood uit 1997 op vatsterkte.

Hola! Als ik mijn neus voor het eerst in het glas stop, moet ik meteen aan een grain whisky denken. Potloodslijpsel, hooi, heide, maïs… Maar na enkele ogenblikken ademen, komt hij helemaal open en presenteert hij tevens groene appels, kruisbessen, witte aalbessen, vruchtenthee en zelfs een hint van groene banaan. Erg fruit, zacht prikkelend van de alcohol – lekker!

Lekker olieachtig, bijna waxy, op de tong. En ondanks het hoge ABV komt deze vlotjes binnen. Onmiddellijk erg zoet en fruitig – Europees en dan voornamelijk wit fruit – met een mooi zuurtje als van agrum-snoepjes. Acid candy noemen ze dat in Bonnie Scotland. Nog wat kinine, honing en iets van het sap van een jonge tak. Een echte zomerdram.

Lekker lange, fruitige, licht prikkelende afdronk. Ik krijg het er helemaal warm van.

Wow! Een toppertje van Linkwood, hoor. Het is dit soort malt dat menig blend zijn karakter geeft. Ben maar wat blij dat deze niet weggeblend werd. Thx, Benny!

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 20-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 12 Year Old Flora & Fauna, OB 2007
Kleur: licht goud
ABV: 43%

Golden Delicious

Ook, kijk, een golden oldie. Eén van de weinige officiële releases van Linkwood, dit werkpaard van Diageo. White Horse, Haig, Dimple, Bells en nog veel meer bekende blends danken veel van hun karakter aan deze single malt uit hartje Speyside. Ik proef een oudere botteling van de officiële 12-jarige die onder het bekende Flora & Fauna label op de markt werd gebracht.

Lentefrisse neus op Golden Delicious appels, vanille en zoete mout. Hint van marsepein en een beetje citroen. Erg eenvoudig, erg toegankelijk maar onder de juiste omstandigheden – op een zonovergoten terras in de lente, om maar iets te zeggen – erg lekker.

De body is eerder licht en op smaak wordt hij zo mogelijks nog zoeter dan de neus al aankondigde. Naast de appels en marsepein – die weerkeren – krijg ik nu ook vooral wat abrikozen en een perzik, terwijl gekonfijte gember hem een bitter prikkeltje geeft. Subtiel en zomers. Niks mis mee.

De afdronk is gepeperd en licht drogend.

Een malt die volgens mij een beetje miskend is en ondergewaardeerd wordt. Ik genoot hier van. Dankjewel, Arno.

83/100

Geproefd door Mark Dermul op 20-12-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 28 Year Old 1989/2017, Cadenhead for Singapore, sherry cask, 289 bts
Kleur: mahonie
ABV: 43.7%

Sherry op Whiskyvat

Drie jaar geleden bottelde Cadenhead deze Linkwood voor ‘The best Cadenhead bars & Restaurant in Singapore’. Op het backlabel prijken de volgende namen: The Swan Song, The Writing Club, Qaich Bar en New Ubin Seafood. Benieuwd of mijn vriend Keith Chong hier soms naartoe trekt… Hoe dan ook, dankzij mijn gabber Manny kon ik een sample te pakken krijgen. Heerlijk kleurtje.

Hola! Wat een neus! Dit was duidelijk een hyperactief vat, want de neus wordt gedomineerd door hoestsiroop, oxo, gekarameliseerde bloedappelsienen, opgelegde rozijnen en ahornsiroop. Iets van vermolmd hout en een gedoofde vuurkorf daags nadien. Blind zou ik hier nooit Linkwood uit kunnen halen. De distilleerderij gaat compleet incognito.

Hola! Wat een trap tegen de tanden, zeg! En dat met zo’n bescheiden alcoholpercentage. Flink kruidig op allerhande houttoetsen met nootmuskaat voorop. Het fruit wordt nog moeilijk herkenbaar, maar ik meen nog kersen en rozijnen te herkennen. Dit is erg donkerzoet en pittig, maar ik kon volgens mij net zo goed een sherry uitgeschonken hebben. Dat neemt niet weg dat dit een bommetje is, hoor.

De afdronk is middellang, mierzoet, kruidig en drogend. Hier laat vooral het hout van zich horen. Licht aangebrande karamel op het sterfbed.

Heb ik nu een sherrygerijpte whisky geproefd of een sherry die op een whiskyvat heeft gezeten? Maar wat een mooie dram voor mijn 40^e ontmoeting met Linkwood. Hartelijk dank voor dit sample, Manny!

88/100

Geproefd door Mark Dermul op 24-10-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 10 Year Old 2008/2018, The Ultimate, Bourbon Barrel #800063, 296 bts
Kleur: licht goud
ABV: 46%

Zomers

Nog niet zo gek lang geleden proefde ik een 10-jarige Linkwood van The Ultimate, maar dat was er weel eentje uit 1984, gebotteld in 1995, en bovendien een sherry butt. Nu proef ik wederom een 10-jarige, maar wel uit een ander tijdperk en van een bourbon barrel. Deze werd gestookt in 2008 en gebotteld in 2018.

