WhivieBlog

We zien elkaar niet zo vaak, maar als we elkaar zien: we make it count. Op zaterdag 13 augustus waren Dearly Beloved en ik te gast bij whisky- en wijnliefhebber Marc en zijn betere helft Pascale. Hij wilde me kennis laten maken met een aantal trappistenbieren. Ik heb daar niet zo heel veel ervaring mee, dus was ik niet alleen benieuwd maar ook met een flinke dorst afgezakt naar Grimbergen.

Terwijl Pascale zich ontfermde over mijn vrouw en kind, schonk Marc de eerste trappist uit. Uiteraard schonin een galopin, een typisch klein bierproefglas. We gingen verschillende trappisten proeven, dus was het verstandig ze te delen. Hij zette ook een bordje kaas voor ons klaar. Het was de Chimay à la Rouge, een halfharde kaas waarvan de korst werd gedrenkt in het gelijknamige Belgische bier en een ideale partner bleek voor onze biertjes.

Nivard is een blonde trappist van de Oostenrijke abdij Stift Engelszell. Het heeft een ABV van 5,5% en werd een tijdlang enkel verkocht aan de poorten van de abdij. Maar ter ere van pater Nivard, die in september 2014 overleed, werd het bier gelanceerd voor het grote publiek. Het was een zeer verfrissende start van de namiddag.

Ik had er stiekem op gehoopt dat Marc deze (enige!) Amerikaanse trappist op het programma zou zetten. De Spencer Brewery is verbonden aan de St Joseph’s Abbey in Spencer, Massachusetts. Ze brouwen ondertussen een 5-tal verschillende trappisten, maar hun traditionele patersbier Spencer (een zogenaamde Belgian Pale Ale), met een ABV van 6,5% is ook bij ons verkrijgbaar. Goudkleurig met een volle body en enkele fruitjes, licht drogende en bittere afdronk. OK, toegegeven, ik was er niet helemaal kapot van, maar toch zeer blij deze eerste Amerikaanse trappist te hebben kunnen proeven.

Ook Italië heeft zijn eerste trappist gelanceerd met de Tre Fontane, uit de gelijknamige abdij in Rome. De paters produceren ook olijfolie, honing, chocolade en likeur, maar begin 2015 dienden ze een aanvraag in voor toekkenning van het trappistelabel. In mei 2015 werd het bier herkend als dusdanig en werd op die manier het 11e bier dat zichzelf trappist mag noemen. Het heeft een alcoholpercentage van 8,5% en is toch erg mild. Blijkbaar wordt deze gebrouwen met eucalyptuskruid, wat hem zijn zoete, milde afdronk geeft. De Tre Fontane was voor mij het lekkerste bier uit de geproefde reeks.

Dan keerden we terug naar de Oostenrijkse abdij voor de Benno, vernoemd naar een abt uit het verleden. Dit bier op een ABV van 6,9% is een zogenaamde Dubbel en heeft een felle oranje gloed, bijna amberkleurig. Hij was bijzonder fruitig (citrus en abrikozen) en naar mijn mening een buitenbeentje. Maar lekker, dat wel!

De laatste trappist van de middag (ondertussen was het al flink avond, want naast proeven wordt er natuurlijk ook gezellig gekeuveld) was eveneens afkomstig van Stift Engelszell. Hun Gregorius met een ABV van 10,5% ABV was het eerste trappistenbier dat de Oostenrijkse paters op de markt brachten, maar Marc zette het logischerwijs achteraan. We proefden de biertjes in stijgende sterkte. Een diepe, kastanjebruine kleur met flink zoetzure vruchten en licht bittere chocolade op smaak, sluit deze het best aan bij mijn idee – mijn beperkte ervaring in acht genomen – van wat een trappist eigenlijk zou moeten zijn. Heerlijk!

Nog even ter vervollediging, de wereld heeft momenteel dus 11 erkende trappistenbieren. België kent er zes (Achel, Chimay, Orval, Rochefort, Westmalle en Westvleteren), terwijl onze noorderburen La Trappe en Zundert aanbieden. Die 8 had ik allemaal al eens gedronken. Nu kan ik dus verkondigen dat ik alle trappisten in de wereld geproefd heb, dankzij deze tasting met Marc. Leuk!

Maar de heer des huizes had nog een biertje klaarstaan van de Tildonkse microbrouwerij Hof ten Dormaal. Van hen had ik al één en ander geproefd (en ik heb zelf nog een fles in de kelder staan, als ik me niet vergis), maar deze was nieuw voor mij. De Winter 2014 uit hun Barrel Aged Project rijpte op zowel porto als sherryvaten. Het is lekker donker met een ABV van 12% en smaakte donkerzoet op vijgen en rozijnen met een milde wijntoets. Ik vond hem heerlijk funky.

Maar wie dacht dat de avond er dan al op zat, had buiten de waard gerekend. Na een korte pauze haalde Marc nog een paar flessen naar boven, weliswaar geen bier. Het eerst vocht dat hij me schonk was kristalhelder, wat me deed vermoeden dat het new make was. In eerste instantie was het op de neus nog doenbaar, maar op smaak viel het dik tegen. Ik schrok me een hoedje wanneer Marc de fles op tafel zette: Lao Khao White Rice Whiskey uit Thailand. Mag ik een sample mee om dat thuis op mijn gemak nog eens te proeven? Zeker. Wat ik ook deed en waar ik ondertussen dik spijt van heb. Ik ben er echt niet goed van geweest. Mijn wraak zal niet lang op zich laten wachten. Never again!

Maar Marc maakte het onmiddellijk goed met een leuke en erg drinkbare Japanse blend, de Nikka Super Revival, gebaseerd op het originele recept uit 1962. Het is een mix van sherrygerijpte graanwhisky van Nikka en malt whisky van Yoichi en gebotteld op 43%. Ideaal als aperitief, dat geflankeerd werd door een heerlijke Italiaanse kaas Occelli al Malto d’Orzo e Whisky (wat Occelli met gerstenmout en whisky betekent).

Deze unieke kaas werd lange tijd gerijpt en dan ingesmeerd met whisky. Het eindresultaat is een erg brokkelige kaas met bijzonder sterke smaak. Echt een aanrader!

Bij de verse pizza die gastvrouw Pascale uit de oven toverde, kwam een heerlijke rode wijn op tafel, de Ravenswood Zinfandel uit California, USA. De Zinfandel druif komt bijna uitsluitend voor in California, maar hij zou oorspronkelijk afkomstig zijn uit Kroatië. De ‘Zinmaster’ achter Ravenswood is Joel Peterson, die zijn winery uit de grond stampte in de jaren ’80 van de vorige eeuw. Deze geraffineerde wijnen hebben hem een ijzersterke reputatie gegeven, waardoor men Peterson ook wel eens de Godfather of Zin placht te noemen. Na het proeven van deze fles kan ik dat alleen maar beamen.

Moe en meer dan voldaan namen we afscheid van Marc en Pascale met de plechtige belofte dat de volgende afspraak bij ons zou doorgaan. Maar om dit smaakspektakel te evenaren zal ik toch sterk uit de hoek moeten komen. Gelukkig heb ik een jaartje tijd om er over na te denken.

Bedankt, Marc en Pascale! Het was – zoals vanouds – geweldig.

Exotische temperaturen vragen om exotische whisky, toch? Dat was alvast de insteek van de sympathieke uitbaters van PROOF, die op 23 augustus een tasting organiseerde met 7 Indische whisky’s. Uiteraard denken we bij India in eerste instantie aan Amrut, maar daar heeft de sympathieke brand ambassador Krish Kumar die avond toch wel komaf mee gemaakt.

Met een bevlogen temperament en een met humor doorspekt vlekkeloos Brits loodste hij ons in eerste instantie doorheen de standaard line up van de tot dan toe minder bekende Paul John Distillery uit Goa. Hun whisky’s worden met 100% Indische ingrediënten gemaakt (hoewel… ze importeren voor hun geturfde whisky’s wel turf uit Aberdeen en Islay, maar goed, die maken geen deel uit van de spirit as such, zeg maar).

Nu moet ik bekennen, ik had de eerste 5 whisky’s reeds eerder geproefd. Maar het was al meer dan 2 jaar geleden, dus vond ik het toch de moeite om af te zakken. Temeer omdat er werd aangekondigd dat er ook nog twee single casks op het menu stonden. Daar was ik wel nieuwsgierig naar.

Terwijl Krish de geschiedenis van de het bedrijf en de distilleerderij schetste, proefden wij ondertussen van deze Indische single malts:

Brilliance : 46% – bijzonder fruitig en zoet met flink wat honing en oosterse kruiden, maar eerder korte afdronk. Geweldig aperitiefje.

Edited : 46% – licht geturfd (met Aberdeen peat), met zoete toetsen, die overgaan naar cacao en chocolade en munt met een iets langere afdronk.

Bold : 46% – de nieuwste telg van Paul John, die ik zelf nog maar pas had aangeschaft en de flink geturfde jongen (Islay peat) van de reeks. Een echte smaakbom die moeilijk te vergelijken is met iets anders. Betrekkelijk unieke smaak met lange afdronk en mijn favoriet uit de standaard range.

Dat Paul John bottelt op 46% heeft te maken met de wetgeving in India die zegt dat koelfiltratie verplicht is wanneer je op een lager alcoholpercentage op fles wil trekken. Dat wil Paul John niet. Net als bijkleuren ook niet in het hoofd van de producent zal opkomen. Hun whisky’s worden overigens gemaakt van Indische 6-rijen gerst en rijpt gewoonlijk zo’n 4 tot 5 jaar. Met een Engelendeel van 10 tot 12% per jaar – omwille van de hoge temperatuur en de hoge vochtigheid – kan er niet langer gerijpt worden, of het vat zou leeg zijn.

Na een korte pauze kwamen de zware jongens aan de beurt, zijnde de whisky’s op vatsterkte.

Classic Select Cask : 55,2% – de grote broer van de Brilliance, zeg maar. Alleen is dit een vatting van een veel beperkter aantal vaten (zo’n 8 à 10) die na het obligate huwen op fles gaan. Krachtige smaken met de nadruk op alles wat zoet is (karrenvracht aan honing en neigend naar de betere rum) met een intense kruidigheid. Goed spul, hoor.

Peated Select Cask : 55,8% – deze zou je dan de grote broer van de Edited kunnen noemen (want Aberdeen peat), die volgens hetzelfde principe is samengesteld.

Stuk voor stuk zijn het toegankelijke, lekkere whisky’s die verrassend uit de hoek komen. Zelfs de Brilliance – die toch eerder als entry level moet gezien worden – was na 20 minuten in het glas nog steeds aangenaam (wat van de Edited helaas niet gezegd kon worden). De whisky’s op vatsterkte zijn krachtpatsers, maar toch zou je ze blind niet zo hoog inschatten qua alcohol. Ze blijven de nadruk leggen op zoet en smooth.

OK, tijd nu voor de kleppers van de avond en de eigenlijke reden van mijn afzakken: de single casks.

Single Cask #1051 for The Nectar, OB 2015, 156 bts, 58%

Een prachtige whisky (ongeturfd) en mijn absolute favoriet van de avond (en ik was duidelijk niet de enige). De neus barst van gekonfijt citrusfruit, vijgen en sultanas en is flink tropisch te noemen. Op smaak komen de kruiden eerst, het fruit nadien. Hij heeft een lange finish maar blijft erg frivool. Hij kan best wat water verdragen, wat een beetje munt en amandelen naar de oppervlakte brengt. Zalige whisky.

Single Cask Peated #777, OB 2015, 156 bts, 59,2%

Net als bij vat 1051 flink wat citrusfruit en kruiden, maar ook een karrenvracht aan honing. De turf zorgt voor een toets van fietsband en chocolade. Hij is erg kruidig op smaak en in de finish krijg ik een opstoot van cacao.

