WhivieBlog

Distilleerderij: Tobermory
Regio: Schotland (Islands)
Fles: Ledaig 15 Year Old 2007/2022 Inspiring Friends, Michiel Wigman, 178 bts
Kleur: stro
ABV: 49.5%

Pickles

Voor mijn 75^e ontmoeting met Ledaig koos ik voor een botteling van de Dutch Whisky Connection, gerund door de immer sympathieke Nederlander Michiel Wigman. In zijn reeks ‘Inspiring Friends’ komen prachtige malts uit met vrienden van hem op het label, gestalte gegeven door de onnavolgbare kunstenaar Hans Dilesse. Op het label van deze Ledaig staat niemand minder dan Jeroen Koetsier, collega en sinds kort ook ‘mijn baas’ bij Catawiki, waar ik nog steeds parttime als whisky expert aan de slag ben.

De geur is een schoolvoorbeeld van een Ledaig tiener, hoor. Stokvis die in de zon te drogen hangt, een oude vissersboot langs de kade waar de zeebonken sleutelen aan de met dieselolie besmeurde motor, olijfolie en citroensap, oesters en – euh… – pickles? Maar man, het werkt erg goed. Heerlijke neus.

Toegegeven, de body is wat aan de lichte kant, maar aan de smaak zal het niet liggen, want die is geweldig. Vanille en citrus, medicinale toetsen, brak water, assen en – euh… – pickles? Goed, erg goed. Precies wat je van een Ledaig op deze leeftijd mag verwachten. En hoewel ik bang was dat het ABV wat aan de lage kant lag voor deze jongeling, lijkt het net goed. Dit moest niet meer zijn.

De afdronk begint verrassend zoet op vanille-ijs, gevolgd door limoensorbet en citroenzeste. Pas nadien volgen de turfrook en de assen. Best lang.

Geen idee wat Jeroen hier zelf van vind, maar ik lust ‘m wel!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 26-03-2023

Distilleerderij: Glenturret
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Glenturret 35 Year Old 1977/2013 Three Rivers Tokyo for Bar Carouso & Speyside Way, 102 bts
Kleur: oud goud
ABV: 48.0%

Gutmachung

Meer dan een jaar… da’s hoelang dit sample al in mijn kastje staat te blinken. Maar de reden is het feit dat het ongelabeld was en ik me niet meer 100% kon herinneren van wie ik het had gekregen… totdat ik David Vermassen op Spirits in the Sky tegenkwam begin november 2024 en een aha-erlebnis had en me plots herinnerde dat ik het van deze man op dit festival, weliswaar in november 2023, in ontvangst had genomen. Het mysterie werd meteen opgelost en nu gaan we deze eindelijk proeven!

Aromatische neus op boerenboter, appelmoes, zwarte bessen en passievrucht, aangevuld met amandelpasta, kiwi en bananenchips. En dat alles is besprenkeld met licht bruine graeffe suiker. Als je hem een paar minuten tijd in het glas gunt – en waarom zou je dat niet doen, wetende dat deze maar liefst 35 jaar in het vat zat en ondertussen ook al meer dan tien jaar in de fles – gaat hij zelfs flirten met de tropen door toevoeging van kaki en gedroogde ananas. Heerlijk!

Zijdezacht op allerhande tropische vruchten, maar met een vreemde, maar erg aangename toets van rijstpap uit een kartonnen bakje. Daarachter zitten nog flink wat kruiden verscholen als peper, anijs, munt en verse gember. Evolueert langzaam maar zeker naar Turks Fruit en een flinke lepel honing. Iets stoffigs doet zijn leeftijd eer aan. Funky, maar lekker!

De afdronk is minder drogend dan gevreesd en wordt zelfs een tikkeltje snoeperig. Onverwacht, maar erg aangenaam.

Ik kreeg deze als gutmachung voor de Glenturret 1965 die David mij jaren eerder in de handen had gestopt en die een ware marteling voor de smaakpapillen was. Wel, David, je hebt het effectief helemaal goed gemaakt! En kijk, het is mijn 30^e Glenturret.

88/100

Geproefd door Mark Dermul op 17-11-2024

Distilleerderij: Glenturret
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Glenturret 27 Year Old 1987/2014, Adelphi, Refill Bourbon Cask #398, 232 bts
Kleur: goud
ABV: 52.1%

Calvados

Toen dit kleinood gestookt werd had ondergetekende zelfs zijn rijbewijs nog niet (terwijl ik dat toch haalde op mijn 18^e). Ik durf dit gerust liquid history noemen. Een Glenturret uit 1987, reeds een decennium geleden gebotteld op vatsterkte door Adelphi. Ik ben eens benieuwd.

