Als ik Iona zeg, denk je in het beste geval aan die zwaar geturfde malt die Tobermory ooit als distillery exclusive aanbood, genoemd naar het eiland en de gelijknamige abdij. In het slechtste geval zegt het je helemaal niks. Geen zorgen, je bent niet alleen.
Maar in de eerste helft van de vorige eeuw was de Iona blend, met zijn Auchentoshan associaties, erg populair.
Het is dankzij het feit dat de eigenaars destijds zoveel investeerden in de publiciteit dat deze oude blend niet helemaal in de vergetelheid geraakt is. We kunnen met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid stellen dat Auchentoshan, mijn geliefkoosde tripel gedistilleerde Lowland malt, het hart vormde van deze whisky.
Maar in de 1960s verdween hij definitief van het toneel.
Geschiedenis
George en John MacLachlan richtten in 1888 een vennootschap op met een kapitaal van £100. Ze hadden al flink wat ervaring. Al twintig jaar lang leidden ze de Castle Brewery in Maryhill en wat later bouwden ze er nog één in Duddingston nabij Edinburgh.
In 1903 maakten ze de overstap naar distilleren met de aanschaf van de Auchentoshan distilleerderij nabij Glasgow. Tot de 1960s zou de distilleerderij in hun bezit blijven.
In 1905 lanceerden ze de Iona Blended Scotch en kochten in tal van kranten advertentieruimte, zowel in het Verenigd Koninkrijk als daarbuiten. Zelfs in het House of Lords stond deze whisky op het schap en genoot groot aanzien. Eén van de slogans die ze lang hanteerden was ‘Once taken, never forsaken’.
Rond 1930 begon de blend het moeilijk te krijgen en tegen 1950 werd het bijna onmogelijk nog een fles te vinden.
In 1964 verkocht G&J MacLachlan de Auchentoshan distilleerderij aan J&R Tennent (van het bekende bier), die op hun beurt de distilleerderij weer verkochten in 1969 aan de wijn- en spiritshandelaars Eadie Cairns Ltd, een bedrijf dat nu vooral nog in vastgoed zit.
Rond 1960 verdween Iona definitief van het toneel.
De oudste fles die ik in mijn Toshan Man verzameling heb (of had, moet ik zeggen, na dat ik deze Iona op de kop kon tikken) is een Auchentoshan Pure Malt en een Glentoshan 5 Year Old (voor de Italiaanse markt) uit begin jaren 1970.
Ik ben dan ook maar wat blij dat ik deze Iona op de kop kon tikken via een online veiling. Hoewel ze niet in al te beste staat is, dat moet ik toegeven. Het belangrijkste – het frontlabel – ontbreekt. De glascode onderaan de fles leert me dat dit een botteling uit 1958 is, terwijl het ruglabel de naam van Auchentoshan zelfs niet eens vermeld.
Maar toch ben ik erg blij met deze aanwinst. Het is een streepje geschiedenis van Auchentoshan dat mij tot nu toe onbekend was. Ooit gaat deze open, beloofd.
May the Malt be with you!