Jawadde, dadde! Paul John mag dan niet bepaald op mijn radar gestaan hebben, maar dat is dankzij deze tasting wel even anders, nu. Er was niet één whisky bij waarvan ik dacht ‘meh’. En in dit geval gingen ze letterlijk in stijgende lijn. Wat een leuke (en verstandige) line-up.

Naar goede gewoonte maakten we een top drie – alvorens de prijzen bekend werden gemaakt. Hieronder een klein overzicht van de groep (alsook mijn persoonlijke top drie).

1) Single Cask #1051 (ditto)

2) Single Cask Peated #777 (Bold)

3) Classic Select Cask (Peated Select Cask)

Prijzen:

48 EUR Brilliance

54 EUR Edited

58 EUR Bold

84 EUR Classic Select Cask

94 EUR Peated Select Cask

104 EUR Single Cask #1051

89EUR Single Peated Cask #777

Uiteraard allemaal verkrijgbaar – zeer beperkte voorraad – bij PROOF, maar zoals u aan bovenstaande foto kan zien, zal die voorraad snel uitgeput zijn.

May the Malt be with you!

‘Whisky was vroeger stukken beter, echt! Zo maken ze hem niet meer…’

Het is een uitspraak waar ik dikwijls mee geconfronteerd wordt, wanneer iemand een oude fles whisky opent. Maar is dat wel zo? Is oudere whisky echt beter dan wat vandaag de dag op de markt komt? Op donderdag 23/06 organiseerde Jeroen Moernaut in PROOF, hartje Gent, een tasting waarbij we met een beetje geluk op die vraag een antwoord zouden krijgen.

Vier koppeltjes zouden we gaan proeven. Head-to-head of back-to-back, zoals u verkiest. Telkens een populaire botteling in zijn huidige en antieke uitgave.

Voor Jeroen was het al weken geleden dat hij nog eens zelf een tasting aan elkaar had gepraat en hij was lichtjes nerveus, alsof hij een mondeling examen ging afleggen. Maar dat was niet nodig. Zijn kennis terzake – die door het volk in de zaal nog wat werd aangevuld, zoals dat hoort als je whiskynerds over de vloer krijgt – was voldoende interessant om iedereen aan het luisteren en het proeven te krijgen.

Terwijl buiten de regen in bakken uit de hemel viel schonk Jeroen het eerste koppel. Het betrof de Cragganmore 12 Year Old – een recente botteling tegenover een botteling van de jaren ’80 van de vorige eeuw. De twee glaasjes werden naast elkaar gezet, zonder dat de proevers wisten welke versie in welk glas zat. Bedoeling was eerst te bepalen welke we de lekkerste vonden om daarna te bepalen welke van de twee de antieke versie was. Minder makkelijk dan het klinkt, hoor!

Bij de Cragganmore had ik al redelijk snel mijn keuze gemaakt, want het linkse glas vertoonde een lichte vorm van OBE. Iets metalig en licht zurig maakte zich meester van mijn neus, terwijl de dram in het rechterglas veel frisser en zoeter rook. Maar hij was meteen ook een pak minder complex op smaak. Dus voor mij was het een uitgemaakte zaak. Links de oude! Ik had het bij het rechte eind. Het merendeel van de proevers was het daarmee eens.

Terwijl Nikkie de chips en guacamole op de tafels aanvulde, schonk Jeroen het tweede koppeltje: de Oban 14 Year Old, opnieuw de hedendaagse versie tegenover een fles uit 1994. De oude offreerde banaan, zilt, fruitpap en was wat aan de brave kant. Deze keer had ik het opnieuw bij het rechte eind, maar vond ik de moderne versie toch de lekkerste. En ik was zeker niet alleen.

Jeroen legde ondertussen uit dat hij niet gelooft dat whisky 100% chemisch inert is en dat er dus zoiets bestaat als bottle aging, maar dat verschillen ook optreden omwille van de verschillende gerstsoorten, giststammen en productietechnieken. Denken we maar aan de vervanging van stills en condensors en dergelijke. Er is immers een groot verschil tussen de oude worm tubs en moderne condensors. Maar is ouder altijd beter? Deze botteling leek het tegendeel te bewijzen.

Koppel drie was er eentje waar ik naar uitkeek. Highland Park 12 Year Old! Het verschil op de neus én op smaak was bijzonder groot. De ene was zalig fruitig, terwijl de andere – op z’n minst in deze onmiddellijke vergelijking – eerder vlak was en verrassend veel rubber vertoonde.

Ja, het tweede glas was verrassend teleurstellend en ik kon amper geloven dat dit Highland Park was, laat staan hun bestseller. Toen bleek dat die ‘slechte’ HP bovendien de hedendaagse versie was! Wat een verrassing, zeg, maar niet meteen een aangename. Zo zie je maar… Ik had alvast verkeerd gegokt.

Het laatste koppel was wel heel bijzonder. We kregen namelijk de moderne Talisker 10 tegenover een Talisker 12 Year Old uit de jaren 1970. Deze groene fles met het label waar de Striding Man van Johnnie Walker trots op prijkt, bleek een absolute stunner te zijn en draagt terecht het predicaat ‘The Golden Spirit of the Isle of Skye’.

Het was de beste van de avond, bijna legendarisch (zonder de ‘bijna’), maar zijn moderne broer moest niet echt onder doen! Ook de huidige Talisker 10 blijft een dijk van een whisky – en dat voor zo’n vriendelijke prijs in de supermarkt. Een echte aanrader en mooie afsluiter van alweer een bijzonder gezellige avond.

May the Malt be with you!

Isle of Jura heeft de afgelopen week België en Luxemburg onveilig gemaakt met een heuse Food Truck Tour, waarbij de single malt van deze eilanddistilleerderij werd gepaired met chocolade, hamburgers en cocktails. Dinsdagavond 7 juni hielden Alix Grappin en haar gevolg halt in hartje Gent. We zakte af naar het bijzonder gezellige PROOF om onze band met deze single malt ter hernieuwen (want, ja, we hadden ze op 1 na al allemaal geproefd, maar ik had wel erg zin in de burger en het gezelschap).

U kan ons profiel van de distilleerderij hier nalezen, maar laat ik volstaan met te zeggen dat ze op het eiland Jura ligt, aan de overkant van Islay zeg maar, en in 1963 werd gebouwd (de oorspronkelijke distilleerderij – Small Isles Distillery – gebouw in 1810 door Archibald Campbell ging in vlammen op). Een betrekkelijk jonge distilleerderij, dus. En echt oude stocks hebben ze niet meer. Het oudste vat dat momenteel nog in het warehouse ligt dateert van 1974. Jura is overigens Gaelic voor ‘Red Deer’, waarvan er zo’n 6000 op het eiland leven – tegenover de 200 bewoners.

De bevallige Alix Grappin zou de avond aan elkaar praten, maar de eerlijkheid gebied me te zeggen dat haar Engels soms heel moeilijk verstaanbaar was (toegegeven, ze is Franse) en dat ze bovendien weinig nieuws te vertellen had. Het was duidelijk een uiteenzetting voor beginners en bijgevolg weinig aangepast aan het publiek. Maar dat ligt natuurlijk aan ons, verwende nesten, die al zoveel gehoord en gelezen (en geschreven) hebben. So… no harm done. We waren hier vooral voor de leute, toch?

De debatten werden geopend met de apertitiefwhisky – zeg maar entry level malt – van Jura, de 10-jarige Origin, gebotteld op 40%. Hij was beter dan ik me kon herinneren, maar hij mag niet te lang blijven staan. Na tien minuten begon hij een beetje te stinken. Sorry, het is niet anders. Maar goed, wie laat een aperitief tien minuten staan? Ik alvast niet.

Alix stelde daarna de Superstition voor, een licht geturfde Isle of Jura. Op het label prijkt trots ‘Smoke & Spice’ en ‘Lightly Peated’. Dat omschrijft de whisky best goed. Alix was van mening dat dit een goeie introductie kon vormen voor mensen die nog geen geturfde whisky hadden geproefd.

De 12-jarige Elixir is sinds 2012 toegevoegd aan de core-range van Isle of Jura. Ik herinner me nog de pre-release in 35cl flesjes in de Britse supermarktketen Sainsbury, toen weliswaar op 40%. Nadien kwam hij in ‘normale’ flessen van 70cl op de markt, zij het wel op 46%.

Dan was het tijd voor de speciale Jura Burger! Timon en Jeroen doken de keuken in om zo’n 30 burgers te bakken, op basis van een recept van Fiasko, een gastronomisch pareltje in Aubel ten oosten van Luik. Zowel in het broodje als in de burger werd Isle of Jura verwerkt. Het vlees was opgesmukt met de Isle of Jura Prophecy, die we later op de avond ook nog gepresenteerd zouden krijgen. Dat was smullen, zeg! En dankzij het feit dat er een kleine eter en een vegetariër aan onze tafel zaten, konden Niek, Dersou en ik ons tegoed doen aan een dubbele portie.

Om één of andere reden bracht één van de tafelgenoten (ja, jij, Dersou!) het gespreksonderwerp op… porno. What the…? ‘Mark, wist je dat er een XXX versie bestaat van Star Wars? Ik zag hem toevallig (yeah, right!) en was verbaast hoeveel moeite er in de special effects was gestoken!’ Nu kan ik u verzekeren dat je verslikken pijnlijk kan zijn, maar je verslikken in de Jura 16 Year Old Diuriach’s Own is wel heel pijnlijk! Hoe spreek je dat overigens uit? ‘Durex Own’. Inderdaadn de tafel kwam niet meer bij. Iedereen begon latex te ruiken – wat suggestie al niet kan doen. En dat terwijl deze whisky eigenlijk één van de betere was van de avond. Echt waar… je komt soms wat tegen in Proof. Het feit dat deze met een melkchocoladepraline van Chocolaterie Dom (‘What’s in a name?!’, zo unfair, maar in de context van het gesprek geweldig grappig) werd gepresenteerd, werd niet door iedereen als een geslaagde combinatie ervaren. Er was absoluut niets mis met de praline – integendeel – maar de combinatie werkte naar onze mening niet helemaal. En terwijl Alix Grappin ons wat meer vertelde over de chocoleet (ondertussen stikte een aantal mensen in hun slappe lach) beschreef Dersou enkele scenes uit Star Whores. ‘Toevallig gezien’, maar hij wist wel te vertellen dat er tussen de erotische scenes een space battle van meer dan 30 minuten zat. Voor de geïnteresseerden, ook Darth Vader en Chewbacca hebben – dixit onze kenner terzake – hun eigen scene met Princess Leia. Bedankt, Dersou, om mijn perceptie van mijn favoriete sci-fi klassieker naar de kloten te helpen (pun intended).

De Heavily Peated versie van Isle of Jura, de Prophecy, heeft een PPM-gehalte van 55. Dat is al best wat. En toch is het een heel andere type turf dan wat we van Islay kennen. Helemaal niet medicinaal, maar eerder zoet. Dat heeft te maken met het klimaat waar de turfvelden zich bevinden, ter hoogte van Ardlussa, waar de invloed van de oceaan een pak minder is. De combinatie met een praline van pure chocolade met ganache kon ik wel op prijs stellen.

Ter ere van het Tastival – Jura’s tegenhanger voor Feis Ile – brengt de distilleerderij een eigen botteling uit. Ze zijn daarmee begonnen in 2014. De huidige editie – nog maar uit sinds mei 2016 dus – is een triple cask finished single malt: Fino, Amoroso en Apostoles. Hij werd gebotteld op 51% en was – wat mij betreft – de winnaar van de avond. Ik nodig u uit mijn uitgebreidere tasting notes te raadplegen. Maar in een nutshell: complex en intrigerend. Mocht hij 65 EUR gekost hebben, nam ik ‘m mee naar huis. Maar hij was bijna het dubbele. Spijtig, want echt lekkere Jura.