De neus doet me denken aan Apfelstrüdel met vanille-ijs. Flink wat moutsuikers en iets snoeperig waar ik niet meteen de vinger op kan leggen. Lekker? Dat is het zeker wel.

Olieachtig op de tong en onmiddellijk erg zoet. Lekker fruitig, ook. Denk abrikozen en pompelmoes. Iets wat me aan witte wijn doet denken. Of calvados. Herbaal met groene tuinkruiden. Fruitthee. Flink wat tannine ook, wat hem een drogend gevoel geeft.

In de middellange en erg kruidige finish op fruitthee en jelly beans, laat de eik opnieuw van zich horen en laat hij je mond droog achter.

Mooi, hoor. Maar nergens meer te vinden. Dankjewel, Manny, voor het sample.

85/100

Geproefd door Mark Dermul op 15-10-2024

Distilleerderij: Glenturret
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Glenturret 18 Year Old 1976 First Cask, Bourbon Hogshead #1088
Kleur: licht goud
ABV: 46%

Old School

Lange tijd was Glenturret ook de spirituele thuis van de bekende blend The Famous Grouse, maar sinds de verkoop aan Lalique in juni 2018 is dat niet meer het geval. Ondertussen werd het merk zelfs doorverkocht aan William Grants & Sons, bekend van Glenfiddich! Toen deze 18-jarige Glenturret – gestookt in 1976 – werd gebotteld – begin jaren 1990 – stond het grote koperen beeld van de Grouse wel degelijk nog op de parking van de distilleerderij. Zo oud is deze botteling van First Cask dus. Aan de slag.

Erg gelaagde en mooi fruitige neus op mandarijntjes, gedroogde abrikozen, perensiroop en pomme d’amour, maar ook dadels en zwarte bessen. Hint van jute. Da’s een erg complexe neus, moet ik zeggen. Na een paar minuten in het glas komt daar een snoeperige toets als van Haribo beertjes aan te pas. Leuk en erg aantrekkelijk.

De body is wat aan de lichte kant, maar qua smaak is dit bijzonder mooi. Nectarines, appels met kaneel, peer, mandarijn… het gaat nog even door. De malt lijkt wat romiger te worden, naarmate hij de tong streelt. En kruidiger ook. Het begon zacht, maar midpalate begint het toch wat te prikkelen als van witte peper, zoethout en verse gember. Munt ook. Wat een mooie evolutie!

De finish is lang, complex en zoet met een kruidig randje. Hij blijft echt lekker lang geven. Pas op het sterfbed verschijnt er plots een heel floraal toetsje, dat bijna flirt met shampoo. Dat neemt ik dan maar voor lief.

Een old school Glenturret die je wellicht nergens meer kan vinden, maar echt de moeite waard. Thx, Manny!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 15-10-2024

Distilleerderij: Glenturret
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Glenturret 31 Year Old 1990/2022 Old & Rare – A Platinum Selection, Hunter Laing, Refill Hogshead #56331, 432 bts
Kleur: licht goud
ABV: 41.4%

Pomelo

Glenturret gaat er prat op de oudste distilleerderij van Schotland te zijn, gebouwd in 1775 door de Drummond family. Toen droeg ze nog de naam The Hosh. In 1845 ging ze over in handen van John McCallum die ze dertig jaar later doorverkocht aan Thomas Stewart. Pas in 1875 werd ze omgedoopt tot Glenturret, oftewel ‘vallei van de Turret’, de naam van de stroom waar de distilleerderij haar water van betrekt. Maar er zijn bewijzen gevonden die aantonen dat reeds rond
1717 illegaal gestookt werd in deze vallei. In het glas zit een oude release, gestookt in 1990 en enkele jaren geleden gebotteld door Hunter Laing in hun Old & Rare – A Platinum Selection reeks. Het betreft een single cask op vatsterkte.

Zoete neus op honing, moutsuikers en wit fruit met enerzijds de hint van ruw graan op de achtergrond, anderzijds iets van vers gebakken brood en bakkerskruiden. Aangenaam, zonder groots te zijn.

Prima mondgevoel… en… hola! Dat is wel heel, heel erg lekker! Heerlijk fruitig op appels en peren, maar ook sappige perzik, pomelo en ananas. Een tikkeltje waxy, ook. Fris op munt en kruidig op zoethout en gekonfijte gember.