Frisse, speelse, zomerse neus. Appeltjes, perzik, vanille, gummi bears, gras en groene banaan komen mij tegemoet. Eenvoudig, zeker, maar erg aangenaam at the same time.

Hij is erg zacht en clean op de tong. Wit fruit, perzik, gummi bears, banaan… ja, prima verderzetting van de neus, opgeleukt met een snuifje witte peper en wat nootmuskaat. Helder en toegankelijk, zij het betrekkelijk eenvoudig.

Op de afdronk – die middellang is – krijg ik wederom wit fruit en wat peper.

Een leuke dram die je – zelfs met een ijsblokje – kan schenken op een zonovergoten dag. Dankjewel voor het sample, Benny.

84/100

Geproefd door Mark Dermul op 24-10-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 11 Year Old 2007/2019 James Eadie, 1^st Fill PX Hogshead #804776, 292 bts
Kleur: amber
ABV: 57.3%

Moors

James Eadie is een jong onafhankelijk bottelaar – gestart in 2016 – geleid door Rupert Patrick, die zijn carrière in de wijnwereld begon in 1988, maar dan de overstap maakte naar whisky. Hij werkte voor MacLeod Distillers, Beam-Suntory en Diageo alvorens zijn eigen weg in te slaan. De naam van het label is snel verklaard: James Eadie is zijn betovergrootvader (1827-1904) die een brouwerij oprichtte in 1854. De brouwerij bleef actief tot 1933 toen ze aan Bass verkocht werd. Maar naast zijn bier had hij ook een recept voor een blended whisky die hij simpelweg Trade Mark X noemde. Met een fles uit de 1940s ging Rupert aan de slag om de Trade Mark X nieuw leven in te blazen. Daarnaast bottelt hij single casks en dit is er zo eentje dat vorig jaar op de markt kwam. Een jonge Linkwood die 11 jaar lang sliep op een first fill Pedro Ximenez hogshead. Op vatsterkte, uiteraard.

Gebakken appels, kandijsuiker, vleesjus en kaneel – dat is de overheerlijke neus in een notendop. Erg smeuïg en rijk. Iets van noten (geroosterde amandelen en pistache) en Turks Fruit. Wordt helderder als je hem even laat ademen. Daarmee bedoel ik dat zijn initiële donkerzoete geur wat evolueert naar frissere toetsen van kruisbessen en bloedappelsien. Voeg je er water aan toe, dan krijgt hij nog een andere dimensie: herbaal. Dan verschijnen plots een karrenvracht aan groene tuinkruiden.

Komt erg stevig binnen op zwarte peper, heel wat kruidnagel en gekonfijte gember, aangevuld met sultanas, gebakken appels en kandijsuiker, maar ook kokosmelk en amandelolie. Dan volgt wat baklava en is het hek van de dam. Erg lekker, hoor. Ik ben aardig onder de indruk. Verdund wordt hij erg romig en rond en in alle eerlijkheid – naar mijn (on)bescheiden mening – stukken beter.

De donkerzoete, kruidige finish zindert nog lang na, zelfs verdund.

Een vloeibaar dessertje dat heerlijk bij de koffie gaat, maar voeg er eerst een koffielepel water aan toe. Moors, als u begrijpt wat ik bedoel. Thx, Benny!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 26-06-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).

Distilleerderij: Linkwood
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Linkwood 10 Year Old 1984/1995 The Ultimate, Sherry Butt #4034, 840 bts
Kleur: koper
ABV: 43%

Winegums & Guimauve

Nog een Linkwood uit 1984, deze keer gebotteld door van Wees uit Nederland in hun ondertussen bijna beruchte The Ultimate reeks. Ja, The Ultimate heeft meer dan 1000 single cask releases op het actief en begint stilaan – vooral in Nederland – een beetje een cult-following te krijgen. Dit is er nog eentje uit de oude doos, gestookt in 1984 op 10-jarige leeftijd. Hij zit ondertussen al meer dan twee keer zo lang op fles, kijk eens aan. Afkomstig uit een sherryvat en versneden naar 43%. Aan het kleurtje te zien was het wellicht first fill, maar zekerheid heb ik niet.

Stevige, zoete neus op perzik, gebakken appels en sultanas. Hint van ananas op de BBQ. Mooie houtkruiden die toch vooral de fruitigheid haar ding laat doen. Melkchocolade, kersensnoep en winegums. Guimauve! Ik ben nu al fan.

Lekker olieachtig op de tong. Het fruit keert weer (sans ananas) maar wordt onmiddellijk omfloerst door een mooie kruidigheid van kaneel en nootmuskaat. Hint van kruidnagel en zoethout. Dat laatste wordt zelfs groots. Dan een heerlijk streepje woodsmoke dat de malt flink wat gewicht geeft.

De afdronk is geweldig lang, zachtjes drogend en zoet tot het eind.

Indrukwekkende Linkwood, maar helaas compleet onvindbaar geworden.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 26-06-2020
(om snel andere tasting notes te vinden, surf naar www.whivie.be).