Als afsluiter van het officiële gedeelte kregen alle aanwezigen nog twee cocktails, geserveerd in leuke Jura-flesjes van 20cl (die we overigens mee naar huis mochten nemen als aandenken, wat ik een leuke gimmick vond). De cocktails werden overigens opnieuw vergezeld door een (andere) praline. Het recept was geniaal in zijn eenvoud. Voor de Jura Sweet werd 5cl Isle of Jura 16 Year Old gemixt met 1cl citroensap en 10cl ginger dry van Erasmus Bond. Deze werd geserveerd met een melkchocolade praline. Voor de Smoky werd de whisky vervangen door de Isle of Jura Prophecy. Daar kwam een praline van pure chocolade naast. In alle eerlijkheid ben ik niet zo’n grote fan van cocktails en ook deze twee konden me niet echt overtuigen. Ik ben wel een grote fan van chocolade. En er waren meer dan genoeg pralines.

Ik hoop dat Alix en haar kornuiten het ons niet al te kwalijk nemen als we zeggen dat we het lekkerste van de avond nà het officiële gedeelte hebben geproefd. Dat was de nieuwe Mortlach 8 Year Old 2008 van Signatory voor Proof, bourbon barrel #800020 dat 313 flessen opleverde. Liquid candy noem ik zoiets. En dat voor 49 EUR. Steal of a deal!

Het was – ondanks het feit dat de whisky niet meteen onze gading was – weer een toppertje van een avond. Zelden zo gelachen, zeg.

May the Maltporn be with you!

Whisky uit Zweden.
Het bestaat!

Na een nachtje
doorzakken met Schotse whisky vonden 8 alumni van een Stockholmse academie de
tijd rijp om hun eigen whisky te gaan stoken. Wat in 1999 begon als uit de hand
gelopen grap en experiment werd in 2001 ernst, toen bleek dat de interesse voor
hun product bijzonder groot was.

De eerste single malt
verscheen in 2006 en werd live op de Zweedse televisie uitgezonden. Tien jaar
later is Mackmyra een begrip en staan ze bekend om hun experimenten met
verschillende recepten en vaten. Sinds een paar jaar wordt de originele
distilleerderij niet meer gebruikt (behalve om bezoeker te ontvangen), maar
gaat de productie door in de hypermoderne ‘zwaartekrachtdistilleerderij’.

Het Gentse Proof had
de charmante brand ambassador Anne-Lyse Verneyre gestrikt om de range te komen
toelichten. Wij zakten af.

Het begon met de zeer
toegankelijke, maar in alle eerlijkheid weinig boeiende Brukswhisky. Bruks is overigens Zweeds voor ‘maaltijd’. Het is een
jonge (5 jaar) whisky die koelgefilterd werd en gebotteld op 41,1%. Een
typische aperitiefstijl whisky.

Dan kwam het
vlaggenschip, de Svensk Ek of
Zweedse Eik. Ten tijde van Napoleon trok een van diens generaals naar Zweden en
plantte daar de bomen (het is dus eigenlijk Franse eik…) om zich te voorzien
van voldoende hout om schepen mee te bouwen, mocht er zich een nieuwe oorlog
voordoen. Dat gebeurde niet, dus kregen de bomen een tweede leven als
whiskyvaten. Bij wijze van spreken, uiteraard. Slechts 10% van de Svensk Ek is
effectief op die Zweedse eik gerijpt, de overige 90% rijpte op Amerikaanse eik.
De Zweede eik geeft namelijk een bijzonder heftige kruidigheid. Het werd de
nummer drie van de avond voor de groep.

Ik vroeg Anne-Lyse waar
de whisky tegenwoordig ligt te rijpen. ‘Dat ging ik net vertellen’ was het
antwoord. Mijn tafelgenoot (you know who you are) grapte ‘Allé, nu valt heel
dat meiske haar plan in duigen’. Anne-Lyse vroeg vertaling. ‘Your plan fell in
staves…’ Hilariteit alom. Je moest erbij zijn om het te beleven. Het rijpen
gebeurt ondertussen op verschillende plaatsen, maar ook in een mijnschacht zo’n
50 meter onder de grond, waar de temperatuur constant 7° bedraagt, waardoor het
Engelendeel zich beperkt tot 1 à 2% per jaar.

Naast de core range
had Anne-Lyse ook een gelimiteerde botteling bij uit de Special reeks. We
kregen Special 05 voorgeschoteld,
genaamd ‘Happy Hunting’, die rijpte op een mix van bourbon- en olorosovaten en
een finish had meegekregen op vaten waar wijn van de rode bosbes had gerijpt!
Hij werd gebotteld op 47,2% en was best krachtig.

Heerlijk zoet op
bessen (doh!) ananas, vanille-ijs en witte chocolade. Hij belandde in mijn
persoonlijke top drie van de avond. Niet slecht voor zo’n jong (6 jaar)
beestje!

Veel tijd om er bij
stil te staan kregen we niet, want de Blomstertid
werd al geserveerd. Prachtige naam die ‘bloesemtijd’ beteken en een tijdelijke
seizoenrelease is. Het werd mijn nummer twee van de avond (en tevens ook van de
groep). Hij is samengesteld uit 70% sherryvaten (zowel PX als oloroso) en 30%
kersenhout (vaten geinfuseerd met kersenwijn – ja, ze experimenteren graag!).

Een vettige neus op
boter, kersen, pruimen, rode bessen en melkchocolade, maar ook lekker kruidig.
‘Vloeibare boter met een zoetje’, noteerde ik.

Dan haalde Anne-Lyse
een flesje van 50cl boven. Svensk Rök,
u raadt het al, is de geturfde versie van Mackmyra. Maar ze roken hun gerst met
zowel Zweedse turf (die toch heel anders van samenstelling is dan die van
Islay) en twijgen van de jeneverbessenplant. Het rijpen gebeurt op kleine
vaatjes van 30 liter met spiegels van Zweedse eik wat voor een mooie
rookontwikkeling en kruidigheid zorgt.

De flesjes zijn zo
klein omdat Systembolaget, de Zweedse staatswinkelketen die alle verkoop van
alcohol voor zijn rekening neemt, een aanbesteding had uitgeschreven voor
geturfde Zweedse whisky in kleine flesjes. Mackmyra haalde de opdracht binnen.

De laatste whisky die
Anne-Lyse had meegebracht is wederom zo’n seizoenrelease. Vinterrök is een geweldige whisky, donkerzoet en een tikkeltje
rokerig, die rijpte op een mix van Amerikaans en Zweeds eikenhout, maar wel met
een finish op vaten die voorheen in Noorwegen gebrouwen Scotch Strong Ale
bevatten. En dat proef je. Het was mijn favoriet van de avond (en ook de nummer
één van de groep.

We waren van mening
dat de avond hierbij in schoonheid werd afgesloten, maar dat was buiten de waar
gerekend. Timon haalde nog een specialleke
boven dat hij hoogstpersoonlijk op de distilleerderij had gescoord. Een klein
flesje Macmyra Reserve, gebotteld van een klein (128 liter) vat #18288
Amerikaanse eik, 7 jaar gerijpt en gebotteld op 54,2%. Deze was echt buiten
categorie.

Boterbollen, Alpijnse
aardbeien, arendsvaren, rabarber en kardemom op de neus, meer van hetzelfde op
smaak en een heerlijk lange, donkerzoete afdronk. Een Zweedse bourbon, zeg
maar. Hij viel bij iedereen enorm in de smaak. We kunnen alleen maar hopen dat
deze ooit een bredere release kent.

Enige minpuntje… ik
vind de whisky niet bepaald goedkoop.

48 EUR Brukswhisky
64 EUR Svensk Ek
78 EUR Special 05
68 EUR Blomstertid
59 EUR Svensk Rök (50cl)
65 EUR Vinterrök

Maar de Vinterrök,
mijn favoriete Mackmyra, nam ik toch maar mee.

Addendum

Terwijl we ons
opmaakten om afscheid te nemen werd ons nog een glas toegestoken. ‘Hier moet je
toch eens van proeven…’. Zo geschiedde. Maar van het één kwam het ander en voor
we het wisten zaten we met een klein groepje samen voor een aftertasting.
Daarin werd nog volgend spul aan de lippen gezet:

–
Hoog
Houdt Rijke Jenever No 67 (bwah…)

–
Hoog
Houdt Rijke Jenever No 67 + Erasmus Bond Dry Tonic (Tja…)

–
Hoog Houdt Rijke Jenever No 67 + Amaro Mondino
+ Erasmus Bond Dry Tonic (oh, ja!)

–
Hierbas
Liqueur Ibiza

–
Artisanale
Pils 13

– Kavalan
Selection Sherry Cask S060821055 (monster!)

– Kavalan
Solist Sherry Cask S060904027 (monster²!)

– Very
Fine German Hazelnut Spirit TWA (vloeibare Nutella!)

– Images
of Bardstown ‘Basilica of St Joseph Proto-Cathedral’ Malts of Scotland

– Sacred
Negroni

– Laird’s Applejack

–
Cider
van peren waarvan ik de naam niet onthouden heb

–
Plantation
Pineapple Rum (lekkerrrrr !!!!)

–
Cognac
Marnier Lapostolla Fine Champagne 1979 (uitzonderlijk !)

Ja, bij Proof kom je
wel wat tegen. Ik heb me alvast voorgenomen hier snel weer terug naartoe te
komen. Altijd gezellig, altijd lekker, goed lachen en… heerlijke groentenchips!

May the Malt be with you!

Het was al tweeëneenhalf jaar geleden dat ik de portotasting van Graham’s had
bijgewoond, toen nog in Den Engel met de vlotte brand ambassador Joao
Vasconsoles. Maar toen ik de uitnodiging zag verschijnen voor een nieuwe
tasting, deze keer in Proof, wist ik al op voorhand dat ik hier opnieuw naartoe
zou gaan. En aangezien we iets te vroeg ter plaatste waren, schonk Nikki nog
een proevertje uit om het wachten te verzachten. Dat werd een heerlijke
Lagavulin Distiller’s Edition lgv. 4/504, gedistilleerd in 1999 en gebotteld in
2015. Ik vond het niet erg.

Deze keer was het niet Joao, maar de innemende
spraakwaterval Isabel Ponteiro, eveneens een Portugese in hart en nieren, die
de versterkte wijnen aan elkaar zou praten. De uitleg die we van haar kregen
was minstens even rijk aan details als wat we destijds te horen kregen, maar
wel doorspekt met heel wat anekdotes en flink wat humor.

De tasting begon met de Extra Dry White, maar wel in
de zomerse versie, zijnde met flink wat ijsblokjes en Erasmus Bond tonic. Een
verfrissende start en een combinatie die ik thuis ook regelmatig aan de lippen
zet. Deze werd gevolgd door de koperkleurige The Tawny, een instapporto die het
altijd goed doet. De naam verwijst overigens naar de kleur, die hij krijgt van
het rijpen op eikenhouten vaten.

Onmiddellijk schakelde Isabel dan in hogere
versnelling door zowel de 20-jarige als de 30-jarige versie van deze porto te
schenken. Dat stelde ons in staat om het verschil zeer duidelijk te proeven. De
Tawny Port 20 Year Old werd vergezeld van wat blokjes Parmezaanse kaas. Dit was
zonder enige twijfel mijn favoriet van de avond.

De 30-jarige mocht er nochtans best wezen, maar het
verschil met de 20 was niet zo heel erg groot naar mijn mening en ik vond hem
iets meer umami en minder zoet, terwijl ik mijn porto net graag mierzoet heb.
Het is een kwestie van goesting, natuurlijk.