De finish duurt lekker lang, wat verrassend is met dit eerder bescheiden ABV. Allemaal op tropisch fruit en kruiden. Heerlijk.

Op smaak maakte deze een ongelooflijke sprong voorwaarts na een ietwat beduusde neus. Dit is één van de beste Glenturret die ik al aan de lippen mocht zetten. Bedankt, Manny!

88/100

Geproefd door Mark Dermul op 15-10-2024

Ben Nevis is onlangs terug begonnen met het produceren van geturfde malt. Belgisch bottelaar Klubb23 was er als de kippen bij om twee zustervaatjes te selecteren – octaafjes 85 en 86, beide erg verschillend. Het ene is een Ex-blended malt octave, het andere een ex-Caol Ila Oloroso octave. Hola! Nu ben ik er ook als de kippen bij om dat eens te proeven.

Distilleerderij: Ben Nevis
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Ben Nevis 3 Year Old 2021/2024 Klubb23, Ex-Caol Ila Oloroso octave #86, 77 bts
Kleur: amber
ABV: 59.6%

Ben Ila of Caol Nevis?

Belgische bottelaar Klubb23 kwam opzetten met twee zustervaten – twee octaafjes – die in 2021 met Ben Nevis spirit waren afgevuld en nu reeds gebotteld werden. We spreken dus over amper drie jaar oude Ben Nevis, die bovendien rijpte op een octaaf dat eerder Caol Ila en oloroso sherry bevatte. ‘Heavenly peated’ staat er op het label. Dat maakt me wel heel benieuwd, want Ben Nevis is nog niet zo gek lang geleden (terug) begonnen met het produceren van peated spirit. Leuk label van POPAI bovendien. Ik zet deze met veel plezier tegenover het ‘ex-blended malt’-vat dat met dezelfde spirit werd gevuld en op hetzelfde moment werd gebotteld.

Fantastische neus op nieuwe schoenen, een lederen zadeltas en droge turf, maar tegelijkertijd ook zoet op kersen- en appelsiensap. De turf is onmiskenbaar, maar geeft er toch de voorkeur aan de zoete toetsen te laten domineren. Er zit ook een flinke toets van menthol in die hem erg fris maakt. Indrukwekkend voor zo’n jonge malt!

De alcohol is prima geïntegreerd, want deze brandt hoegenaamd niet. Wat hij wel doet, is toetsen van gerookt vlees in een erg rokerig jasje presenteren. Maar ook iets van gedroogde vis en zoethout. Daaronder zit bovendien een mooi fruitig ensemble van appels, peren en citrusfruit en zelfs iets van gedroogde abrikozen. Heerlijk gekruid, bovendien. Denk nootmuskaat en verse gember. Ook op smaak komt de menthol terug.

De finish is middellang, zoetzuur en lekker kruidig en peaty tegelijkertijd.

Wow, da’s wel straf voor zo’n jonge Ben Nevis. Hier is heel veel te danken aan het vat waarin deze rijpte. Met dank aan Bert voor het gulle sample.

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 27-07-2024

Distilleerderij: Ben Nevis
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Ben Nevis 3 Year Old 2021/2024 Klubb23, Ex-blended malt octave #85, 69 bts
Kleur: amber
ABV: 60.3%

Heavenly Peated

De afgelopen jaren is Ben Nevis in populariteit gestegen en ik denk dat we daarvoor vooral dank verschuldigd zijn aan Belgisch bottelaar The Whisky Jury met zijn uitstekende single casks uit de 1990s. Ik keek dan ook verrast op toen een andere Belgische bottelaar – Klubb23 – op kwam zetten met twee zustervaten – twee octaafjes – die in 2021 met Ben Nevis spirit waren afgevuld en nu reeds gebotteld werden. Wacht… amper drie jaar oude Ben Nevis? En bovendien staat op het label – een creatie van POPAI – nog eens ‘heavenly peated’ ook? Als dat maar goed komt! Ik zet ze alvast met veel plezier tegenover elkaar en beginnen doe ik met octaaf #85, dat eerder een blended malt huisvestte.

Hola! Deze neus valt mij bijzonder goed mee. Donkere chocolade, gedroogd vlees, gezouten spek en flink wat turf. Iets van pruimen en walnoten. Okay… dit had ik – na amper drie jaar rijping – absoluut niet verwacht.

