Brora Distillery
Brora, Sutherland
KW9 6LB
Scotland
gesloten sinds 1983
De ‘Oude Clynelish’
De
Marquess of Stafford, de heer George Granville Levenson-Gower, die zich later
ook nog de titel Duke of Sutherland zou aanmeten, liet de distilleerderij Brora
optrekken in de gelijknamige stad in 1819, weliswaar onder de naam Clynelish.
Bedoeling was om de boeren toe te laten hun graanoverschotten op legale manier
te distilleren om op die wijze hun landpacht te betalen. Brora ligt in de
Highlands aan de oostkust van Schotland, zo’n uurtje te noorden van Inverness.
In
1846 wordt de distilleerderij grondig vernieuwd onder impuls van de nieuwe
eigenaar George Lawson, met de hulp van zijn broer, die de locale bankier is.
Een nieuwe kiln wordt opgetrokken, de stills worden vervangen, zoals Alfred
Barnard – de bekende whiskyjournalist – kon vaststellen tijdens zijn bezoek in
1886. De bekendheid van Clynelish reikt ondertussen al tot buiten het Verenigd
Koninkrijk en het aanbod kan de vraag naar de geturfde whisky niet meer volgen.
Ainslie’s
In
1896 gaat de distilleerderij over in handen van James Ainslie & Company. Zij
verbouwen de distilleerderij en breiden ze grondig uit, om aan de verhoogde
vraag te kunnen voldoen. Er worden ook bijkomende warehouses neergepoot.
Rond
1911 zijn er drie aandeelhouders: de gebroeders James en Thomas Ainslie’s
hebben 50% van de aandelen en John Risk (what’s in a name?) de andere 50%. Maar
in 1912 gaan James en Thomas ‘op pensioen’ en verkoopt John Risk hun aandeel
aan DCL.
In
1927 gaat Ainslie’s samen met Heilbron en Colville Greenlees om zo Ainslie
& Heilbron Distillers Ltd te vormen, bekend van Ainslie’s Royal Edinburgh,
de bekende blend.
In
1931 zakt de markt zodanig in elkaar dat Clynelish in maart de deuren sluit.
Pas in september 1938 gaan ze terug in productie om dan in mei 1941 alweer te
sluiten, ditmaal omwille van de overheidsbeslissing om gerst voor voedsel in
plaats van whiskyproductie te gebruiken tijdens de Tweede Wereldoorlog. In
november 1945 wordt de productie hervat en rijst de ster van Clynelish
onmiddellijk.
De ‘Nieuwe Clynelish’
In
de jaren zestig worden de stills verhit met stoom in plaats van met steenkool
uit de lokale mijn van Brora. Electriciteit neemt zijn intrede rond 1965 en de
floor maltings worden gesloten. Op 4 november krijgt de dsitilleerderij haar
laatste levering van steenkool en vanaf dan wordt de boiler met olie
aangedreven.
Om
aan de steeds maar stijgende vraag te kunnen voldoen, besluiten de eigenaars in
1967 een nieuwe, moderne distilleerderij te bouwen op hetzelfde terrein, met
zes stills. Omwille van de goede naam van Clynelish, wordt beslist de naam te
behouden voor de nieuwe distilleerderij, die vanaf juni 1968 spirit
voortbrengt. De oude distilleerderij wordt in mei 1968 gesloten, maar niet voor
lang.
Een
uitzonderlijke droogte op Islay zorgt voor een mogelijk tekort van Islay
whisky’s, zeker nu Johnnie Walker begint te boomen, waardoor DCL beslist om de
oude distilleerderij te heropenen en er zwaar geturde whisky te produceren. De
distilleerderij krijgt wel een nieuwe naam: Brora. In mei 1969 is DCL van
mening dat de spirit niet van die van Islay te onderscheiden is en dus klaar om
gebruikt te worden voor blends. Pas in 1975 zal Brora’s mashbill wijzigen en
zal de spirit steeds minder geturfd zijn. Een stijlbreuk. In maart 1983 valt
definitief het doek over Brora.
Brora
heeft ondertussen een bijna-cultstatus verworven zoals we die ook zien bij o.a.
Port Ellen, en nieuwe releases worden laaiend enthousiast onthaald ondanks het
heftige prijskaartje.
Serge
Voor
de informatie van dit artikel wil ik toch benadrukken dat ik schatplichtig ben
aan Serge Valentin, de bekende Franse Malt
Maniac en enthousiasmerende blogger op www.whiskyfun.com.
Zijn voorliefde voor Brora is welbekend en hij deed dan ook heel wat onderzoek
naar de geschiedenis van Brora, waarvoor hij ondermeer in de archieven van
Diageo mocht duiken.
Een
fantastisch document is zijn in 2005 geschreven historiek van Brora op,
alsook zijn
artikel op de whiskycommunity-site Connosr.com.
Range
Naast
de Brora’s uit Diageo’s Rare Malts-reeks, wordt jaarlijks een 30 Year Old
gebottled die steeds in een mum van tijd uitverkocht is. In 2008 verscheen ook
een hoog aangeschreven 25 Year Old. De 22 Year Old Rare Malt uit 1972 kreeg van
Serge 97 punten en kost op The Whisky Exchange maar liefst £1.500!
De
onafhankelijke bottelingen zijn legio, maar velen zijn quasi onbetaalbaar.