Na de Tawny werd het tijd voor de Ruby en meteen werd
het vlaggenschip van Graham’s geschonken: de Six Grapes. Grappig is het feit
dat dit niets met het aantal druiven te maken heeft, maar alles met de
kwaliteit. Toen de vaten honderden jaren geleden vanuit Porto naar London
verscheept werden was de boekhouding zo summier (de producenten konden
letterlijk niet lezen en schrijven), dat ze de kwaliteit op het vat tekende in
de vorm van druiven. De vaten met zes druiven op bevatten de wijnen van de
allerhoogste kwaliteit. Hij lag erg lekker in de mond, zeker in combinatie met
een stukje zwarte chocolade.

De beste wijnen worden als Vintage op de markt
gebracht. Wanneer het bovendien een vintage is van één domein wordt dat een
Single Vineyard Port genoemd. De Quina Dos Malvedos Vintage 2001 is er zo
eentje. En wat een geweldige porto bleek dit te zijn, zeg!

Tot slot werd nog een uitzonderlijke vintage
geschonken: Vintage Port 1983. Deze zit dus al bijzonder lang op fles (en kan
gerust nog even doorrijpen, geen probleem). Echter, eens deze open gaat, moet
je hem geen half jaar meer laten staan, want dan verliest hij flink wat van
zijn karakter. Maar goed, zo’n flesje maak je toch ook alleen maar open op een
speciale gelegenheid, met vrienden of familie, toch? En dan is ze toch geen
lang leven beschoren. Hij werd geserveerd met heerlijke Stilton, de Engelse
schimmelkaas. Net op het moment dat ik een foto wilde maken, grapte tafelgenote
Nadine ‘Cheese’, waardoor de foto bewogen was. Gelukkig maakte ik er nog
eentje.

Na afloop kregen we nog de mogelijkheid om één en
ander aan te schaffen, wat we ook deden. Qua prijs is dit een heel ander
verhaal dan whisky, natuurlijk. Ik weet wel: appels en peren. Maar een goeie
fles porto mag in geen enkel dranken cabinet ontbreken. En als je dan toch een
goeie porto in huis wil halen, laat het dan Graham’s zijn.

Na deze heerlijke, zomerse avond, trokken we
voldaan terug naar huis, langs de mooi verlichte stad die Gent toch echt wel is.

Door de grote drukte van de afgelopen weken, was ik bijna uit het oog verloren dat we een dikke maand geleden de lustrumeditie van onze grote whisky quiz hadden. Snel rechtzetten.

Onze datum van 25/03, aan de vooravond van de Paasvakantie, bleek wat ongelukkig gekozen, want we moesten het stellen met zes ploegen. Maar de strijd was daarom niet minder spannend.

Dankzij onze vaste whiviesponsors konden we ook nu weer rekenen op een zeer mooi en uitgebreid prijzenpakket!

De 2016 editie werd geheel samengesteld door Niek, die naast 5 klassieke rondes ook nog een speciale fotoronde had uitgedokterd met allemaal oude foto’s van Schotten. Ken uw pappenheimers! Het was niet voor iedereen even gemakkelijk op een jonge Sean Connery of Mark Knopfler of Stephen Hendry te herkennen. Om maar te zwijgen van Charlene Spiteri of Annie Lennox. Leuke ronde!

De eerste ronde: To Whisky or Not To Whisky zette meteen de toon. De vragen bleken op vatsterkte te zijn, want de scores bleven wat achter. Het decibelniveau in de zaal zakte met rasse schreven. Jokers sneuvelden een stille dood. The Bonding Bastards – de winnaars van de vorige editie – haalde slechts 10 punten mits de inzet van hun joker en ook Dramit – de runner-up van vorig jaar – bleef steken op 4. Enkel Walson Lilliams zette een krachtige 9/10 neer.

Ronde Twee: Whisky in Film & Muziek ging al iets beter, maar opnieuw niet voor de twee gedoodverfde kampioenenploegen. Templars of the Maltclan en Nummer Twee is Zeker Geen Glengoyne scoorden hier 7/10. Maar Nummer Twee is Zeker Geen Glengoyne – wat een geweldige naam, te danken aan een gebalde, maar compleet verkeerde uitspraak van één van de leden in de vorige editie – had zijn joker in gezet en kwam zo probleemloos aan de leiding.

Mijn persoonlijke favoriete ronde – Distilleerderijen – was dit jaar een tikkeltje anders opgevat. De deelnemer kregen een satellietfoto en slechts enkele kernwoorden als omschrijving. Dramit deed hier een goede zaak en maakte een serieuze inhaalbeweging.

Whisky Speak, ronde vier, bleek het beste mee te vallen qua scores. Helaas waren alle jokers al opgebruikt. Ronde vijf, de klassieker Wereldse Whisky Weetjes, kon daarom geen soelaas meer brengen in de finale score. Maar alvorens de eindstand bekend te maken, nog even meegeven welke whisky er geproefd werd.

Immers, elke ronde ging gepaard met een mystery dram. Niek had het deze keer wel zeer moeilijk gemaakt door niet alleen enkel blends te schenken, maar bovendien telkens dezelfde tien flessen in het lijstje aan te bieden waaruit de deelnemers konden selecteren.

De geschonken flessen waren de J&B 12 Year Old Exception, Johnnie Walker Black Label, Chivas Regal 18 Year Old, Dewar’s Signature en de Johnnie Walker Blue Label.

Hoewel Dramit nog een serieuze inhaalbeweging deed, konden ze toch niet voorkomen dat Nummer Twee is Zeker Geen Glengoyne met de hoofdprijs aan de haal ging.

Dit was de einduitslag:

50 Punten : Nummer Twee is Zeker Geen Glengoyne

49 Punten : Dramit

38 Punten : Templars of the Maltclan

37 Punten : The Bonding Bastards

33 Punten : Walson Lilliams

Een dikke merci aan alle deelnemers. Niek is dankzij jullie enthousiasme al volop bezig met de samenstelling van de kwis van volgend jaar. Mijn hint om hem iets minder moeilijk te maken is helaas in dovemans oren gevallen, ben ik bang. Om op Qwhizky te schitteren moet je echt wel uit het juiste hout gesneden zijn!

May the Malt be with you!

Dat kleine festivals dikwijls leuker zijn dan grote, bewees Whisky On A Sunday afgelopen zondag 17/04 met verve. Slechts een handjevol standhouders – Whivie met hun boek incluis – lokte een paar tientallen bezoekers naar het Stadscafé onder de Gentse schaapstal.

Nooit drummen, altijd de mogelijkheid tot een praatje en vooral veel lekkers te proeven. Wie heeft er nu behoefte aan 500+ flessen, wanneer je met 100 flessen de gasten al in vervoering kan brengen? En uiteraard werd er heel wat afgelachen – af en toe ook ten koste van ondergetekende.

‘Hey Mark, die Lowland van Duthies, zou daar Auchentoshan in zitten?’

‘Uiteraard,’ was mijn antwoord, want na de eerste snuif herkende ik immers onmiddellijk mijn favoriete Lowlander.

‘Zeker van? Ik denk het niet, want hij is lekker!’ was de riposte.

Het bloed was betrekkelijk snel opgekuist aan de stand van Proof.

Persoonlijk was ik erg onder de indruk van de privécollectie van Bart Alisch. Leuke Auchentoshan uit de jaren stillekes te pakken gekregen (Auchentoshan 18 Year Old 1978 Merchant’s Collection). Ik nam ineens de hele fles over. Hij had zich strategisch genesteld naast de charmante Chef Zonder Restaurant Inge, die naast de klassieke whiskypralines ook whisky candy bij had. Wat mij vooral de ogen uitstak waren de chocolades op een stokje met een pipetje whisky in waarmee je in een handomdraai een geweldige hot chocolate kan maken. Een kop warme melk, Inge’s kunstwerkje er in, even roeren en genieten maar.

Ook de flessen van WIB stonden me aan. Of wat te denken van de eenvoudige maar zeer smaakvolle (en belachelijk goedkoop geprijsde) Old Perth Blended Malt op sherryvaten? Kaarterswhisky pur sang. En de Glen Garioch 1990 van de Creative Whisky Company was mijn favoriet van de dag.

Ik leerde ook een nieuwe gin kennen. De Copperhead kende ik al, maar sinds kort is de Copperhead Black Batch op de markt. Geproefd en goedgekeurd.

Alles bij elkaar een leuke bedoening, ook al had ik persoonlijk op iets meer volk gerekend. Zit de nieuwe locatie daar voor iets tussen? Misschien wel. Volgende keer komt er vast meer volk op af. Ik zal er alleszins met plezier opnieuw bij zijn.

May the Malt be with you!

Als onofficiële
ambassadeur van Auchentoshan vind ik het altijd een hele eer om gevraagd te
worden een tasting rond mijn favoriete distilleerderij te organiseren. Zelfs
als dat betekent dat ik naar het (voor mij) verre Limburg moet rijden.

Deze keer was het op
uitnodiging van Malts at Home uit Zelem.

Ik maakte er meteen
een gezellig verlengd weekend van met Dearly
Beloved: saunaatje, stadswandeling, leuke B&B, geweldig uit eten en…
een whiskytasting, dus.

Voor de dames en
heren van Zelem koos ik volgende line-up (de New Make reken ik even niet mee):

1. Auchentoshan
8 Year Old Lowland Dun Bheagan

2. Auchentoshan
12 Year Old Douglas Laing Single Minded

3. Auchentoshan
10 Year Old Murray McDavid Chenin Blanc Casks

4. Auchentoshan
14 Year Old Cadenhead Small Batch

5. Auchentoshan
17 Year Old 1991 Cooper’s Choice

6. Auchentoshan
25 Year Old 1990 The Whiskyman

7. Auchentoshan
18 Year Old 1988 cask #4446 for Belgium (met dank aan Johan)

Het begon meteen goed
met de new make. De meesten vonden deze verrassend fruitig en zeer aangenaam.
Enkele durvers zetten hem ook aan de lippen. ‘Drinkbaar, ondanks zijn 80,2%’,
hoor ik vallen.

De opener is een vrij
brave, maar best smaakvolle jongeling die duidelijk een mix is van bourbon- en
sherrygerijpte Toshan. De 12-jarige Single Minded van Douglas Laing kan op meer
bijval rekenen. Deze leunt zeer sterk aan bij het distilleerderijkarakter. ‘Een
naakte Auchentoshan,’ omschrijf ik hem.

De Murray McDavid op
wijnvaten is een risico, dat weet ik op voorhand. En toch. De dames lustten hem
wel. De heren zijn iets minder enthousiast, net als ik – net een beetje te
zurig naar mijn mening. En toch zal hij in de top drie eindigen. De 14-jarige
Cadenhead valt wat tegen. Heel eenvoudig en een tikkeltje te vlak om interessant
te zijn. Wellicht had ik deze beter voor het wijnvat gezet.

Tijdens de korte
pauze maakte ik van de gelegenheid gebruik om mijn boek voor te stellen, maar
dan was het tijd voor het serieuzere werk.

De 17-jarige van
Cooper’s Choice is opnieuw heel typisch voor Auchentoshan. Hij kan perfect
naast de Single Minded staan. Het lijken wel tweelingen. Deze is net iets
minder rond, spijtig genoeg.

De Auchentoshan van
The Whiskyman, met zijn kwarteeuw op bourbonvat en op cask strength, is de
grote verrassing van de avond. Bijzonder atypisch met een streepje woodsmoke,
licht bittere toetsen die pas heel langzaamaan evolueren naar koffie en mokka.
Mokatine, weet u wel? Je moet er voor werken, maar als je er de tijd voor
neemt, blijkt deze zeer de moeite waard.