Op smaak krijg ik eerst gekonfijte fruit – abrikozen, kersen, peren – alvorens de kruiden en de turf van zich laten horen. Dan explodeert de turf en zet hij je mond in lichterlaaie. Maar wat een prachtige combinatie (die absoluut geen water behoeft), die tevens van de nodige kruidigheid is voorzien. Denk nootmuskaat, zoethout en iets van zeezout. Dat zilte randje maakt het echt wel af.

De afdronk is lang en rokerig op zoethout en zeezout. Hij wordt zelfs brak op het sterfbed.

Da’s echt wel een boeiende malt die, ondanks zijn erg jonge leeftijd, onmiddellijk aanspreekt. Bedankt voor deze flinke flesrest, Bert!

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 27-07-2024

Distilleerderij: Deanston
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Deanston 19 Year Old 1999/2018 Fighting Fish, Jack Wiebers Whisky World, Bourbon Cask, 150 bts
Kleur: witte wijn
ABV: 51.1%

Ooh

Deanston begon haar leven als de Adelphi Cotton Mill, opgericht door de Buchanan broertjes die in de leer waren gegaan bij Richard Arkwright, de uitvinder van de Spinning Jenny. Fast forward naar 1966
en de fabriek wordt omgebouwd tot distilleerderij. Enkele jaren geleden, in 2018, bottelde het Duitse Jack Wiebers Whisky World deze 19-jarige, gestookt op de valreep van de vorige eeuw. De reeks Fighting Fish is ondertussen 45 bottelingen sterk (inclusief een Auchentoshan, hoera!), telkens een andere distilleerderij op 5 uitzonderingen na; er zitten namelijk twee verschillende releases in van Croftengea, Glen Garioch, Invergorden, Laphroaig en… Deanston.

Ooh, da’s een boeiende neus! Olijf- versus bergamotolie, echt waar. En dan vanille versus aardappelschillen, citroensap versus perensmoothie, moutsuikers versus tuinkruiden. Alhoewel versus eigenlijk niet klopt, want ze werken elkaar niet tegen, integendeel.

Ooh, op smaak is het dan weer lekker old school met moutsuikers versus vers afgereden gras. Flink gekruid, hoor. Bijna pikant op witte peper en zoethout en dan zo’n mooie waxy toets zoals je die soms bij Deanston (en Clynelish) vindt. Goed spul, zeg!

Ooh, da’s een lange afdronk. Spek versus moutsuiker, kruiden versus vanille, kamille op het sterfbed. Hij laat je mond helemaal droog achter, hoor.

Boeiende – en lekker waxy – Deanston. Thx, Manny!

86/100

Geproefd door Mark Dermul op 24-08-2024

Distilleerderij: Dailuaine
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Dailuaine 14 Year Old 2008/2023 Cadenhead’s Original Collection, Oloroso Sherry
Kleur: mahonie
ABV: 46.0%

Cask-Driven

Deze Dailuaine, gebotteld door Cadenhead’s in hun bekende ‘Original Collection’ serie, rijpte op oloroso sherryvaten en da’s er aan te zien. Prachtig kleurtje, zeg. Mijn makker Bob kwam een avondje op bezoek en bracht deze fles mee. Ik kreeg zelfs de eer ze te openen. Deze tasting notes zijn uiteraard gebaseerd op een sample dat ik wat later proefde, waarvoor dank, Bob!

Dat was een vatting van zeer actieive vaatjes, hoor, want ik krijg flink wat donkerzoet fruit als pruimen en kersen, rozijnen en dadels, maar ook vers afgestreken lucifers en spek op de BBQ. Origine chocolade, ook. Een erg intense neus. Helemaal cask-driven, waarbij ik het huis helemaal niet herken, maar als het zo goed ruikt, hoor je mij niet klagen.

De body is verrassend licht. Het donkerzoete fruit en de chocolade tekenen onmiddellijk present, maar worden wel flink opgesmukt met een krachtige, drogende kruidigheid van het vat. Denk nootmuskaat en kruidnagel. Ook iets van pruimtabak. Erg, erg goed, hoor.

De afdronk is lang, donkerzoet en kruidig. Hij laat je mond droog achter.

Ik weet dat het Dailuaine is, omdat het op het label staat. Voor de rest totaal onherkenbaar, omwille van de dominante vaatjes (ja, dit was een vatting, blijkt). Maar wat een vatting is dat geweest, zeg! Erg mooie, intense en gebalanceerde malt!