De enige officiële
botteling van de avond is de 18 Year Old 1988 for Belgium, gebotteld in 2006.
Dit single cask is simpelweg subliem en blaast alle andere flessen zonder
pardon van tafel. Intense aroma’s van

Voor de klassieke top
drie bleef de new make uiteraard buiten categorie. De gedoodverfde winnaar
scoorde bijzonder sterk. 21 keer stond hij op de eerste plaats (van de 28
aanwezigen). Hij behaalde dan ook een monsterscore.

1. Auchentoshan 18 Year Old 1988 (71 punten)

2. Auchentoshan
10 Year Old 1999 Murray McDavid (30 punten)

3. Auchentoshan
25 Year Old 1990 The Whiskyman (24 punten)

De dames en heren van
Malts at Home toonden zich een bijzonder gezellige ploeg en het was mij een
waar genoegen ze kennis te kunnen laten maken met alle aspecten van mijn
geliefde Lowlander.

May the Malt be with you!

Het verslag van de 13e
editie van dit whiskyfestival zal betrekkelijk beperkt zijn. Om verschillende
redenen. Ten eerste kon ik enkel op zondag en ten tweede – en belangrijker –
ontdekte ik er bitter weinig nieuwigheden. Het is een trend die ik al langer
zie, moet ik bekennen. Ten derde ging ik er dit jaar ook naartoe met een andere
agenda: namelijk het promoten van ons boek dat op woensdag 16/03 verschenen is.

Maar afgezien daarvan
heb ik mij wel erg geamuseerd. Het gaat steeds minder om de whisky, maar steeds
meer om de ontmoeting met gelijkgezinden. Want het mag gezegd: je komt er quasi
constant bekenden tegen en het is steeds een prettig weerzien. Een praatje
maken met een goed glas – dat is tegenwoordig het leuke aan dit festival.

Zoals gezegd weinig
nieuwigheden, dus heb ik ook niet zo veel geproefd en al helemaal niet echt
pareltjes ontdekt. Wat mij wel erg aanstond was de 12 maand oude spirit op 62,8% van
de nagelnieuwe Cotswolds Distillery uit Engeland. Het betrof spirit die ligt te
rijpen op rodewijnvaten die het spul niet alleen al flink gekleurd hebben, maar
bovendien een rijke, gelaagde complexiteit hebben gegeven. Het enige waar ik me
wat zorgen over maak, is of deze spirit wel bestand is tegen het vat, wetende
dat het dus nog twee jaar zal moeten overwinteren alvorens als single malt
gebotteld te kunnen worden.

Bij Glenrothes was ik
aangenaam verrast door de nieuwe Peated Cask. Geen turfbom – dat verwachtte ik
ook niet – maar deze ongeturfde whisky bracht nog enkele weken door op een
ex-Laffie-vat en dat heeft hem een bescheiden, weliswaar mooie rokerigheid
meegegeven. Ik vond zeer lekker en nam dus nog een sample mee om hem thuis op
mijn gemak te herproeven. Ook de Blue Hanger 11th Release kon me erg bekoren.

Dat deed ik ook met
twee zustervaten Clynelish (vat 4050 en 4051) uit 1997 – een topjaar voor
Clynelish, naar mijn eigen (on)bescheiden mening. Beide vaten waren gebotteld
door Berry Bros & Rudd. Rijke aroma’s met flink wat wit fruit en heerlijke waxy notes. Vaatje 4050 viel mij net
iets beter mee. Beiden konden wel een druppeltje water gebruiken.

De Balblair 90 – 2nd
Release was ook niet te versmaden. Hetzelfde kan gezegd worden van de Ledaig
Vintage 1996 op oloroso-vaten. Die ga ik ook nog eens op mijn gemak herproeven.
Wat ik wel een toppertje vond – misschien wel het beste wat ik zondag geproefd
heb – was de St Magdalene 1982 uit de Rare Old-reeks van Gordon & Macphail
(dankjewel, Timon, om je glas te delen).

Alvorens weer
huiswaarts te keren passeerde ik nog even langs Bart en Guy, die opnieuw een
stand uitbaatten waar whisky werd gekoppeld aan een hapje. Ik koos voor de fois
met perenschuimpje en crubmle van speculaas en amandelschaafsels, waar de
Goldlys 12 Year Old Oloroso Finish cask #2653 naast werd gezet. Ik beken: ik
was niet kapot van de whisky, maar het hapje ging vlotjes naar binnen.

Eens thuisgekomen heb
ik mijn gescoorde samples nog netjes in de kast gezet, alvorens als een blok in
slaap te vallen op de zetel. Moe maar voldaan. Zoals het hoort.

May the Malt be with you!

The Limburgse whiskyclub The Finest Notes durfde het
aan om hun seizoen te openen met een heuse Auchentoshan tasting en namen
daarvoor ondergetekende onder de arm. Een logische keuze, al zeg ik het zelf.
Maar ik beken, ik was nog geen klein beetje onder de indruk van het publiek. Er
zaten enkele bekende gezichten tussen, waarvan ik weet dat ze niet alleen flink
wat whiskykennis bezitten, maar bovendien ook best (gezond) kritisch zijn. Ik
wist dat ik sterk uit de hoek zou moeten komen.

Ik had dan ook twee en een half uur de tijd om me
mentaal voor te bereiden (dank u wel, files).

De line-up was best interessant te noemen.

– Auchentoshan Virgin Oak

– Auchentoshan Blood Oak

– Auchentoshan 15 Year Old 1981 Cadenhead’s Auchentic Collection

– Auchentoshan 24 Year Old 1989 Carn Mor Celebration of the Cask

– Auchentoshan 20 Year Old 1984 Signatory Vintage Dumpy

– Auchentoshan Solera

– Auchentoshan 11 Year Old 1999 Malts of Scotland for Fulldram

Gewapend met een aanschouwelijke powerpoint
presentatie loodste ik de heren (en een enkele dame) virtueel doorheen de
distilleerderij en liet hen kennismaken met de toch wel zeer uiteenlopende
smaken van mijn favoriete Lowlander. Naarmate de avond vorderde werd de groep ook
enthousiaster en een tikkeltje luidruchtiger, iets waar ik wel van hou. Het
toont aan dat de mensen zich amuseren.

Ik vond het wel heel prettig dat de 24-jarige van Carn
Mor het zo goed deed. Dat was immers een split cask met ‘mijn’ Save Lars
Whisky, gebotteld ter ere van ons Star Wars project in Tunesië. Maar lang niet
alle flessen hadden zo veel succes, moet ik bekennen. Dat kan natuurlijk ook
niet.

Net als de whisky, kende ook het niveau van de grappen
hoogtes en laagtes (en een aantal grapjes ga ik hier niet herhalen en ik
verzoek de aanwezigen zichzelf dezelfde zwijgplicht op te leggen teneinde te
vermijden dat ze door enkele pigmentgehandicapten in elkaar worden geslagen).

Enfin, er is niemand de zaal uitgestormd, er zijn geen
klappen gevallen en er werd veel gelachen. Ook de whisky werd niet uitgespuwd,
dus kunnen we toch van een succes spreken, me dunkt.

Door middel van de traditionele handopsteking werd
door de Finest Notes dit trio tot de kampioenen van de avond gekroond:

1 – Auchentoshan 20 Year Old 1984 Signatory (26
punten)
2 – Auchentoshan 24 Year Old 1989 Carn Mor (25 punten)
3 – Auchentoshan 11 Year Old 1999 Malts of Scotland (34 punten)

U merkt het: een nek-aan-nek race.

Voldaan keerde ik terug richting Gent (deze keer was
ik op 1,5u al thuis) en plofte voldaan naast Dearly Beloved in bed.

Zij: ‘Was ’t plezant, zoetje?’

Ik schonk me nog een Toshan uit. ‘Geweldig, schat.
Slaap rustig verder.’

PS. Er komt een nieuwe clubbotteling van The Finest
Notes aan en ze is absoluut geweldig. Stay tuned! Daar zit vast en zeker een
Rambling in!

May the Malt be with you!

Het was al de derde keer dat ik de verjaardag van mijn whiskygabber Jan mocht animeren. En opnieuw mocht ik een line-up samenstellen met flessen uit zijn uitgebreide verzameling. Het thema werd Old Malt Cask en we schonken deze 7 pareltjes uit de 20cl bevattende, zogenoemde Advance Samples:

Auchentoshan 10 Year Old 1995 Old Malt Cask, bourbon cask #2038

Craigellachie 13 Year Old 1991 Old Malt Cask, bourbon cask #1613

Braeval 11 Year Old 1999 Old Malt Cask, sherry cask #7056

Blair Athol 13 Year Old 1990 Old Malt Cask, sherry cask #2121

Royal Lochnagar 14 Year Old Old Malt Cask, sherry cask

Caol Ila 10 Year Old 1995 Old Malt Cask, bourbon cask #2037

Laphroaig 10 Year Old 2000 Old Malt Cask, bourbon cask #7052

Helaas kon Inge – Chef Zonder Restaurant – zich deze keer niet vrijmaken, maar ze was wel zo lief om chocoladepralines te maken, die we als dessert konden presenteren. Jan en Katrien moesten voor hun hapjes dus elders zoeken en vonden hun gading bij Pure Fisk.

Bij de Auchentoshan werd geen hapje geserveerd. Deze lichtvoetige, doch best kruidige Lowlander was het ideale aperitief. De Craigellachie kon op bijval rekenen (voor velen was dit een eerste kennismaking) en werd mooi gecounterd door een tapenade van geitenkaas, rozemarijn en honing.

Voor mij persoonlijk was de gesherriede Braeval de verrassing van de avond. Lekker kruidige, vloeibare peperkoek met flink wat zoet fruit. De gekonfijte eend die ernaast gezet werd, paste hier prima bij. Ook de Blair Athol is een minder gekende malt. Deze gesherriede versie werd vergezeld van een hapje met rauwe tonijn. Geweldig! De Royal Lochnagar, eveneens op sherryvat gerijpt, viel bij iedereen in de smaak. Lekker olieachtig, romig bijna, met hevige sherrytoetsen van rozijnen, gekonfijt fruit, ananas en banaan, besprenkeld met flink wat kruidnagel. De Noorse gerookte zalm zorgde voor een zilte tegenstoot.

Na een (bijzonder korte, zo goed als onbestaande) pauze kwamen de Islay malts aan de beurt. De Caol Ila was verrassend zacht, maar wel heel erg smaakvol en deed me wat denken Port Ellen van weleer. Hij ging hand in hand met de couscous van forel. De Laphroaig, daarentegen, was een flink geturfde krachtpatser die enkel wat kon getemperd worden met een romig hapje van paling met broccoli.

Dit was een heerlijke tasting en het mag gezegd: ik kreeg weer zeer veel interessante vragen. Dit clubje van Jan is niet alleen tuk op whisky, maar wil er ook graag veel over weten. Dat is voor een gastspreker altijd leuk.

Maar wie dacht dat de avond ten einde was gekomen, vergiste zich. Dat was buiten de waard gerekend, zoals dat heet. Jan toverde nog twee extra flessen op tafel om het feest compleet te maken.

De Port Ellen 1980 van Gordon & Macphail ging vlotjes over de lippen. En ook al was het in alle eerlijkheid geen absolute topper van deze legendarisch distilleerderij, het is toch altijd een beetje feest om zo’n fles open te zien gaan.

Als afsluiter kwam de geweldige Glenfarclas 41 Year Old 1970 op tafel van Malts of Scotland uit de Angel’s Choice reeks. Daarbij kwamen de pralines van Inge goed van pas. Wat een geweldige whisky is dat toch! Een waardige afsluiter van een geweldige avond.

Bij vertrek kregen de genodigden nog een doosje whiskysnoepjes van de hand van Inge. Wat een leuk idee. En… lekker!

Jan offreerde me ook nog een heleboel samples uit zijn uitgebreide collectie, die ik in dank afnam. We kunnen weer een paar weken voort met proeven en schrijven.

Graag bedank ik Jan en Katrien voor de warme ontvangst en het bijzonder gezellig feestje.

Mijn laatste tasting van 2015, vlak voor ik afzakte naar de Big Apple, was voorbehouden voor een groep whiskyliefhebbers uit Boom. Ik was er al twee keer eerder geweest. Omwille van het feit dat deze goedgeluimde groep de reputatie heeft (en telkens waarmaakt) van zeer lawaaierig te zijn, heb ik ze omgedoopt tot de Bende van Boom.

Voor deze derde tasting kozen we voor het thema Reis rond de Wereld. Dit was dan ook de line-up.

– Teeling Single Malt (Ierland)

– Armorik Millésime 2002 (Frankrijk)

– Linkwood 7 Year Old 2007 (Schotland)

– Elijah Craig 12 Year Old (USA)

– Amrut Fusion (India)

– Yoichi NAS (Japan)

– Ledaig 10 Year Old 2004 (Schotland)

Na het aperitiefje uit Ierland – de Teeling werd over het algemeen nogal licht bevonden – was de groep zeer aangenaam verrast met de Franse single malt. De Linkwood – geslecteerd door De Cluysenaer – beviel menigeen, maar de Elijah Craig kon op minder bijval rekenen.

Na een korte pauze – kwestie van de smaakpapillen, maar ook de oren en stem even op adem te laten komen – kwam de Amrut aan de beurt. Die viel in zeer goede aarde, maar kon toch niet opboksen tegen het jonge Japanse geweld van Yoichi. De Ledaig – geselcteerd door The Bonding Dram en, net als de Linkwood, gebotteld door Signatory – moest de duimen leggen. Er waren maar weinig liefhebbers van turf. En de combinatie met sherry is niet altijd gemakkelijk. Mijn nummer één van de avond viel bijgevolg uit de gezamenlijke top drie.

Die zag er als volgt uit:

1- Yoichi

2- Armorik

3- Amrut

Als dank voor moed en zelfopoffering kreeg ik van Willy en de zijnen een fles brandy Carlos I XO Gran Reserva cadeau. Het moet niet altijd whisky zijn, toch? Heerlijk spul, overigens. Bedankt, gasten!

Volgend jaar opnieuw afspraak!

Het is altijd fijn gevraagd te worden voor een initiatietasting, want dan weet je dat je een enthousiast maar niet zo ervaren publiek krijgt voorgeschoteld. Dat is ideaal om de mensen op het juiste spoor te zetten. En voor een gastspreker is het altijd heel leuk om interessante vragen te krijgen.

Dus zakte ik woensdag 9 december met heel veel goesting af naar het Cultureel Centrum ’t Vondel te Halle, waar niet minder dan 25 proevers kwamen opdagen. De zaal stond al klaar toen ik arriveerde, wat altijd leuk is. Brood en water werden voorzien, de beamer en laptop gonsden van bedrijvigheid en ik moest nog enkel de glazen klaarzetten en de flessen openmaken.

Bij een initiatietasting probeer ik het steevast ‘licht’ te houden en niet met al te grote smaakkanonnen uit te pakken. Je wil de mensen langzaam maar zeker op gang trekken en niet overdonderen. Al bij de openingsrede werd duidelijk dat het publiek weinig tot geen ervaring had met single malts. Johnnie Walker, J&B, William Lawson’s waren de merken die ze al geproefd hadden. Oh, wat een dankbaar publiek!

De line-up bestond uit deze 7 flessen, waarmee ik aan de hand van een powerpoint-presentatie de pappillen van mijn pupillen aan het werk zou zetten.

– Bushmills 10 Year Old Single Malt

– Lambertus 10 Year Old Single Grain

– Auchentoshan Valinch

– Military Special Blended Scotch

– Fighting Cock 6 Year Old

– BenRiach 12 Year Old Sherrywood

– Islay Mist

Na een korte toelichting over het productieproces werd deze Ierse whiskey geproefd en onmiddellijk op prijs gesteld. Vooral – en dit klinkt stereotyperend, maar het is nu eenmaal zo – vooral door de dames gesmaakt. De Bushmills is dan ook een zeer frisse, licht en toegankelijke whisky.

De Lambertus, een single grain van eigen bodem, deed het een pak minder goed. Zelfs de onervaren proever kan niet ontsnappen aan het bijna chemisch zoete afdronkje.

Maar de Auchentoshan was een schot in de roos, tot mijn grote jolijt. Bijna de helft van het publiek zou deze op het eind van de avond op de eerste plaats zetten. Krachtig, zoet, kruidig en toch delicaat.

De Military Special was de blindganger van vanavond. Deze blend is enkel verkrijgbaar op de Amerikaanse luchtmachtbasis in Duitsland. Ocharme, die US flyboys. Bleek als witte wijn, weinig tot geen neus en op smaak viel er niets te ontdekken, behalve een licht zoetzure toets. Snel vergeten.

Dat de vergelijking van een bourbon met een single malt even nuttig is als die van een corner met een penalty (ja, AA Gent had net voor de tweede keer gescoord tegen Zenit) bewees de mierzoete, maar flink gepeperde Fighting Cock. Iemand uit het publiek vatte het goed samen: ‘’t is als cola en appelsienlimonade vergelijken: het zijn wel allebei frisdranken, maar daarmee is alles gezegd.’ Yup.

De BenRiach werd ook de meerderheid de hemel ingeprezen. Het verschil tussen de bourbon- en sherrygerijpte whisky was voor velen een openbaring.

Maar de Islay Mist rolde – figuurlijk en zeer voorspelbaar – het meest over de tong. Het blijft voor vele beginnende whiskyliefhebbers een bijzondere en niet altijd makkelijke ervaring. Gelukkig is dit een brave Ileach die nog voldoende zoetigheid in zich draagt.

Na de traditionele handopsteking kwamen de whiskyliefhebbers uit Halle tot deze top drie:

56 punten – Auchentoshan Valinch

45 punten – BenRiach 12 Year Old Sherrywood

25 punten – Islay Mist

(met de Bushmills op slechts twee punten achterstand – de dames stonden erop dat ik hem eervol zou vermelden)

Het publiek was duidelijk in zijn nopjes, getuige de vraag om snel een tweede sessie te organiseren – wat natuurlijk erg op prijs wordt gesteld. Ik zie het alvast erg zitten!

May the Malt be with you!

Het was vorige week alweer de 8e keer dat
we afzakten naar Veldegem voor een tasting met de bende van Reza. Hoewel het
steeds moeilijker wordt een goed thema te vinden, is er natuurlijk ruimschoots
voldoende oud en nieuw – maar vooral lekker – spul om te laten proeven.

Inspiratieloos dubde ik de tasting ‘Back to Basics’, maar vanaf het
ogenblik dat de aanwezigen – die weer massaal waren opgedaagd, het was een full
house – de line-up in ogenschouw namen, lieten ze verstaan dat er weinig basic aan deze tasting ging zijn.

Tja, basics
voor gevorderden, hé.

De line-up zag er als volgt uit:

– Glengoyne ‘46’ Series 1997 Malts of Scotland
– Benromach 15 Year Old
– Arran 18 Year Old
– Dailuane 17 Year Old 1997 Signatory for the Bonding Dram
– Glenburgie 19 Year Old 1995 Signatory for Asta Morris
– Port Askaig 100 Proof
– Octomore 06.1/167

Ook Inge, Chef Zonder Restaurant, was op het appèl om
voor de culinaire twist te zorgen, zoals alleen zij dat kan.

We begonnen met een mooi aperitief om de smaakpapillen
te wekken. De Glengoyne ‘46’ werd
vergezeld van een toastje met rogge, vissla met garnalen, kervel en rode
pompelmoes. Het kleinood werd gesmaakt, maar de whisky aan de lichte kant
bevonden. Dat was geen verrassing.

De Benromach,
daarentegen, verdeelde de zaal meteen in twee kampen. Flink wat woodsmoke en
sherry maakte het een umami-whisky voor velen, maar niet iedereen kon hem
meteen appreciëren. Het hapje van knolselder met appel en walnoot, gedroogde pruim
en wortel met een vleugje cacao was wel de perfecte sidekick voor deze
Speysider.

De Arran,
daarentegen, werd unaniem gesmaakt. Flink wat wit fruit, citrustonen en een
mooie gelaagdheid van het hout maakten hem een geliefde dram. Het mooie carré
confituur met gember, sinaascrème en ditto zeste maakte het plaatje compleet.

Ik wilde eindigen met een klepper alvorens een korte
pauze in te lassen. Dat werd de Dailuaine
van Signatory voor The Bonding Dram. Voor het overgrote deel van de deelnemers
was dit een onbekende malt, wat niet hoeft te verbazen als je weet dat er amper
officiële bottelingen zijn. Hij werd door de proevers de hemel ingeprezen. Het
hapje van Inge liet wat langer op zich wachten, maar toen het schaaltje op
tafel verscheen werd duidelijk waarom. Een waar kunstwerkje van verse peer,
crumble met vanille en gedroogde sinaasschil, perencompote met citroen,
peperkoek, crème paté en een perensnoepje met hennepzaad. Je kon in de zaal een
speld horen vallen.

Na de pauze kwamen nog drie kleppers op tafel. De Glenburgie van Signatory voor Asta
Morris, opnieuw een nobele onbekende, verraste vriend en vijand met zijn
complexiteit, kruidigheid en lichte rook. Inge’s studentenhaver van witte
chocolade met geconfijte sinaasappelschil, gekarameliseerde cashewnoot, fudge
en goji bes.

Het is een publiek geheim dat Port Askaig eigenlijk Caol Ila is van Islay. Deze 100 Proof
vertaalt zich naar 57,1%, een sterkte die in ver vervlogen tijden nog getest
werd met buskruit. Maar dit volledig terzijde. Bleker dan witte wijn, was dit
een whisky met een flinke dosis turf, medicinale toetsen, maar ook nog steeds
een heleboel wit fruit. Hij ging gepaard met een praline van melkchocolade met
een vleugje abrikoos in een zwarte jasje.

De verwachtingen van de laatste whisky waren
hooggespannen bij een aantal mensen. Eén van ’s werelds zwaarst geturfde malts:
Octomore. Tja. Ervaring leert dat
dit niet zo heel veel hoeft te betekenen. Deze was rokerig, tuurlijk, maar
zeker geen turfbom. Hij was verrassend zoet en lekker fruitig, vooral. Inge
presenteerde een home-made, zelfgerijpte kaas van 50% geiten- en 50%
koeienmelk, gemarineerd in getufde whisky met honing en zwarte olijven,
citroenzout en een toastje met rozemarijn.

Iedereen was het er over eens dat het een dijk van een
line-up was en ook Inge viel weer een hartelijk – en dik verdiend – applaus te
beurt voor de begeleidende hapjes.

Traditioneel eindigden we de avond met de stemming via
handopsteking en deze top drie kwam uit de bus van de Bende van Reza:

1 – Glenburgie (39 punten)
2 – Dailuaine (35 punten)
3 – Port Askaig (34 punten)

Het was, zoals we van deze groep ondertussen gewoon
zijn, een best lawaaierige, maar bijzonder plezante bedoening. We kijken al uit
naar onze 9e bijeenkomst.

May the Malt be with you!

Het was al bijna een jaar geleden dat ik voor het Cultuurcentrum in Temse een whisky-tasting in elkaar gestoken had. De initiatietasting van toen zette de burgers aan tot het verzoek tot een vervolg. Dat kwam er afgelopen donderdag 26/11 dan ook aan.