87/100

Geproefd door Mark Dermul op 24-08-2024

Distilleerderij: Dailuaine
Regio: Schotland (Speyside)
Fles: Dailuaine 2012 The Firkin, Custom Oloroso & Amontillado Cask #SC37
Kleur: koper
ABV: 48.9%

Pagode

The Firkin is een onafhankelijk bottelaar uit Schotland, gerund door Michael Collings die, na een lange carrière achter de schermen bij Diageo, besloot om zijn eigen bedrijf op te richten. In het glas zit een Dailuaine uit 2012, dus relatief jong. Hij bracht zijn leven door, pruttelend op een ‘Custom Oloroso & Amontillado Cask’. Ik stel me daarbij voor dat hij het vat liet maken duigen uit twee andere vaten die dus eerder oloroso en amontillado hebben grootgebracht. Dailuaine’s claim to fame is dat het de eerste Schotse distilleerderij is waarvan de kiln werd getooid met een pagode.

De neus is flink herbaal met allerhande groene tuinkruiden, die een zachte zwavelgeur voorafgaan, maar qua fruit krijg ik voorlopig niets door, behalve een hint van appelsien en abrikoos. Maar echt slechts een hint.

Op smaak is het een flinke stap voorwaarts. Het zwaveltje is weg, vervangen door kruidige toetsen van de eik (flink wat peper en kruidnagel) en is de malt een pak fruitiger en aangenamer. Perzik, abrikoos, appelsien en een hint van zespri zijn mijn deel. Het hout levert wel een flink bittertje af, waardoor de malt snel relatief droog wordt.

De afdronk is lang te noemen, maar tegelijk ook bitter en droog, op het astringente af.

Dit is geen spek voor mijn bek, ben ik bang.

79/100

Geproefd door Mark Dermul op 16-08-2024

Distilleerderij: Daftmill
Regio: Schotland (Lowlands)
Fles: Daftmill 12 Year Old 2008 Winter Batch Release, OB 2020, 6.000 bts
Kleur: zonlicht
ABV: 46%

Over-Hyped

Daftmill wordt gerund door de broertjes Francis en Ian Cuthbert die vreemd genoeg een whisky produceren die als Lowland wordt geklassificeerd, terwijl ze eigenlijk in de Highlands liggen. Maar wie maalt daarom ? Als het maar lekker is ! Voor deze 12-jarige Winter Batch Release, gestookt in 2008 en gebotteld in 2020, selecteerden ze 23 first fill ex-bourbon barrels, versneden de malt naar 46% en konden op die manier 6.000 liefhebbers gelukkig maken.

De neus is zacht, romig en offreert een panoplie aan wit en geel fruit, maar ook mirabellen, ananas en onrijpe banaan. Echter, wat me vooral opvalt is de geur van griesmeelpap. Hint van karnemelk op de achtergrond. Marsepein en kiwi komen sterk opzetten nadat de malt even in het glas heeft mogen vertoeven.

Lekker olieachtig op de tong en onmiddellijk fruit, een tikkeltje zoetzuur. Opnieuw mirabellen, banaan en kiwi, maar nu ondersteund door flink wat witte peper en de eerste hints van citrusfruit. Gras. Vanille. Honing. Het komt in laagjes en het is allemaal goed, zij het niet uitzonderlijk (wat ik, gezien de hype, eigenlijk een beetje verwachtte). Lekker is het alleszins. Na de derde slok wordt hij stilaan droog, ondanks een frisse toets van munt.

De afdronk is middellang op citrus en munt met een waxy toets als van amandelpasta. Hij laat je mond droog achter.

Nergens meer te vinden, helaas. Op de tweedehandsmarkt betaal je zo’n 180 EUR. Da’s compleet van de pot gerust voor deze, weliswaar lekkere en speelse, fruitige allemansvriend. Over-hyped.

85/100

Geproefd door Mark Dermul op 15-08-2024

Distilleerderij: Macduff
Regio: Schotland (Highlands)
Fles: Deveron 18 Year Old, OB 2021
Kleur: goud
ABV: 40%

Eenvoud Siert

De Macduff Distillery bracht The Deveron uit (ooit was dat Glen Deveron) in een core-range van 12, 15 en 18 jaar. Niet alles verdwijnt dus in de blend William Lawson’s en da’s maar goed ook. In het glas zit de 18-jarige, die een drietal jaar geleden werd gebotteld. Ondertussen is The Deveron voor de zoveelste keer in een nieuw jasje gestoken en vind je op hun officiële website momenteel enkel de 10-jarige.

Mooie, ronde, fruitige en bijna snoeperige neus op geel en wit fruit, rozijntjes en iets van marsepein en moutsuikers. Heel aantrekkelijk en bijzonder toegankelijk, maar… misschien een beetje braafjes. Weinig uitdagend. Maar als het al geweldig ruikt, hoor je mij niet klagen.