Het was fijn vast te stellen dat ongeveer de helft van de aanwezigen teruggekeerd waren voor deze tweede tasting, die onder het thema ‘Wood Management’ werd gegeven.

Bedoeling van deze tasting is whisky te proeven die op een speciaal vat gerijpt of gefinished werd.

Dit was de line-up:

Teeling Poitin (geen vat)

Glenallachie 9 Year Old 2004 Maltlovers (bourbon)

BenRiach 15 Year Old PX finish (Pedro Ximenez sherry)

Kilbeggan 21 Year Old (blend op bourbon, sherry, madeira en port)

Teeling Single Malt (rum)

Arran Amarone Cask Finish (Amarone)

Kilchoman Sanaig (bourbon & sherry)

De Poiteen (op 61,5%!) bracht de zaal meteen in vervoering. ‘Smakeloos’, fluistert de één, ‘lekker!’, roept zijn buurman. De Glenallachie, die nog steeds een stevige 50,7% heeft, wordt onmiddellijk als zacht, rond en romig ervaren. Wanneer daarachter de BenRiach komt, die gefinished werd op vaten van de king of sherry, kan de discussie pas echt goed op gang komen.

De verschillen zijn – uiteraard – groot. En alcoholsterkte heeft duidelijk weinig van doen met smaakvariatie. Less is more. Hoewel. De Kilbeggan wordt door de dames dan wel erg op prijs gesteld, de heren vinden het maar niets. Het lage ABV zit daar voor velen voor iets tussen.

De Teeling op rumvaten wordt dan weer wel heel erg geapprecieerd omwille van zijn zoete toets. De Arran is als een Woody Allen film. Je bent voor of tegen. De ene ontdekt zoet, rood fruit, terwijl de ander een zurige azijnnoot kan appreciëren. De Italiaanse rode wijn heeft duidelijk zijn stempel gedrukt.

Maar de poppen gaan pas echt aan het dansen wanneer de whisky van Islay geschonken wordt. Drie of vier deelnemers vinden hem afschuwelijk en laten hun glas na een voorzichtige nip verder onaangeroerd, de rest durft het wel aan. Zacht geturfd volgens de ene, stevig geturfd volgens de ander. De waarheid ligt – zoals steeds – in het midden.

Het leuke aan een avond met zo’n geanimeerd en enthousiast publiek is dat er flink wat interactie is tussen de presentator en de deelnemers, maar ook tussen de mensen onderling. En dat is mooi om zien.

De top drie?

1) BenRiach 15 Year Old PX

2) Teeling Single Malt Rum Casks

3) Arran Amarone Cask Finish

En net zoals vorig jaar kwam ook nu weer de vraag: ‘Wanneer is de volgende tasting en waarover gaat die dan?’

Het antwoord: ‘Reis rond de Wereld en laat maar weten wanneer voor u past!’

May the Malt be with you!

Dat de Oost-Vlaamse whiskyclub, waarvan Alain
Verspecht voorzitter is, goeie smaak heeft, bewijzen ze niet alleen met de
schitterende bottelingen voor Dram 4 ALS, maar ook door regelmatig goeie tastings
in te richting, waar steevast veel volk op afkomt.

Vrijdag 13 november (oh, oh!) was het de
beurt aan de Toshan Man, die met 8 flessen uit zijn persoonlijke collectie de
kans kreeg om zijn voorliefde voor Auchentoshan over te brengen aan de talrijk
opgekomen liefhebbers van de gouden nectar.

De line-up mocht er best zijn:

1)
Auchentoshan
New Make 80,8%

2)
Auchentoshan 6 Year Old Signatory Lowland 40%

3)
Auchentoshan 11 Year Old 2000 McGibbon’s Provenance
Autumn 46%

4)
Auchentoshan American Oak 40%

5)
Auchentoshan 14 Year Old 1998 Wemyss ‘Lemon Sorbet’
46%

6)
Auchentoshan 18 Year Old 1993 The Maltman 46%

7)
Auchentoshan 27 Year Old 1984 Whiskybroker 53,9%

8)
Auchentoshan 21 Year Old 1991 Clydesdale 56,2%

Iedereen was onmiddellijk onder de indruk van
de new make. Hoe zou je zelf zijn. Lekker fruitig met een hint van gekookte
groenten en wat aardse tonen. En verrassend drinkbaar, ondanks het bijzonder
hoge ABV. De Signatory was een absoluut niemendalletje waar geen eer mee te
halen viel. Zelfs in mijn cocktailsaus zou ik deze niet gebruiken.

De Provenance botteling was een geschenk van
mijn whiskygabbers Niek & Ilse, die speciaal voor de gelegenheid waren
afgezakt. En de fles viel erg in de smaak. Hij had best wat body, was zelfs wat
romig en een typische Toshan die het distilleerderijkarakter niet kan
loochenen. De American Oak, die de vervanger is van de (zelfs door mij
verguisde) Classic, werd ervaren als een lekker apertiefje dat ook goed
combineerde met de chocolade die werd geserveerd.

De Lemon Sorbet was een schot in de roos.
Iedereen was het er over eens dat deze naar citroen en limoen geurende en
smakende Toshan erg lekker en verfrissend was. Sommigen maakte zelfs de
vergelijking met Limoncello. De 18-jarge botteling van The Maltman was, meer
nog dan de Provenance, een schoolvoorbeeld van Auchentoshan. Close to the grain, noem ik zoiets. Je
kan bijna niet anders dan deze lekker te vinden (‘in zijn genre’, werd er nog
geroepen).

De botteling uit 1984, die toch de oudste van
de line-up was, werd op gemengde gevoelens onthaald. De meesten vonden hem
heerlijk, floraal en krachtig, terwijl een aantal anderen – waaronder Niek,
Ilse, Rik en ikzelf – vonden hem eerder floraal tot zepig. Zeker op smaak. 1984
is het jaar waarin zowel bij Auchentoshan als bij Bowmore veel te snel werd
gestookt met de FWP-gevolgen van dien.

Gelukkig kon ik dat goed maken met een
absoluut geweldige Auchentoshan 21 Year Old 1991 van Clydesdale. Het betrof een
single sherry cask dat een heerlijk complexe whisky had opgevoed, die op het
einde van de avond als overduidelijke winnaar uit de bus kwam.

Dit was de top drie van de Friends of the
Quaich:

1. Auchentoshan 21 Year Old 1991 Clydesdale 56,2%

2. Auchentoshan 18 Year Old 1993 The Maltman 46%

3. Auchentoshan 14 Year Old 1998 Wemyss ‘Lemon Sorbet’ 46%

Het was een bijzonder gezellige avond, al zeg
ik het zelf. En ere wie ere toekomt, ook de sceptici waren aan het eind
overtuigd van het feit dat Auchentoshan ook heel lekker spul uit zijn
alambieken kan toveren. Missie volbracht!

May the Malt be with you!

Het weekend van 7 en 8 november was het Thon Hotel in Brussel the placet to be voor liefhebbers van het betere gedistilleerd. Spirits in the Sky wordt terecht beschouwd als één van de beste whiskyfestivals die de Benelux rijk is.

Het festival wordt georganiseerd door Mario Groteklaes, sterkhouder van drankengroothandel The Nectar. De verhuis van Leuven naar Brussel is duidelijk goed verteerd, want het was over de koppen lopen, zoals dat heet. En ik zakte af op zondag. Naar verluid was het zaterdag nog drukker.

Er waren twee zalen met standhouders. Enerzijds de officiële producenten, anderzijds de onafhankelijke bottelaars – en tussen de verschillende standen whisky kon je ook ander lekkers ontdekken zoals rum, cognac, cachaça, sherry, porto, gin en ga zo maar door. Maar de nadruk lag wel op whisky.

Dat gezegd zijnde kon ik dit jaar bij de officiële releases weinig nieuws ontdekken. De markethouse bottelingen teren nog op hun gekende successen, blijkbaar. Wel leuk vond ik de spirit drink van de nieuwbakken distilleerderij Kingsbarns. En bij Compass Box nam ik met plezier een sample mee van de controversiële ‘This is Not a Luxury Whisky’-botteling. Bij Kilchoman lieten we ons foppen met de New Spirit Bramble Liqueur.

Ilse, Niek en ikzelf namen deel aan de Masterclass van Douglas Laing, onder leiding van Chris Leggat en Jenny Rogersons (die beiden in een vorig leven voor Auchentoshan werkten). De line-up was best indrukwekkend:

Auchentoshan 30 Year Old 1984 XOP

Glengoyne 17 Year Old 1997 Old Particular

Glenrothes 11 Year Old 2004 Old Particular

Glenrothes 25 Year Old 1990 XOP

Yula 20 Year Old Blended Malt

Laphroaig 25 Year Old 1989 XOP

Ik nam van elke fles nog een sample mee, dus u mag op afzienbare tijd een volledige tasting note van elke fles verwachten. Maar laat me toe te zeggen dat de Auchentoshan wat tegenviel (1984 = soapy), dat de Glenrothes magnifiek was en de Laphroaig subliem.

Het tweede deel van de middag brachten we door in de zaal met de onafhankelijke bottelingen. De in strakke lederen pakken dames van Dictator stonden er een beetje werkloos bij (was die aparte, afgeschermde hoek wel een goed idee?), maar bij Cadenhead en The Nectar was het drummen.

We maakte nog een praatje met Melanie van Kilkerran, die we ons nog konden herinneren als tour guide bij Glengoyne in 2012. Op die tafel maakten we trouwens kennis met een heerlijk single cask van Kilkerran dat speciaal voor The Nectar werd geselecteerd – gefinished op Barolo wijnvaten. Subliem!

In totaal scoorde ik 40 samples, kwestie van de komende weken/maanden weten wat te doen (en ik was geplaagd door een verkoudheid, waardoor ik ter plekke weinig kon ruiken/proeven, hoewel ik toch mijn best heb gedaan).

Hieronder een korte oplijsting van wat ik als ‘ontdekking’ heb ervaren, wetende dat ik lang niet alles heb kunnen proeven, uiteraard!

Kingsbarns Spirit Drink

Cachaça Salpucaia Velha

New Grove Rum Acacia Finish

Kilkerran 2007 Single Cask for The Nectar

Invergordon 40 Year Old 1974 XOP

Armorik Single Cask #3934 Breton Oak for Germany

En de tegenvallers:

Hudson Baby Bourbon

Kilchoman New Spirit Bramble Liqueur

Mombasa Club Strawberry Gin

Hammerhead 25 Year Old Czech Whisky

De likeur en aardbeien gin proefde ik voor de lol met heel lage verwachtingen, maar zelfs die warden niet ingevuld. Er is ongetwijfeld een markt voor, maar geen spek voor mijn bek. De Hammerhead is wel een heel pak duurder geworden, maar echt verbeterd is hij niet (goeie neus, maar op smaak valt hij tegen en een finish heeft hij niet).

Het was weer een geweldig weerzien met een heleboel bekende (en minder bekende) gezichten. Mijn welgemeende excuses aan degenen waar ik niet meer ben bij langsgelopen. De klok tikte sneller dan ik besefte. Maar we zien elkaar ongetwijfeld volgend jaar opnieuw op dit geweldige festival, waar Mario en zijn team terecht trots op mogen zijn.

May the Malt be with you!

Op vrijdag 30 en zaterdag 31 oktober 2015 vond in Antwerpen de tweede editie van het Antwerps Whisky Festival plaats, een organisatie van Anverness.

Ik zakte af voor de nocturne van vrijdag. Na een rit van 1,5u (dankzij een monsterfile tussen Gent en Antwerpen) werd ik hartelijk onthaald door de gastheer Peter, die me meteen wegwijs maakte: whisky en andere spirits (alsook een hapje en koffie) beneden, op de eerste verdieping een gezellige cocktail- en champagnebar.