De body is prima. De smaak zacht en romig met hetzelfde fruit, maar opgesmukt met appelsien en een handjevol noten. Een zachte kruidigheid verspreid zich. Opnieuw aan de brave, misschien zelfs eenvoudige kant, maar eenvoud siert.

De afdronk is middellang, begint zoet en gaat dan langzaam maar zeker de houterige en licht bittere kan top.

Dit is toegankelijk voor een groot publiek en een prima instapwhisky die naar mijn mening wat onderschat wordt. Eigenlijk is deze gewoon heel erg goed, punt uit.

85/100

Geproefd door Mark Dermul op 15-08-2024

Wat als vader, zoon en schoonzoon een iStill bemachtigen en hun eigen boerderij hebben? Juist, dan gaan ze whisky maken. Samen met zoon Arend Jr en schoonzoon Jaap is de in Breda geboren Arend van Nieuwland aan de slag op boerderij De Wieke in Veendam, waar ze hun eigen verbouwde gerst – eens gemout – tot whisky maken met een iStill. Afgelopen zomer verschenen de eerste twee expressies onder het label ‘Numero Dertien’, de naam van de boederij. De whisky is uiteraard jong – namelijk 3 jaar – en rijpte op een PX vat en een Virgin Oak vat. We zetten ze head-to-head.

Distilleerderij: Wieke Distillers
Regio: Nederland
Fles: Numero Dertien 3 Year Old 2021 Batch No 2 Virgin Oak, 288 bts
Kleur: koper
ABV: 54.7%

Single Estate Malt

De familie Van Nieuwland uit Veendam in het hoge noorden van Nederland zijn in 2021 begonnen met het stoken van whisky. Ze gebruiken hiervoor Irina-gerst van hun eigen akker Numero Dertien – waaraan de whisky ook zijn naam ontleent. De gerst werd gemout door Vloermouterij Masterveld in Winterswijk, dan afgestookt door Arend en zijn kornuiten en te slapen gelegd in een Virgin Oak vat. Drie jaar later kwamen daar 288 flesjes uit op vatsterkte. Dit is een heuse, ambachtelijke Single Estate Malt Whisky en dient ook met die gedachte in het achterhoofd geproefd te worden, imho.

De neus is aangenaam romig op melkchocolade (koetjesreep, dat brengt me zo terug naar mijn kindertijd), roggebrood en puur graan. Er zit nog iets van koffiegruis op de achtergrond en flink wat vers gezaagd hout. Je kan dit niet vergelijken met een Schotse single malt, zoveel is onmiddellijk duidelijk. Na enkele ogenblikken ademen – hij kan het echt gebruiken – komt daar nog iets van gepofte spelt en mokka aan te pas. Van fruit is vooralsnog niet echt sprake. Water toevoegen zorgt voor een zweem van marsepein, wat ik wel kan appreciëren.

Op de tong is hij een pak zoeter, maar ook onmiddellijk erg pikant. Flink wat kruidigheid van het hout, waardoor je mond helemaal warm wordt. Pepernoten, anijs, zwarte peper, kruidnagel. En bijzonder krachtig. Ik heb de neiging om er nog wat water bij te doen. En dat doet hem deugd. Dan krijgt hij een snoeperig kantje en vertoont hij voor het eerst wat fruitigheid in de vorm van groene banaan. Mooi.

Onverdund is de afdronk lang en warm en zacht drogend. Tja, verdund eigenlijk ook, al is het dan iets zoeter.

Niet iedereen gaat dit product helemaal begrijpen (en dat hoeft ook niet), maar ik ben van mening dat zo’n ambachtelijk gemaakt streekproduct wel wat meer liefde verdiend. Voor mij een ‘thumbs up’.

 78/100

Geproefd door Mark Dermul op 22-12-2024

Distilleerderij: Wieke Distillers
Regio: Nederland
Fles: Numero Dertien 3 Year Old 2021 Batch No 1 Pedro Ximénez, 296 bts
Kleur: oud goud
ABV: 59.9%

Ambachtelijk Streekproduct

Numero Dertien is de naam van het veld waar het graan voor deze Nederlandse whisky werd verbouwd. Het gaat om Irina gerst van augustus 2020, de whisky werd gestookt en te slapen gelegd in 2021 en in augustus van dit jaar verscheen deze als de eerste officiële release van Wieke Distillers. Ik had het voorrecht hem al eerder dit jaar te proeven, toen hij nog geen whisky was. Ik ben dan ook blij dat ik ‘m nu als volwaardige whisky kan proeven.

Deze neus staat me onmiddellijk aan door zijn atypische zoetheid. Denk karnemelk, baby-adem, botterbabbelaars, geprakte banaan en chicorei, maar ook melkchocolade met pralinévulling en iets van abrikozenconfituur. Het geheel wordt gedragen door een toets van hout, zonder oaky te zijn. Dit is – voor zo’n jonge leeftijd – best knap. Door er wat water aan toe te voegen, wordt hij een tikkeltje herbaal en komt er een toets van mezcal aan te pas. Bijzonder. En lekker!

Mooi zoet op de tong en lekker romig, ook. Tegelijkertijd onmiddellijk pikant op kruidnagel, chilipeper en zoethout. Het DNA van Wieke (ik proefde eerder hun new make al) blijft mooi overeind, wat ik een voordeel vind. Hint van noten en appelsienlikeur. Leder en iets aards. Hij kan best wat water verdragen, vind ik. Dan wordt hij zoeter, speelser en zelfs een tikkeltje snoeperig, hoewel de kruidigheid flink blijft nazinderen.

Lange, zacht drogende afdronk op gebakken appels en kruiden. Zelfs met water (die hem op één of andere manier nog pikanter lijkt te maken).

Wie zich aan een Schotse sherrybom verwacht, is er aan voor de moeite. Wie kan genieten van een mooi, ambachtelijk gemaakt streekproduct, zal hier erg van kunnen genieten.

 82/100

Geproefd door Mark Dermul op 22-12-2024

Brouwerij: De Struise Brouwers
Regio: België
Fles: Pannepot 2014 ‘Ale brewed with spices’, 330ml
Kleur: zwart
ABV: 10%

Zuur

Ik vond achteraan in mijn bierkelder nog een flesje Pannepot – waarop een vervaldag staat van 31-11-2019 – van een Old Fisherman’s Ale uit 2014. Wist-je-dat-je: Pannepot verwijst naar de vissersboten uit de 19^e eeuw die in de omgeving van De Panne voeren en het bier verwijst naar de donkere ale die de vissers destijds dronken. Vandaar dus het label… Dat van deze Old Fisherman’s Ale vermeldt nog ‘Ale brewed with spices’. Ik ben eens benieuwd. Het schenkt gitzwart met een beige kraag die echt zijn best doet overeind te blijven. Het ziet er smakelijk uit.

Hola, da’s inderdaad een kruidige neus. Maar tegelijkertijd ook erg donker, boozy en romig. Dit komt aardig in de buurt van een stout (misschien is het dat eigenlijk wel). Koude koffie, chicorei, witloof, droog gras, kandijsiroop en rucola bonbons. Phew…!

Op smaak is hij echter eerder moeilijk, moet ik zeggen. Er zit iets erg zuurs in, wat misschien wel te maken heeft met het feit dat hij eigenlijk bijna vijf jaar over zijn houdbaarheidsdatum gegaan is. Het donkerzoete heeft de grootste moeite zich nog te laten ontdekken, want de koffie en iets van plantenresten domineert. Erg groen en kruidig, maar een zuurtje waar ik niet overheen kan… dit is niet meer lekker, sorry.

De afdronk is dan ook nog eens genadeloos lang en zuur.

Ik steek het op het feit dat ik dit flesje te lang in de kelder heb laten staan. Helaas kan ik geen recenter vinden, want dit bier wordt niet meer geproduceerd.

Geproefd door Mark Dermul op 30-07-2024

Brouwerij: De Struise Brouwers
Regio: België
Fles: Pannepot Grand Reserva Vintage 2010, 330ml
Kleur: zwart
ABV: 10%

Porto

Ik proefde eerder de Pannepot Reserva 2010, die 4 jaar lang rijpte op eikenhouten vaten. Het speciale aan deze variant, namelijk de Grand Reserva Vintage 2010, ligt in het feit dat deze nog een extra rijping kreeg van 2 jaar in zowel bourbon- als Calvados-vaten. Leuk wist-je-dat-je: Pannepot staat al sinds 2004 onafgebroken in de top 100 van de beste bieren ter wereld. Het schenkt gitzwart met een beige kraag die onmiddellijk gaat liggen en zelfs geen film op het bier achterlaat.