Uiteraard deden we eerst onze ronde op het gelijkvloers. Echt veel stands waren het niet, maar daar staat wel tegenover dat het aanbod zeer uitgebreid en ruimschoots voldoende was. Wat mij vooral opviel, is dat het een bijzonder gezellige beurs was. De tijd vloog bijzonder snel, omdat je aan elke stand echt een praatje kon maken met zowel standhouders als andere whiskyliefhebbers.

Toen ik op de eerste verdieping aankwam stelde ik vast dat er daar amper volk zat en dat ook het personeel boven een beetje verveeld voor zich uit zat te staren. Daar is volgens mij nog een mogelijkheid tot verbetering. Een bordje aan de voet van de trap? Klagen doe ik niet, hoor. De cocktail die voor mij werd samengesteld was een hele lekkere. En de wachttijd bijgevolg nihil.

Ik proefde niet zo heel veel (ik was immers met de auto), maar slaagde er wel in meer dan 30 sampleflesjes af te vullen met lekkers. Een aantal zaken waar ik enorm naar uitkijk (en die in de komende maanden op het blog zullen verschijnen) zijn de Ardbeg Kildalton (ongelooflijk dat ik die nog altijd niet geproefd heb), de Mortlach 1989 Gordon & Macphail Exclusive, een 8-tal Amerikaanse drams, enkele rums en uiteraard enkele Auchentoshan.

Ik onthoud dat het een leuke en heel gezellige beurs was. Mij zien ze daar volgend jaar zeker terug!

May the Malt be with you!

Ik beken, toen ik de aankondiging van deze tasting zag
liep ik niet onmiddellijk over van enthousiasme. Immers, mijn ervaringen met
deze Franse distilleerderij waren few and
far between en op twee uitzonderingen na had ik nog niet echt iets
bijzonders geproefd. Ik herinnerde mij twee interessante flessen die ik in
november vorig jaar had geproefd
op Spirits in the Sky. Toen ik op Facebook las dat er twee speciallekes in de line-up zouden zitten, ben ik toch gezwicht en
zakte af naar de Celtic Towers in hartje Gent.

Blijkbaar was ik niet de enige die wat terughoudend
was, want de tasting was betrekkelijk mager bezet. Twaalf liefhebbers, slechts.
Dat maakte het dan wel intiem en heel gezellig.

Niet minder dan 7 whisky’s van Distillerie Warenghem zouden de revue
passeren (hoewel er nog een 8e verrassing bij kwam, maar daarover
later meer):

– Armorik Breizh

– Armorik Classic

– Armorik Double Maturation

– Armorik Maitre de Chai 2014

– Armorik Maitre de Chai 2015

– Armorik Millésime 2002/2014

– Armorik Millésime 2002/2015

De jongedame die de avond in goede banen zou leiden
was brand ambassador Clémence Vedrenne.

In Engels met een flink Frans accent (wat nogal
vermoeiend voor de oren begon, maar gaandeweg vlotter klonk en best charmant)
legde Clémence uit dat Warenghem al sinds 1900 bestaat, maar zich
oorspronkelijk toelegde op likeuren en aanverwanten (die ze nog steeds
produceren), maar pas rond 1980 met het stoken van whisky zijn begonnen.
Momenteel werkt er een team van 17 mensen die samen instaan voor (naast de
andere spirits) het produceren van 70.000 liter new make spirit per jaar. Vroeger
gebruikten ze een column still, maar die zijn ondertussen vervangen door twee
pot stills. Armorik verkoopt zo’n 600.000 flessen per jaar, waarvan 15% in het
buitenland. Daar is dus nog een grote groeimogelijkheid voor deze Bretoense
stoker.

Ondertussen was gietslaaf Jeroen van The Bonding Dram
al druk bezig om de eerste whisky te schenken. De tasting werd officiëel op
gang geschoten. Hieronder mijn impressies. Hou u klaar om verrast te worden.

Armorik Breizh, blend, 42%

Deze single blend bestaat voor 50% uit malt (van
Bretoense gerst die in België gemout wordt) en 50% tarwe. Beide worden in pot
stills gedistilleerd, wat verrassend is (de graanwhisky bedoel ik dan). De neus
is best floraal met flink wat ontbijtgranen en een beetje perzik in de mix. Op
smaak is hij eveneens floraal en zacht, licht gekruid met flink wat hout en een
beetje perzik en appel. De middellange finish geeft hem iets snoeperigs. Die
gummi purperen snoepjes, als u begrijpt wat ik bedoel. Dit is een leuk
aperitiefje. De whisky is jong – hij rijpte 4 à 5 jaar op bourbonvaten – en dat
proef je ook, maar slecht is hij helemaal niet, hoor (74/100). Rond de 30 EUR.

Armorik Classic, 46%

De eerste keer dat ik deze proefde viel hij me tegen.
Vandaag was dat toch anders. Deze niet-koelgefilterde whisky is een mix van 4 jaar
op bourbonvaten gerijpte (70%) en 8 jaar op sherryvaten gerijpte (30%) malt. De
neus is wat ik donkerzoet noem. Gekonfijt fruit, snoep (viooltjes opnieuw) en
een verrassend goeie, lichte turftoets. Op smaak vertaalt zich dat in donker
fruit met een grote kruidigheid. Hij is best punchy. Actief hout, dus. Bijna
pikant en een heel klein beetje rokerig, discreet maar onmiskenbaar. In de
zachte, middellange afdronk krijg ik nog wat zoethout. Deze is sterk verbeterd
naar mijn mening (78/100). Rond de 40 EUR.

Armorik Double Maturation, 46%

Persoonlijk vind ik de benaming Double Cask zoals ze
op het ruglabel gebruikt wordt veel beter, maar dit terzijde. Deze malt rijpte
eerst drie jaar op Bretoense eik en kreeg nadien nog een tweede rijping,
eveneens drie jaar, op oloroso sherryvaten. De neus is bijgevolg aangenaam zoet
op gebakken appeltjes, snoep, kruiden, chocolade met praliné en groene banaan.
Op smaak komt daar nog gekonfijte appelsien bij met wat woodspices
(kruidnagel!) en opnieuw banaan. De afdronk is best lang te noemen op zoethout.
Ik vond hem beter met een druppeltje water (80/100). Niet eens 50 EUR.

Armorik Maitre De Chai, OB 2014, 47,3%, 1.000 bts

Maitre De Chai laat zich vertalen tot keldermeester. In
dit geval dus eigenlijk de man die de stocks beheerd in het warehouse. Hij
ontdekte twee first fill oloroso sherryvaten, die al zes jaar lagen te rijpen
in warehouse 2 en besloot ze te vatten tot deze gelimiteerde oplage van 1.000
flessen. Voor mij was het een blij weerzien (zie hoger). Op de neus kreeg ik
amandelen en gekonfijte limoen, terwijl dit op smaak al snel richting Seville
appelsienen neigde, met flink wat kruiden, waaronder kaneel. In de heerlijk
lange afdronk kreeg ik nog zoethout. Laten we niet vergeten dat dit ocharme 6 jaar
oud is. En toch heeft hij een fantastische elegantie. Helaas niet meer te
vinden; ik nam de laatste fles mee naar huis voor een luttele 56 EUR – een steal (85/100).

Armorik Maitre De Chai, OB 2014, 46%, 1.700 bts

Een nieuw label, een hogere oplage en een iets lager
ABV, maar voor de rest gaat het om dezelfde op first fill oloroso gerijpte
single malt. Ik vond de neus zeker goed, maar iets herbaler. Dennenappels?
Blauwe druif. Ook op smaak doet hij het bijna even goed, maar net niet. Wat
minder fris en rond. Minder zoet, ook. Na 15 minuten krijg ik zelfs wat
plasticine (naast mij sprak men over geitenkaas). Terwijl de release uit 2014
voor mij beter werd, vlakte deze een tikkeltje uit. Maar toch een zeer mooie
Bretoen, hoor (83/100). En dat voor 57 EUR.

Dan werd het tijd voor het grote geschut én de reden
waarom ik toch was afgezakt (hoewel ik moet bekennen dat ik tot op heden nog
geen enkele whisky had gedronken die me niet beviel).

Armorik Millésime 2002, OB 2014, 55,7%, Single Cask 3298, 723 bts

Ik had dus al eerder een Millésime 2002 geproefd, maar
toen was het vat 3292. Het was één van de highlights voor mij van Spirits in
the Sky 2014. Nu een zustervat. En kijk: deze is ook absoluut geweldig! We gaan
hier niet lullen, vrienden, maar onmiddellijk overgaan tot een lyrische
beschrijving van deze amper 12 jaar oude single malt. Op de neus krijg ik donker
fruit, honing, kruidnagel, Luikse siroop en iets van champignons (géén
off-note!) met wat zoethout en kruidnagel ter ondersteuning. Op smaak komen
daar kersen bij, wat kandijsuiker en zelfs een licht zilte toets. De finish is
lang met een mooi evenwicht tussen zoet en licht zout. De whisky rijpte vier
jaar op bourbonvaten en kreeg daarna een finish van 8 jaar op een second fill
olorosovat. Deze was in alle opzichten goed. Niets stak er bovenuit, maar ook
niets zat onder niveau. Een quasi perfecte whisky die ik een welverdiende
89/100 geef in mijn boekje. 82 EUR. Take
my money!

Armorik Millésime 2002, OB 2015, 55,5%, Single Cask 3260, 739 bts

En hier dan het broertje dat pas gelanceerd is en in
avant-premiere te proeven was in Gent. Eveneens een distillaat uit februari
2002, maar deze mocht een jaartje langer slapen op het sherryvat. Rode appels
en kersen op de neus. Nog wat gekonfijte appelsien. Hij is iets ronder dan zijn
voorganger. Maar op smaak is hij dan weer net wat aggressiever. Ik vind dat
niet erg. Lekkere toets van cake met chocolade. De middellange afdronk maakt
het af. Hij is wat minder elegant dan vat 3298, heeft meer punch, maar het
blijft een dijk van een whisky. 83 EUR (dat zal de accijnsverhoging zijn,
zeker?). Indrukwekkend (88/100).

Ik beken, ik was flink onder de indruk.
Nog meer wanneer Clémence plots nog een geheime fles uit haar tas tovert. Het
blijkt een Armorik te zijn die enkel in de shop te krijgen was en ondertussen
al lang uitverkocht is. Of we die ook even wilden proeven? Geeft een koe melk?
Schenken, die handel!

Armorik 7 Year Old 2008, Port Cask 8058, 46%, Distillery Exclusive

Ik had onmiddellijk door dat het om een porto vat ging
(even twijfelde ik nog over een rode-wijn-vat, close enough). Op de neus heerlijke boterbollen, walnoten, banaan
en rood fruit, maar ook verrassende aroma’s van de boerderij. Stalgeur, zeg
maar. Het werkte. Op smaak rood fruit (bessen vooral) met een zuurtje en best
romig. De middellange afdronk was kruidig en groots. Helaas dus niet meer
verkrijgbaar, ook al werd hij pas in de zomer van dit jaar gebotteld. Hij werd
in de shop voor 59 EUR aan de man/vrouw gebracht (84/100).

Het zit ongetwijfeld tussen menig whiskyliefhebber’s
oren dat enkel Schotse malts de top aanvoeren, maar ik ken weinig
distilleerderijen die zulke kwaliteit neerzetten met zo’n jong product en tegen
zo’n democratische prijzen. Dit is echt waar voor je geld.

Armorik is mijn opinie met stip gestegen en een
distilleerderij die je best wat in de gaten houdt. Als je kan ziet hun malts te
proeven (bv. op een festival), laat hem dan zeker niet aan u voorbij gaan.

De afwezigen hadden wederom ongelijk.

Merci bien, Clémence!