Donkerzoet op appelmoes en toffee, net zoals je zou mogen verwachten gezien de vaten waarop dit bier mocht rijpen. Komt overigens aardig in de buurt van een stout, met toetsen van karamel en koffie. Ook hier krijg ik weer iets van rode wijn, moet ik zeggen. Misschien omdat het bier zogezegd al ‘over datum’ is? Hoe dan ook, dit ruikt best lekker.

Op smaak is het zoet en aangenaam, maar wel erg ‘boozy’, als u begrijpt wat ik bedoel. Wederom moet ik aan een zware rode wijn denken, misschien zelfs eerder porto, maar dan opgesmukt met gebakken appels, toffee en iets van cassis.

De afdronk is eerder lang en donkerzoet.

Zware jongen, hoor. Mocht ik dit blind geschonken hebben gekregen, zou ik denken dat ik een porto aan de lippen had gezet.

Geproefd door Mark Dermul op 28-07-2024

Brouwerij: De Struise Brouwers
Regio: België
Fles: Pannepot Reserva 2010, 330ml
Kleur: zwart
ABV: 10%

Gipsy

De Struise Brouwers uit Oostvleteren – met Urbain Coutteau aan het hoofd – ging in 2003 de commerciële toer op met hun donkere ‘strong ale’ die naar de naam Pannepot luistert. ‘In den beginne’ waren ze naar eigen zeggen ‘gipsy brewers’ omdat ze hun bier elders lieten brouwen, maar sinds 2009 hebben ze hun eigen brouwerij ondergebracht in een oud schoolgebouwtje, waar ze sinds 2012 zelf aan het brouwen gingen. Ze verwierven wereldwijde faam met bieren zoals Black Damnation, Cuvée Delphine en Black Albert. Ik proef het vlaggenschip, zijnde hun Pannepot. In het glas zit de Pannepot Reserva 2010, die tot 2014 op eikenhouten vaten rijpte. Het bier schenkt gitzwart met een beige kraag die onmiddellijk gaat liggen.

Donkerzoet en een beetje weeïg op rozijnen en kandijsiroop, rode wijn en chocoladesaus. Dit ruikt erg boozy, moet ik zeggen. Na enkele ogenblikken komt daar zelfs iets umami aan te pas, alsof er kippenbouillon werd aan toegevoegd. Apart, maar ik ben nog niet zeker dat ik het ook lekker vind.

Lekker romig en onmiddellijk heerlijk zoet op kandijsiroop, chocolade, rozijnen en pruimenconfituur. Op de tong ontwaar ik niets van dat umami gebeuren dat ik op de neus had. En dit kapt gevaarlijk vlot binnen, hoewel hij iets van een zware rode wijn heeft.

De finish is zoet, maar kort.

Da’s nog erg lekker hoor, ook al zit het al een decennium op flesje. Sommige bieren kan je echt lekker lang bewaren en dit is er duidelijk zo eentje.

Geproefd door Mark Dermul op 28-07-2024

Brouwerij: VBDCK
Regio: België
Fles: Kerel Kaishaku, 33cl
Kleur: goudblong
ABV: 15%

Samoerai

Wie de Japanse cultuur een beetje kent, weet dat eer daar het allerhoogste goed is. Wie zichzelf oneer aandeed, kon dit rechtzetten door seppuku of harakiri (zelfdoding) te plegen. De helper – als je het zo al kan noemen – die de genadeslag toebracht door met behulp van een katana (samoeraizwaard) het hoofd af te hakken, noemde men een kaishakunin. Stevige kost, toch? Dat kan van dit bier ook gezegd worden, want het zit op 15% ABV! Dat hoge ABV werd bereikt door gebruik te maken van een saké-gist. Het werd bovendien gebrouwen met gemoute gerst en tarwe, alsook een beetje suiker. Het schenkt goudblond met een spierwitte kraag die snel gaat liggen.

Het ruikt zoet en moutig – wat niet bepaald een verrassing is – maar tegelijkertijd flink boozy – doh! – en fruitig. Denk citrusfruit, maar ook iets vreemd zurigs wat me in eerste instantie aan zilveruitjes of augurken doet denken. Ha! Desalniettemin een boeiende neus.

Het begint heel fris op mandarijn met een zachte kruidigheid, maar al snel proef je ook de alcohol. Dit is geen kattenpis! Dankzij flink wat koolzuur gaat hij gevaarlijk vlot naar binnen.

De afdronk is zacht drogend, gepeperd en met een prachtig bittertje op het sterfbed.

Indrukwekkende krachtpatser. Wist-je-dat-je: seppuku werd in 1873 bij wet verboden. Arigato, Musume!

Geproefd door Mark Dermul op 19-06-2024